Baz değil, önyargı hasta ediyor

Alman Berlin Charite Üniversitesi Uyku Tedavisi Yetkinlik Merkezi, baz istasyonlarından yayılan elektromanyetik dalgaların hasta etmediğini, ancak baz istasyonlarına duyulan ön yargı nedeniyle insanların hasta olduğunu açıkladı. Bilim adamları tarafından yapılan araştırmayla insanların baz istasyonlarına ön yargılı yaklaştıkları ortaya çıktı.

12 gece boyunca Almanya'nın mobil iletişim olmayan 10 farklı şehrinde 18-81 yaş aralığındaki 397 katılımcı üzerinde yapılan araştırmada katılımcıları evlerinin yakına kurulan baz istasyonlarından gerçek ve sahte sinyallere maruz bırakılarak uyku evreleri gözlemlendi. Deney boyunca sağlıkları gözlem altında tutulan katılımcılara daha sonra anket yoluyla uyku kaliteleri ve mobil iletişim hakkında sorular yöneltildi.

Araştırma sonucunda ise baz istasyonu sinyallerinden kaynaklanan herhangi bir uyku rahatsızlığına ilişkin kanıta rastlanmadığı belirtildi. Bilim adamları, insanların baz istasyonlarına duydukları ön yargıdan dolayı olası sağlık riski endişesine kapıldıklarını, oysa elde ettikleri veriler ve kanıtlar doğrultusunda baz istasyonlarından yayılan elektromanyetik dalgaların buna sebep olmadığını ifade etti. Bireylerde görülen uyku bozukluğu ya da düzensizliklerinin tamamen baz istasyonları duydukları önyargıdan kaynaklandığını ifade eden araştırmacılar “Baz istasyonları kapalı dahi olsa insanlarda uyku rahatsızlığı gözlemlenebiliyor, bu durum uyku sorunlarına baz istasyonlarından yayılan elektromanyetik dalgaların değil baz istasyonlarına duyulan ön yargının sebep olduğunu gösteriyor” açıklamasında bulundu. Bilim adamları, ‘Nocebo etkisi' olarak adlandırılan bu durumun aslında baz istasyonları çalışmadığında bile insanların neden olumsuz sağlık sorunları yaşadıklarını açıkladığını belirtti.

Kamuoyunda elektromanyetik alanlardan kaynaklanan korkuyu değerlendiren Yrd. Doç. Dr. Okan Cem Çırakoğlu, korkuların bir bölümünün bilgi eksikliğinden kaynaklandığını belirterek, önyargıların belirleyici olduğunu bazı yersiz korkulara neden olabileceğini kaydetti. Çırakoğlu, insanın herhangi bir şekilde kaygı yaşaması için etraftaki bir durumu ya da uyaranı “tehdit” olarak algılaması gerektiğine dikkat çekerek, “İnsanların kendilerini önemli bir tehdit altında hissetmeleri durumunda çoğunlukla uykularında bozulmalar görülür. Bireylerin önyargıları neyi tehdit olarak algılayacaklarını belirleyen önemli unsurlardan biridir. Bu nedenle elektromanyetik alan kaynaklarına karşı şiddetli önyargıları olan insanların uykuları bu gerekçelerle bozulabilir” dedi.