Allah'a vuslat yolunda zikrullah-I

Bu yazımızda Prof. Dr. Haydar Baş'ın kaleme aldığı 'Dua ve Zikir' isimli kitabından, mü'minin Allah'a vuslatı ve zikrullah konusunu aktaracağız: 
İnsanın yaratılış gayesi âyet-i kerime ile bellidir. Cenâb-ı Vâcibu'l-Vücud Hazretleri, "Ben cinleri ve insanları, ancak Bana kulluk etsinler diye yarattım" (Zâriyât: 51/56) buyuruyor. İnsanın yaratılış maksadı ibâdettir, Allah'ı tanımak, bilmektir. Bu yolla O'na kul olmak, vâsıl olmaktır. Allah'ı tanımayan varlık vazifesini yerine getirmiyor demektir. Dolayısıyla kul, dünya ile ilgili bütün amellerini tamamlarken onun asıl meselesi Allah'ı tanıması, Allah'a ubudiyyet olmalıdır. Kim Cenâb-ı Hakk'tan uzaklaşır, O'nu tanımaz, ibâdet etmez ise; o, nereden gelip gittiğini anlamayan hayvan mesabesinde bir varlık olur. Binaenaleyh, insanın, yaratılış maksadını çok iyi bilmesi lazım.
Yeryüzüne Allah'ın hâlifesi olarak gönderilen insan fevkalade meziyetlere, harikulade üstünlüklere sahiptir. Tin Sûresi'nde; "Biz insanı en mükemmel sûrette yarattık" (Tin: 95/4) buyurulmakla bu hakikat ifade edilmektedir. Gerçekten de madde ve mânâsı ile ekmel olan insanın beden kalıbı içinde öyle fevkalade hasletleri ve meziyetleri vardır ki, bu hususiyetleri ve vasıfları diğer mahlûkatta bulmak mümkün değildir. Bunların başında ruh cevheri gelir.
Ruh, insanın özü, varlığının varlığıdır. Bu sebepten olacak ki, onun aslını idrak, imkansız denecek nispette zordur. Nitekim Peygamber Efendimiz'e "Ruh nedir?" diye sorarlar. Bu sorunun cevabını vermek üzere Allah, Sevgili Peygamberine Cebrail'i gönderir; "Bir de sana ruh hakkında soru sorarlar. De ki: Ruh Rabbimin emrindedir,O'nun bileceği işlerdendir. Size sadece az bir ilim verilmiştir" (İsrâ: 17/85) buyurur.
Bazı müfessirler buradaki "emr" kelimesini "gölge" olarak tefsir ederler. Yani ruh Cenâb-ı Hakk'ın gölgesidir. Bu muazzez ve mükerrem varlığı tanımak, kulluk şuurunu idrak derecesinde zor bir olaydır. Mesela; altmış yaşındaki bir insandan ruhtan bahsetmesini isteseler,
altmış yıllık dostundan, başka bir ifade ile varlık cevherinden yarım saat bile bahsedemez. Hâlbuki aslolan, insanın kendini bilmesidir. O hâlde insanın kendi kendini okuması şarttır. Kendinin âlimi olması zaruridir. Kendini bilen kişiye ârif denir. Cehâlet ise insanın varlığından gâfil olması, kendini bilmemesidir. Yunus'un dediği gibi; "İlim, ilim bilmektir, ilim kendini bilmektir. Sen kendini bilmezsin, ya nice okumaktır." (Yûnus Emre Divanı, s. 105).
Cenâb-ı Hak, madde kalıbımızdan evvel ruhlarımızı yarattı. Ve onlara sordu: "Ben sizin Rabbiniz değil miyim? (Onlar da), (ruhlar) Evet (buna) şâhit olduk, dediler." (A'raf: 7/172). Bütün insanlar bu sebeple, bilerek veya bilmeyerek Rabbini arıyor. Beşeriyet bu arayışta yanılmasın, doğruyu bulsun diye de Cenâb-ı Hak insanlığa peygamberleri ve de onların yolunu takip eden insan-ı kâmilleri göndermiştir. O hâlde denilebilir ki, peygamberler ve de kâmilleri takip edenler Hakk'ı ve huzuru bulanlardır. Aksine hareket edenler ise, arayışına devam etmekle de kalmayıp, huzuru bulamamanın yorgunluğu ile kalırlar.
Esasen insanın, İslam'dan başka yollarda huzuru bulması mümkün değildir. Cenâb-ı Hakk buna işaretle Kur'ân-ı Kerim'inde; "Allah nezdinde hak din İslam'dır" (Âl-i İmran: 3/19) buyurmaktadır. Bundan çıkan mânâ şudur; "İnsan ruhu Allah'a ancak İslam yoluyla vuslat eder." Fahr-i Kainat Efendimiz bir hadis-i şeriflerinde; "Her insanın kalbinden Allah'a bir yol gider" buyuruyor. Kâfir ve münafık, günah ve hataları ile bu yolu tıkar. Hâlbuki huzur, insanın, Yaradanın yolunda olması hadisesidir. Yani kalp yoluyla insanın Allah'a vuslatıdır. Onun için tasavvuf, insanın, Yaratıcısının yolunda olması hadisesidir. Denilebilir ki, İslam ve tasavvuf, insanın Rabb'ini ve kendini bulması ve mahiyetini ilan ederek, Rabb'inin gücünü ilan etmesi olayıdır. 
(devam edecek...)