Amerikan petrol şirketlerinin Irak petrollerine çöreklenebilmesi için Saddam karşıtı kampanyaya destek bulmak amacıyla Ortadoğu turuna çıkan ağır kalp hastası ABD Başkan Yardımcısı Cheney, dün Ankara'da Saddam'ın elinde kimyasal silah olduğunu ve bunların Türkiye açısından da tehdit oluşturduğu tezini işledi. Cheney, Türkiye'ye 'enerji hatları' ve 'askeri krediler' konusunda da kimi 'bayat' vaatlerde bulundu

Ortadoğu turu kapsamında 9 Arap ülkesini ziyaret eden ancak İsraillilerin Müslüman kanını oluk oluk akıtmaya devam etmesi nedeniyle umduğu desteği bulamayan ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney, dün Ankara'da çantasındaki kritik konuları masaya döktü.

Ana gündem SaddamCheney'in bugün sona erecek kısa ziyaretinin ana gündemini Irak ve Saddam rejimi oluşturdu. Cheney, Ankara'da görüştüğü Türk yetkililerden ABD'nin Irak'a yapacağı bir askeri harekata Türkiye'nin tam destek vermesini talep etti. Cheney, görüşmelerde Irak karşılığında iki ülke arasındaki stratejik ortaklığın güçlendirilmesi konularını dile getirirken, Türk tarafı ise ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi beklentisini iletti.

Bu çerçevede, Türk-ABD Ekonomik Ortaklık Komisyonu'nun kararlarına değinilirken askeri satış kredilerinden (FMS) doğan borçlarının silinmesinin önemi bir kez daha ifade edildi.

Saddam'la korkuttuCheney, ziyaretinde Türk yetkililerin dikkatini özellikle Irak'ın elindeki kimyasal silahlara çekerek, bu silahların Türkiye'yi de tehdit ettiği mesajını da verdi.

Programı yüklüydüIrak'ın etkili gazetelerinden Babil'in "savaş habercisi'' olarak nitelendirdiği Cheney, Türkiye'yi de kapsayan Ortadoğu turunda, Mısır, İsrail, Ürdün, Suudi Arabistan, Yemen, Umman, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Bahreyn, Kuveyt'i ziyaret etti.

İsrail'deki programının uzaması nedeniyle Cheney Ankara'ya daha önce belirtilen saat 15.20'den yaklaşık 40 dakika geç geldi. Bu nedenle Cheney'in Anıtkabir ziyareti de bu sabaha ertelendi.

Ankara'da ilk olarak Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile biraraya gelen ABD Başkan Yardımcısı, daha sonra Başbakan Bülent Ecevit başkanlığındaki heyetlerarası görüşmelere katıldı. Cheney ile Türk tarafı, görüşmelere çalışma yemeğinde de devam etti.

Bu arada ABD Başkan Yardımcısı'nın ziyareti çerçevesinde yapacağı görüşmelere, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hüseyin Kıvrıkoğlu ve diğer askeri yetkililer de katıldı. ABD kaynakları, görüşmelerde Kıvrıkoğlu'nun da bulunmasını, "askeri tavsiye almak'' açısından önemli gördüklerini ifade ediyorlardı.

Dün geceyi Ankara'da geçiren Cheney, bu sabah erken saatlerde bir basın toplantısı düzenleyecek.

İsrail mezalimiOrtadoğu'da şiddetini giderek artıran olayların da ele alındığı görüşmelerde, Ankara ABD yönetimine, şiddetin sona ermesi için daha çok çaba harcaması gerektiği çağrısında bulundu.

Enerji işbirliğiPetrol şirketleriyle yakınlığı bilinen Bush yönetiminin Türkiye ile yapılan enerji işbirliğine verdiği önceliği, Cheney tarafından bir kez daha dile getirildi. Enerji alanındaki görüşmelerde hem Hazar bölgesi kaynaklarının Batı'ya ulaştırılmasına ilişkin boru hattı projeleri, hem de ABD'li şirketlerin Türkiye'deki iş imkanları üzerinde durulduğu savunuluyor.