Antakya Künefesi: Sırrı malzemede ve pişirmede gizli
Hatay'ın kadim lezzeti Antakya Künefesi, sadece bir tatlı değil, aynı zamanda bölgenin misafirperverlik ve paylaşım kültürünün de bir simgesidir
17.10.2025 00:07:00
Abdülkadir Gündoğdu
Abdülkadir Gündoğdu





Hatay'ın kadim lezzeti Antakya Künefesi, sadece bir tatlı değil, aynı zamanda bölgenin misafirperverlik ve paylaşım kültürünün de bir simgesidir.
Tel kadayıf, özel tuzsuz peynir ve şerbetin eşsiz uyumuyla hazırlanan bu geleneksel lezzet, sıcak servis edilme ritüeliyle damaklarda unutulmaz bir iz bırakır.
1. Yapımı: Sırrı Malzemede ve Pişirmede Gizli
Gerçek Antakya Künefesi'nin lezzeti, kullanılan malzemelerin kalitesinde ve geleneksel pişirme tekniklerinde yatar.
Temel Malzemeler:

Tel Kadayıf: İncecik tellere ayrılmış taze kadayıf kullanılır.
Künefelik Peynir: En kritik bileşendir. Mutlaka tuzsuz ve erimeye uygun, özel olarak üretilmiş peynir (Hatay Peyniri) tercih edilir. Peynirin tuzlu olması, künefenin tadını bozar.
Tereyağı/Sadeyağ: Genellikle eritilmiş tereyağı veya sadeyağ (Urfa Yağı) kullanılır. Bu yağ, künefeye o eşsiz çıtırlığı ve lezzeti verir.
Şerbet: Su, şeker ve birkaç damla limon suyu ile hazırlanan şerbetin kıvamı ne çok koyu ne de çok akışkan olmalıdır.
Pekmez: Antakya usulü bazı tariflerde, tepsinin altını yağlamak için tereyağı ile karıştırılmış bir miktar pekmez kullanılır. Bu, künefenin tabanına karakteristik bir renk ve çıtırlık katmasını sağlar.
Yapım Aşamaları:
Şerbet Hazırlığı: Şerbet, künefe pişmeye başlamadan önce yapılır ve soğumaya bırakılır. Püf noktası, künefenin sıcak, şerbetin ise ılık/soğuk olmasıdır.
Kadayıfın Yağlanması: Tel kadayıf, eritilmiş tereyağı ile ovularak harmanlanır ve yağın her tele işlemesi sağlanır.
Tepsinin Hazırlanması: Bakır veya alüminyum künefe tepsisi, tereyağı ve isteğe bağlı olarak pekmez karışımı ile iyice yağlanır.
Dizme ve Bastırma: Yağlanmış kadayıfın yarısı tepsiye yayılır ve peynirin tabana akmaması için kenarlardan boşluk bırakılarak iyice bastırılır. Üzerine rendelenmiş veya ufalanmış tuzsuz peynir eşit şekilde dağıtılır. Kalan kadayıf üst kısma serilir ve tekrar güçlü bir şekilde bastırılır.
Pişirme: Geleneksel olarak künefe, kısık ateşte ocak üzerinde veya özel fırınlarda tepsi sürekli çevrilerek pişirilir. Bu, her tarafının eşit kızarmasını ve peynirin güzelce erimesini sağlar.
Servis: Altı ve üstü nar gibi kızaran künefe, ocaktan alınır alınmaz (çok sıcakken) üzerine soğuk şerbet yavaşça dökülür. Üzerine genellikle toz Antep fıstığı veya ceviz serpilerek, sıcak sıcak servis edilir.
2. Tüketimi: Paylaşmanın ve Sohbetin Tatlısı

