Anayasadan önce zihniyeti değiştirin!

Hukuk reformu ağızlarda gevelenirken, hiç mi hiç ufukta belirtisi yokken, anayasa değişikliği gündeme düşüverdi…

Eğer dedi, ortağımızla anlaşırsak anayasa değişikliği için harekete geçebiliriz… Bu sözler Cumhurbaşkanı Erdoğan'a ait. Ortağım dediği de Cumhur ittifakının küçük ortağı. Bir zamanlar Erdoğan'ın amansız muhalifi, şimdilerde iktidarın koltuk değneği Bahçeli.

Bazıları anayasayı günah keçisi olarak görür. Yönetim çıkmaz sokaklarda kalırsa kusur anayasadadır. Aslında anayasa tek kurtarıcı olmadığı gibi, sorunların tek kaynağı da değildir. Anayasayı uygulayanlar önce aynaya sonra anayasaya baksınlar.  

Son anayasa değişikliğinin mürekkebi kurumadan ve dahi rejimi kendi arzuları doğrultusunda, lakin içinden demokrasi geçmeyen bir tramvaya bindiren, yargıyı da ele geçirerek gönüllerince bir anayasa tahtına oturanlar hâlâ niye ağlarlar!!! Cumhurbaşkanlığı Hükûmet sistemini siz istemediniz mi? HSK'dan (Hâkimler ve Savcılar Kurulu), Anayasa Mahkemesi ve diğer Yüksek Mahkemelere kadar, akademik "özgürlüğe" şekil verene kadar tüm insiyatif hep sizde olmadı mı???  Bundan iyisi Şam'da kayısı diyeceğiz ama oralarla küs olduğumuz için Malatya bize yeter, diyelim şimdilik.

Anlaşılan birilerine yetmiyor.

Peki, sebep ne olabilir? Türkiye'nin gerçek gündemi ekonomiyi örtbas etme çabası mı, yoksa başka hesaplar mı var işin içinde?

İktidarda kalma arayışları mı? Yapılan istatistikler Erdoğan'ın ilk turda 50+1'i sağlayamayacağını gösteriyor. Ve seçim iki turlu… Anayasayı değiştirerek Cumhurbaşkanlığı seçimini tek tura indirirsek ve de ilk turda 50+1 değil de en çok oyu alan kazanır, desek bir kurtuluş umudu doğar… Durup dururken değişiklik istemenin makul bir nedeni gibi gözüküyor bu.

Ancak bir pürüz var küçük ortak açısından. Bahçeli nasıl razı edilecek? Teşbihte hata olmaz, "Arabın derdi kırmızı pabuç"… Bahçeli'nin derdi iki kırmızı çizgi; birincisi idam cezasının geri getirilmesi, ikincisi de parti kapatma (özellikle HDP'nin kapatılması).

Erdoğan kabul ederse, mutabakat sağlarlar. Ancak bu iki partinin anlaşması da anayasa değişikliği için yetmez.

Anayasalar değiştirilme yöntemi açısından ikiye ayrılır: Katı ve yumuşak anayasalar. Yumuşak anayasalar diğer yasalar gibi basit çoğunlukla yani yarıdan bir fazla oyla değiştirilebilir. Katı anayasalar ise basit değil, nitelikli çoğunlukla değiştirilebilir. 1982 Anayasa'sı katı anayasalardan olup, değiştirilebilmesi için Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) üye tamsayısının 1/3'ünün yazılı teklifi ve üye tamsayısının en az 3/5 çoğunluğu ile kabul edilir, Cumhurbaşkanı'nın onayına sunulur. Bu oranla kabul edilen anayasa, referanduma (halkoylaması) götürülür. Halk "evet" derse anayasa değişikliği kabul edilmiş olur.

TBMM'de anayasa değişikliği 2/3 çoğunlukla kabul edilirse, Cumhurbaşkanı değişikliği referanduma sunabilir. 3/5 çoğunlukta ise referanduma götürmek zorundadır (Anayasa, madde/175).

AKP ve MHP oyları toplamda anayasanın aradığı 3/5 (360 milletvekili) çoğunluğu sağlayamadığı gibi 2/3 (400 milletvekili) çoğunluğunun yanından bile geçemiyor. O halde muhalefet partilerinin desteğine ihtiyaç duyulacaktır.

Hadi diyelim değişiklik yaptınız. Hangi değişikliği yaparsanız yapın zihniyet değişmedikten ve demokrasiyle yüzleşemedikten sonra çare arayışları beyhudedir.