Başkanlık sistemi gerekli mi?

Başkanlık sistemi yeniden gündeme geldi.
Başbakan Erdoğan yeni anayasa çalışmalarında bunun tartışılabileceğini söyledi. Başkanlık sistemi mi olur yarı başkanlık sistemi mi diye de ekledi.
Yani hükümet başkanlık sistemi için nabız yoklamaya başladı. Sizin anlayacağınız daha şimdiden yerini yapıyorlar.

Başkanlık Sistemi nedir?
Başkanlık Sisteminde başkan, halk tarafından doğrudan ve dolaylı olarak belirli bir süre (genellikle 4 yıl) için seçilir. Bu süre hiçbir biçimde parlamento tarafından kısaltılamaz ve feshedilemez. Kuvvetler ayrılığı kesin bir biçimde uygulanır.
Başkan yasa tasarısı sunamıyor. Buna rağmen başkanın yasama kararını veto hakkı var. Bir üst kurul da bu veto kararını reddedebilir.
Hükümet üyeleri başkan tarafından seçilir ve azledilir. Başkan hükümet üyelerinin düşüncelerine uymak zorunda değildir. Hükümet üyeleri yasama organı içinden Başkan tarafından seçilebilir ancak seçildikten sonra yasama organı üyeliklerini sürdüremezler. Devlet başkanı, hükümet başkanı ayrımı yoktur. Başkan görevi ile ilgili işlerden dolayı sorumsuzdur.

Peki, Yarı Başkanlık Sistemi nedir?
Başkanlık sisteminden pek farkı olmayan yarı başkanlık sisteminde cumhurbaşkanı halk tarafından seçilir tek bir başkan yoktur. Yürütme organı olarak başkanın yürütme görevini bakanlar kurulu ve cumhurbaşkanı üstlenmiştir. Bir diğer fark ise bakanlar kurulunun yasama organının meclis, parlamento v.s. güvenine dayanmasıdır. Bu durumda yasama organı güvensizlik oyu vererek bakanlar kurulunu görevden alabilir.
Örnek olarak Fransa’nın yönetim şeklidir.
Bakanlar kurulu ile Cumhurbaşkanı farklı görüşlerde olabildiği durumlarda Yarı Başkanlık Sistemi’nin iyi işlemediği eleştirileri yapılmaktadır.
Başkanlık ya da yarı başkanlık sisteminin olası sakıncaları nelerdir?
Eyaletlere bölüneceğiz
Başkanlık sisteminin doğal bir sonucu Türkiye’nin eyaletlere bölünmesi olacaktır. Bu tartışmaların temel amacının Türkiye’yi eyaletler birliği haline getirmek olduğunu söylersek yanlış bir tespit yapmış olmayız.
Eyalet sistemi Türkiye’nin parçalanmasına giden yolun taşlarını döşeyecektir.

Başkana padişah yetkileri…
Hükümet son dönemde yaptığı değişikliklerle yargıyı etkisi altına almış durumda. Zaten çoğunluğu elinde bulundurduğu için yürütme ve yasama konusunda da tek hâkim hükümettir. Başkanlık sistemi devreye girerse devletin bütün kuvvetleri tek elde, üstelikte sınırsız yetkilerle donatılmış bir elde toplanmış olacaktır.
Bunun adı takdir edersiniz ki demokrasi olmayacaktır…

Fırsat eşitliği tarihe karışacak
Başkanlık sisteminde seçmenlerin yüzde 50’den fazlasının oyunu alan kişi başkan olacaktır. Anadolu’dan çıkan herkes başkan olamayacaktır. Başkanlık sistemi oy oranı düşük olan partilerin tamamen yok olmasına sebep olacak ve ABD’de Cumhuriyetçi Parti ile Demokrat Parti veya İngiltere’de Muhafazakâr Parti ile İşçi Partisi örneklerinde olduğu gibi ülkeyi iki partiyle yönetilen bir noktaya taşıyacaktır.