logo
04 TEMMUZ 2025

Devletin başı mı, yürütmenin başı mı?

16.06.2014 00:00:00
Cumhurbaşkanı devletin başıdır. Konumu itibariyle tarafsız olması gerekir. Ne yaman çelişkidir ki, Anayasa'nın 104. maddesi Cumhurbaşkanı devletin başı derken, 101 ve devamı maddelerini kapsayan Cumhuriyetin Temel Organları/İkinci Bölümünde Yürütme'nin başına oturtulmuştur.Bir başka çelişki de 125. maddede görülmektedir; Hukuk Devleti gereği başta devlet olmak üzere idarenin işlem ve eylemlerine karşı yargı yolu açıkken, Cumhurbaşkanı'nın tek başına yaptığı işlemler için yargı yolu kapatılmıştır.Bu çelişkilerin nedeni 1982 Anayasası'nın darbe anayasası olmasıdır. Darbenin başı Kenan Evren, ısmarladığı anayasada Cumhurbaşkanı olarak makamını güçlendirmek için hem yürütme organının başı, hem devlet başkanı sıfatlarını toplarken kendisinin tasarruflarını da yargı denetimi dışında tutmuştur.Son Anayasa reformunda da aynı felsefe devam ettiğinden, şeklen partisiyle ilişkisi kesilse de iktidar partisinin yol ve ideolojisinden ayrı, tarafsız bir makamı temsil etme ihtimâli bulunmamaktadır Cumhurbaşkanı'nın. Nitekim 10 Ağustos'ta yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimi için, aday olacak mısınız, sorusuna verdiği cevapta Abdullah Gül, Tayyip Erdoğan'ı kastederek "ikimiz de aynı partideniz, bir partiden iki aday olması etik olmaz" demişti. Peki, Cumhurbaşkanı'nın geldiği partinin kotardığı yasaları aynen onaylaması etik miydi?Hangi partiden gelirse gelsin, Cumhurbaşkanı işgâl ettiği makamın hakkını vermeli, geldiği adresin kaygılarını taşımadan, ikinci bir defa seçilir miyim, hesabına girmeden, hukuku siyasete kaptırmama kararlılığı göstermelidir.Siyasal iktidarın keyfiliğini önleme adına kuvvetler ayrılığını gözetmeli, gerektiğinde hukuk devletiyle bağdaşmayan yasaları veto edebilmeli, Anayasal Yargıya taşıyabilmelidir."Kanunların Ruhu" adlı eserinde baron de Montesquieu şöyle diyordu günümüzden 266 yıl önce: "Kötülüklerin kaynağı siyasal iktidarların keyfi yönetimleridir. Bu yönetimler, siyasal hak ve özgürlükleri ortadan kaldırmaktadır. Bu hak ve özgürlükleri korumak için geçerli ve etkin bir yöntem bulmak gerekir. Devlet işlerinde güçlerin ayrılması bize, bu yöntemi sağlayabilir. İktidar güçlerinin (yasama-yürütme-yargı) tek kişi ya da organda toplanması büyük sakıncalar doğurmaktadır. Bu tür yönetimlerde iktidar kötüye kullanılabilmektedir. Bunu önlemenin yolu, iktidarın iktidarı durdurmasıdır. Bu nedenle iktidarı bir güç ve yetki olarak parçalara bölünüz? Bölünen bu güçlerin her birini bir organa veriniz? Organlar bağımsız olarak bu güçleri kullansınlar. Bu organlar arasında bir denge kurunuz. Böylece güç gücü durduracak, güçler arasında dengeli bir düzen sağlanmış olacak ve bu yolla kişinin doğal hak ve özgürlükleri güvence altına alınmış olacaktır".Güçler ayrılığı ilkesi yayılarak, pek çok ülke tarafından benimsenmiş ve anayasalarında devlet kuruluş ilkesi olarak yer almıştır.Günümüz anayasalarında değişik biçimlerde uygulanan bu ilkeye "devletin anayasallaşması" ya da "hukuk devleti" de diyebiliriz.Bizde 1961 ve 1982 Anayasa'larında kuvvetler ayrılığı benimsenmiş, "hukuk devleti", Türkiye Cumhuriyeti'nin öne çıkan temel niteliklerinden biri olmuştur. Devletin hukuka uygunluğunu denetleme görevi bağımsız Yargı Organı'na verilmiştir. Siyasal İktidarın Anayasa'ya uygunluğunu yargı organı içinde yer alan Anayasal Yargı adına Anayasa Mahkemesi denetlemektedir.Sistemin anatomisi bu ise, fizyolojisini yani çalışmasını sağlayacak Cumhurbaşkanı'na acilen ihtiyaç vardır, duyurulur!
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Prof. Dr. Ali Ünal Emiroğlu / diğer yazıları
‘TÜİK'ten açlık ve sefalete devam kararı çıktı!’
Hüseyin Baş’tan emekli maaşı tepkisi
Dış ticaret açığı patladı
İthalat çığrından çıkıyor
Gazeteciye zeytinlik fırçası
'Sen gazetecilik falan yapmıyorsun'
Özdağ'dan Hüseyin Baş'a ziyaret
BTP liderinden 3. yol mesajı
En düşük emekli maaşı belli oldu
Yeni maaş 16 bin 881 TL
Soykırım hızlandı
Can kaybı 57 bin 130'a çıktı
MSB'den terörle mücadele açıklaması
Son 1 haftada 3 terörist teslim oldu
Benzine, motorine, LPG'ye zam
ÖTV'de otomatik artış
TÜİK enflasyon verilerini açıkladı
Haziran enflasyonu yüzde 1,37
280 bin 875 TL
Bedelli askerlik ücreti belli oldu
Memur ve emekliye hayal kırıklığı
Beklenen enflasyon verileri açıklandı
Pilot hayatını kaybetti
Düşen uçak bulundu
İsrail Gazze'de 48 saatte 26 katliam yaptı
300'den fazla Filistinli öldü
Trump-Fed kavgası büyüyor
"Powell derhal istifa etmeli"
Tek motorlu uçak düştü
Arama çalışmaları sürüyor
‘TÜİK'ten açlık ve sefalete devam kararı çıktı!’
Hüseyin Baş’tan emekli maaşı tepkisi
Dış ticaret açığı patladı
İthalat çığrından çıkıyor
Gazeteciye zeytinlik fırçası
'Sen gazetecilik falan yapmıyorsun'
Özdağ'dan Hüseyin Baş'a ziyaret
BTP liderinden 3. yol mesajı
En düşük emekli maaşı belli oldu
Yeni maaş 16 bin 881 TL
Soykırım hızlandı
Can kaybı 57 bin 130'a çıktı
MSB'den terörle mücadele açıklaması
Son 1 haftada 3 terörist teslim oldu
Benzine, motorine, LPG'ye zam
ÖTV'de otomatik artış
TÜİK enflasyon verilerini açıkladı
Haziran enflasyonu yüzde 1,37
280 bin 875 TL
Bedelli askerlik ücreti belli oldu
Memur ve emekliye hayal kırıklığı
Beklenen enflasyon verileri açıklandı
Pilot hayatını kaybetti
Düşen uçak bulundu
İsrail Gazze'de 48 saatte 26 katliam yaptı
300'den fazla Filistinli öldü
Trump-Fed kavgası büyüyor
"Powell derhal istifa etmeli"
Tek motorlu uçak düştü
Arama çalışmaları sürüyor
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.