Bütçe 10 ayda darmadağın

RECEP BAHAR/DETAY HABER

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın açıkladığı Ekim 2019'a ilişkin bütçe uygulama sonuçlarına göre, Ekimde bütçe gelirleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5.2 artarak 65.4 milyar lira, bütçe giderleri de yüzde 18.9 artışla 80.3 milyar lira oldu

. Merkezi yönetim bütçesi geçen ay 14.9 milyar lira, Ocak-Ekim döneminde ise 100.7 milyar lira açık verdi. Bütçe açığı Cumhuriyet tarihinde ilk defa 100 milyar lirayı aşmış oldu. Üstelik bu ilk 10 aylık süre içinde gerçekleşti.

Ocak-Ekim döneminde bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18.1 yükselerek 719.2 milyar lira, bütçe giderleri de yüzde 22.2 artarak 819.9 milyar lira olarak kayıtlara geçti.


Faize rekor ödeme

• Geçen yılın Ocak-Ekim döneminde 671 milyar 70 milyon lira olan bütçe giderleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 22.2 artarak 819 milyar 905 milyon liraya yükseldi. Ocak-Ekim döneminde faiz hariç bütçe giderleri de yüzde 20.6 artışla 731 milyar 593 milyon lira olarak hesaplandı.

• Söz konusu dönemde faiz giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 36.6 yükselerek 88 milyar 312 milyon liraya çıktı. Bu Cumhuriyet tarihi rekoru olarak kayıtlara geçti.

• Geçen yılın Ocak-Ekim döneminde 608 milyar 960 milyon lira olan bütçe gelirleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 18.1 artarak 719 milyar 190 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri ise yüzde 6.3 artışla 539 milyar 879 milyon lira oldu.

• Aynı dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 98.4 artışla 156 milyar 899 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri Ocak-Ekim döneminde 16 milyar 692 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 5 milyar 721 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

KDV tahsilatı düştü

Vergi türleri itibarıyla Ocak-Ekim dönemi gerçekleşmelerine bakıldığında, geçen yılın aynı dönemine göre banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 24.4, gelir vergisi yüzde 16.6, damga vergisi yüzde 9.1, özel tüketim vergisi yüzde 6.7, kurumlar vergisi yüzde 3.6, harçlar yüzde 2.8 ve ithalde alınan katma değer vergisi binde 3 artarken, iç pazarda daralma nedeniyle dâhilde alınan katma değer vergisi (KDV) yüzde 9.4 azaldı.

Personel giderlerinde yüksek artış

• Bu yıl personel giderleri, Ocak-Ekim döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25.2 artarak 210 milyar 660 milyon lira oldu.

• Bu yıl 10 aylık dönemde sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28.2 artışla 35 milyar 843 milyon lira olarak gerçekleşti. Mal ve hizmet alım giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14.1 yükselerek 59 milyar 683 milyon lirayı buldu.

• Bu dönemde cari transferler geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25.6 yükselişle 336 milyar 453 milyon lira olarak belirlendi.

• Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 171 milyar 988 milyon liralık transfer yapıldı. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35.8 artışı ifade ediyor.

• Ocak-Ekim döneminde belediye payları 61 milyar 632 milyon lira olarak belirlendi.

Aşağıdaki videolar da ilginizi çekebilir: