Devlet Bahçeli ve 2000 Ulusal Programı: Kıbrıs’ta iki devletli çözümden geri adımın siyasal sorumluluğu

Bu metnin altında imzası bulunan dönemin koalisyon ortağı Devlet Bahçeli'nin, sonraki yıllarda sergilediği milliyetçi söylemlerle çelişen bu tutumu, siyasal sorumluluk açısından eleştiriye açıktır.

Ulusal Programın içeriği ve Kıbrıs politikası

Nice Zirvesi'nde sunulan Ulusal Program, Türkiye'nin Avrupa Birliği müktesebatına uyum taahhüdünü içermekteydi. Kıbrıs başlığı altında, BM Genel Sekreteri'nin çözüm çabalarına destek verilmiş ve iki toplumlu, iki bölgeli federasyon temelinde bir çözüm hedefi benimsenmiştir.

Bu yaklaşım, KKTC'nin bağımsız devlet statüsünü zayıflatmakta ve Türkiye'nin garantörlük rolünü sınırlayan bir çerçeve sunmaktadır.

Bahçeli'nin imzası ve siyasal tutarsızlık

Milliyetçi Hareket Partisi'nin lideri olarak Devlet Bahçeli, 1999–2002 yılları arasında DSP-MHP-ANAP koalisyonunda Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Bu dönemde hazırlanan Ulusal Program, Bahçeli'nin onayıyla yürürlüğe girmiştir.

Ancak sonraki yıllarda Bahçeli, Kıbrıs'ta iki devletli çözümün tek geçerli yol olduğunu savunmuş, KKTC'nin Türkiye'ye katılımını dahi gündeme getirmiştir. Bu söylem değişikliği, siyasal tutarlılık açısından ciddi bir sorgulamayı hak etmektedir.

Milliyetçi söylem ile uyum sorunu

Bahçeli'nin milliyetçi çizgisi, Kıbrıs Türklerinin egemenliğini ve Türkiye'nin garantörlük hakkını savunmayı esas alır. Ancak 2000 Ulusal Programı, bu çizgiyle bağdaşmayan bir diplomatik yönelim sergilemiştir.

Programda KKTC'nin bağımsızlığı değil, birleşik bir Kıbrıs vizyonu ön plana çıkarılmıştır. Bu durum, MHP tabanında ve milliyetçi çevrelerde hayal kırıklığı yaratmış, Bahçeli'nin liderlik tutumuna yönelik eleştirileri beraberinde getirmiştir.

Siyasal sorumluluk ve tarihî hesaplaşma

Devlet Bahçeli'nin 2000 yılında imzaladığı Ulusal Program, Kıbrıs meselesinde Türkiye'nin pozisyonunu zayıflatan bir belge olarak tarihe geçmiştir. Bu belge, AB ile uyum adına millî davadan taviz verilmiş bir metin olarak değerlendirilmelidir.

Bahçeli'nin sonraki yıllarda bu tutumu sahiplenmemesi, siyasal sorumluluktan kaçış olarak yorumlanabilir. Liderlik, yalnızca söylem üretmek değil, geçmişte alınan kararların sorumluluğunu da üstlenmeyi gerektirir.

2000 Nice Zirvesi'nde sunulan Ulusal Program, Türkiye'nin Kıbrıs politikasında federatif çözüm yönünde bir dönüşümün belgesidir. Bu dönüşümün altında Devlet Bahçeli'nin imzası bulunmasına rağmen, sonraki yıllarda bu çizginin inkârı, siyasal tutarsızlık ve sorumluluk eksikliği olarak değerlendirilmelidir. Kıbrıs gibi millî meselelerde tutarlılık, yalnızca söylem düzeyinde değil, karar alma süreçlerinde de aranmalıdır.