Künefe, diğer tatlılardan farklı olarak sadece bir yiyecek değil, kültürel bir ritüelin parçasıdır.
Sıcak Servis Zorunluluğu: Künefe, peyniri eriyik ve kadayıfı çıtır çıtır kalması için mutlaka sıcak tüketilmelidir. Şerbetini döktükten hemen sonra dilimlenerek ikram edilir.
Paylaşım Odaklı Tüketim: Genellikle aile yemeklerinde, özel davetlerde ve dost meclislerinde tek bir büyük tepside hazırlanır ve ortaya servis edilir. Bu, künefeyi bir paylaşım ve neşe kaynağı haline getirir.
Eşlikçiler: Künefenin yoğun tadını dengelemek için yanında genellikle Türk kahvesi veya çay gibi hafif içecekler tercih edilir. Kaymak veya dondurma ile servis edilmesi de popüler bir tüketim şeklidir.
3. Künefenin Sağlık ve Duygusal Faydaları (Ölçülü Tüketim Şartıyla)
Yüksek kalorili bir tatlı olmasına rağmen, künefe içeriğindeki bazı bileşenler sayesinde birtakım özellikler sunar:
Hızlı Enerji Kaynağı: İçeriğindeki yüksek oranda şeker ve karbonhidrat sayesinde vücuda anında ve hızlı enerji sağlar. Özellikle fiziksel yorgunluğun ardından tatlı ihtiyacını karşılamak için hızlı bir alternatiftir.
Protein Desteği: Kullanılan tuzsuz peynir, künefenin önemli bir protein kaynağı olmasını sağlar. Protein, kasların onarılması ve vücudun temel ihtiyaçları için önemlidir.
Kalsiyum ve Magnezyum: Peynir ve diğer süt ürünleri, kemik sağlığı için önemli olan kalsiyum ve magnezyum gibi mineralleri içerir.
Mutluluk Hissi: Şeker ve süt ürünlerinin birleşimi, vücutta serotonin (mutluluk hormonu) seviyelerini artırarak keyif ve rahatlama hissi yaratır. Bu, künefenin özel gün ve kutlamalarda tercih edilmesinin psikolojik nedenlerinden biridir.
Uyarı: Künefe, yüksek yağ ve şeker içeriği nedeniyle dengeli ve ölçülü tüketilmelidir. Faydaları, ancak sağlıklı bir beslenme düzeni içinde nadiren ve keyif amaçlı tüketildiğinde geçerlidir.
Tel kadayıf, özel tuzsuz peynir ve şerbetin eşsiz uyumuyla hazırlanan bu geleneksel lezzet, sıcak servis edilme ritüeliyle damaklarda unutulmaz bir iz bırakır.
1. Yapımı: Sırrı Malzemede ve Pişirmede Gizli
Gerçek Antakya Künefesi'nin lezzeti, kullanılan malzemelerin kalitesinde ve geleneksel pişirme tekniklerinde yatar.
Temel Malzemeler:

