Enflasyon Türkiye'de tsunami gibi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Şubat ayı enflasyon oranlarını açıkladı. Açıklamaya göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 4.81 arttı. Yıllık artış ise beklentileri de aşarak yüzde 54.44 olarak kaydedildi. Veriler ülkemizde resmi enflasyonun 20 yıl sonra ilk kez yüzde 50'yi aşarak rekor kırdığını gösteriyor. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) de yıllık yüzde 105.1, aylık ise yüzde 7.22 arttı. TÜİK açıklamasına göre tüketici fiyatlarında yıllık en düşük artış yüzde 11.89 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti. Yıllık artışın düşük olduğu diğer gruplar olarak yüzde 22.24 ile eğitim, yüzde 26.87 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 32.86 ile sağlık sayıldı. Tüketici fiyatlarında yıllık artışın en yüksek olduğu gruplar ise yüzde 75.75 ile ulaştırma, yüzde 64.83 ile ev eşyası, yüzde 64.47 ile gıda ve alkolsüz içecekler olarak açıklandı.

332 maddenin fiyatı arttı

TÜİK verilerine göre Şubat 2022'de, enflasyon sepetinde bulunan 409 maddeden, 53 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 24 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 332 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti. TÜİK gıdada bir önceki aya göre en yüksek fiyat artışı gösteren seçilmiş maddelerin listesini de yayınladı. Bir önceki aya göre fiyatı en çok artan madde, yüzde 88.51 ile karnabahar. Kabakta bir ay içindeki fiyat artışı yüzde 79.11, domateste yüzde 53.51, maydanozda yüzde 53.06, kıvırcıkta yüzde 49.01, dolmalık biberde yüzde 48.90, salatalıkta ise yüzde 41.84 olarak kaydedildi. TÜİK verilerine göre ilaçta ise aylık fiyat artışı oranı yüzde 16.40 seviyesinde gerçekleşti.

ENAG: Enflasyon yüzde 123.80

Öte yandan, ekonomist ve akademisyenlerden oluşan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) da Şubat ayına ilişkin enflasyon oranlarını açıkladı. Buna göre enflasyon şubatta aylık yüzde 5.44 artarken, 12 aylık artış ise yüzde 123.80 olarak kaydedildi. ENAG verilerine göre en az aylık artış yüzde 0.07 ile Gıda ve Alkolsüz İçecekler grubunda, en fazla yükseliş ise yüzde 9.10 ile Giyim ve Ayakkabı kaleminde gerçekleşti. Çeşitli mal ve hizmetler grubunda aylık enflasyon yüzde 7.70 olurken, lokanta ve oteller grubunda yüzde 8.73, sağlık grubunda yüzde 8.95, ulaştırma grubunda ise yüzde 6.59 oldu.

Enflasyonda dünya dördüncüsü olduk

Dünya enflasyon liginde Venezuela, Ocak'taki yüzde 472'lik oranla ilk sırada bulunuyor. Venezuela'da aylık enflasyon Aralık'ta yüzde 7.6, Ocak'ta yüzde 6.7 olmuştu. Türkiye aylık enflasyonda Aralık ve Ocak'ta Venezuela'nın bile önünde yer almıştı. Dünyada yüksek enflasyon dendiğinde ilk akla gelen ülke Venezuela. Öyle ki, Latin Amerika ülkesinde yıllık enflasyonun geçen yıl yüzde 686.4'e gerilemesi, olumlu bir gelişme olarak dünyada yankılandı. Geçen yıl aylık bazda en yüksek enflasyon oranının Ocak 2021'de yüzde 46.4 olarak kaydedildiği ülkede, hiperenflasyondan çıkış şartlarından biri olarak kabul edilen üst üste 12 ay yüzde 50'nin altında enflasyon koşulu sağlanmış oldu. Dünya enflasyon liginde Sudan, yüzde 260'lık yıllık enflasyonla ikinci sırada bulunuyor. Listede yüzde 240'lık oranla Lübnan üçüncü, yüzde 139'luk oranla Suriye dördüncü, yüzde 77.3'lük oranla Küba beşinci, yüzde 66.1'lik oranla Zimbabve altıncı, yüzde 61.5'lik oranla Surinam yedinci sırada bulunuyor. Listede 8. sırdaki Türkiye'nin ardından yüzde 50.7'lik enflasyonla Arjantin yer aldı. Dünyada yüksek enflasyona sahip ülkeler, genelde ABD'nin ağır ekonomik yaptırım uyguladığı ya da iç savaş yaşayan ülkelerden oluşuyor. Türkiye, gıda enflasyonunda ise yüzde 64.47'lik oranla dünyada 4. sıraya yükseldi. Bu alanda, Lübnan yüzde 483'lük oranla ilk sırada yer alırken, onu Venezuela yüzde 389'lük oranla Venezuela, yüzde 67.7'lik oranla Surinam izledi.

Avrupa'da enflasyon rekoru Türkiye'de

Cari açık ve enflasyon oranlarının yüksekliği ve dış yatırımlara duydukları ihtiyaç dolayısıyla ekonomi çevrelerinin 'kırılgan beşli' diye niteledikleri Hindistan, Brezilya, Endonezya, Türkiye ve Güney Afrika'dan oluşan beş ülke arasında enflasyon şampiyonu açık ara biz olduk. Güncel enflasyon verilerine göre yıllık enflasyon Endonezya'da yüzde 2.06, Güney Afrika'da yüzde 5.70, Hindistan'da yüzde 6.01, bu dört ülke arasında en yüksek enflasyona sahip Brezilya'da ise yüzde 10.38 oldu. Ülkemiz ise yüzde 54.4 yıllık enflasyon ile kırılgan beşlinin 4 ülkesinin yıllık enflasyonu toplamının iki katı enflasyona sahip durumda. Türkiye bu enflasyon verisiyle Avrupa'da da birinci durumda. Türkiye'nin ardından Avrupa'da en yüksek enflasyon yüzde 16.6 ile Moldova ve yüzde 12.4 ile Litvanya bulunuyor.