Tel Kadayıf: İncecik tellere ayrılmış taze kadayıf kullanılır.
Künefelik Peynir: En kritik bileşendir. Mutlaka tuzsuz ve erimeye uygun, özel olarak üretilmiş peynir (Hatay Peyniri) tercih edilir. Peynirin tuzlu olması, künefenin tadını bozar.
Tereyağı/Sadeyağ: Genellikle eritilmiş tereyağı veya sadeyağ (Urfa Yağı) kullanılır. Bu yağ, künefeye o eşsiz çıtırlığı ve lezzeti verir.
Şerbet: Su, şeker ve birkaç damla limon suyu ile hazırlanan şerbetin kıvamı ne çok koyu ne de çok akışkan olmalıdır.
Pekmez: Antakya usulü bazı tariflerde, tepsinin altını yağlamak için tereyağı ile karıştırılmış bir miktar pekmez kullanılır. Bu, künefenin tabanına karakteristik bir renk ve çıtırlık katmasını sağlar.
Yapım Aşamaları:
Şerbet Hazırlığı: Şerbet, künefe pişmeye başlamadan önce yapılır ve soğumaya bırakılır. Püf noktası, künefenin sıcak, şerbetin ise ılık/soğuk olmasıdır.
Kadayıfın Yağlanması: Tel kadayıf, eritilmiş tereyağı ile ovularak harmanlanır ve yağın her tele işlemesi sağlanır.
Tepsinin Hazırlanması: Bakır veya alüminyum künefe tepsisi, tereyağı ve isteğe bağlı olarak pekmez karışımı ile iyice yağlanır.
Dizme ve Bastırma: Yağlanmış kadayıfın yarısı tepsiye yayılır ve peynirin tabana akmaması için kenarlardan boşluk bırakılarak iyice bastırılır. Üzerine rendelenmiş veya ufalanmış tuzsuz peynir eşit şekilde dağıtılır. Kalan kadayıf üst kısma serilir ve tekrar güçlü bir şekilde bastırılır.
Pişirme: Geleneksel olarak künefe, kısık ateşte ocak üzerinde veya özel fırınlarda tepsi sürekli çevrilerek pişirilir. Bu, her tarafının eşit kızarmasını ve peynirin güzelce erimesini sağlar.
Servis: Altı ve üstü nar gibi kızaran künefe, ocaktan alınır alınmaz (çok sıcakken) üzerine soğuk şerbet yavaşça dökülür. Üzerine genellikle toz Antep fıstığı veya ceviz serpilerek, sıcak sıcak servis edilir.
2. Tüketimi: Paylaşmanın ve Sohbetin Tatlısı

Künefe, diğer tatlılardan farklı olarak sadece bir yiyecek değil, kültürel bir ritüelin parçasıdır.
Sıcak Servis Zorunluluğu: Künefe, peyniri eriyik ve kadayıfı çıtır çıtır kalması için mutlaka sıcak tüketilmelidir. Şerbetini döktükten hemen sonra dilimlenerek ikram edilir.
Paylaşım Odaklı Tüketim: Genellikle aile yemeklerinde, özel davetlerde ve dost meclislerinde tek bir büyük tepside hazırlanır ve ortaya servis edilir. Bu, künefeyi bir paylaşım ve neşe kaynağı haline getirir.
Eşlikçiler: Künefenin yoğun tadını dengelemek için yanında genellikle Türk kahvesi veya çay gibi hafif içecekler tercih edilir. Kaymak veya dondurma ile servis edilmesi de popüler bir tüketim şeklidir.
3. Künefenin Sağlık ve Duygusal Faydaları (Ölçülü Tüketim Şartıyla)
Yüksek kalorili bir tatlı olmasına rağmen, künefe içeriğindeki bazı bileşenler sayesinde birtakım özellikler sunar:
Hızlı Enerji Kaynağı: İçeriğindeki yüksek oranda şeker ve karbonhidrat sayesinde vücuda anında ve hızlı enerji sağlar. Özellikle fiziksel yorgunluğun ardından tatlı ihtiyacını karşılamak için hızlı bir alternatiftir.
Protein Desteği: Kullanılan tuzsuz peynir, künefenin önemli bir protein kaynağı olmasını sağlar. Protein, kasların onarılması ve vücudun temel ihtiyaçları için önemlidir.
Kalsiyum ve Magnezyum: Peynir ve diğer süt ürünleri, kemik sağlığı için önemli olan kalsiyum ve magnezyum gibi mineralleri içerir.
Mutluluk Hissi: Şeker ve süt ürünlerinin birleşimi, vücutta serotonin (mutluluk hormonu) seviyelerini artırarak keyif ve rahatlama hissi yaratır. Bu, künefenin özel gün ve kutlamalarda tercih edilmesinin psikolojik nedenlerinden biridir.
Uyarı: Künefe, yüksek yağ ve şeker içeriği nedeniyle dengeli ve ölçülü tüketilmelidir. Faydaları, ancak sağlıklı bir beslenme düzeni içinde nadiren ve keyif amaçlı tüketildiğinde geçerlidir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.