Gümüşhane'nin son taş ustası
Gümüşhane'de taş ustalığının son temsilcisi Eşref Memişoğlu köstere taşı imalatını tek başına sürdürüyor
14.07.2019 00:00:00
Gümüşhane'de 100 yılı aşkın süredir taş işlenen Esenyurt köyünün son taş ustası Eşref Memişoğlu ekmeğini taştan çıkarmaya devam ediyor.
Köyün yaylasına yakın bir alandaki zirvenin yamacında kesici aletleri bilemekte kullanılan köstere ve bileği taşlarını 25 yıldan fazla bir zamandır işleyen Memişoğlu, köyde bu işle uğraşan son usta.
İki çocuğunu ekmeğini taştan çıkararak okutup memur yapan Memişoğlu, 100 yıldan fazla bir süre taş işlemeciliği yapılan köyünde bu işi yapan son zanaatkar olarak kaldı.
Önceki yıllarda bu işle uğraşan diğer ustaların işi bırakması sonucu tek başına kalan ve ağır bir işyükü altında çalışan Memişoğlu, eskiden yaptıkları işleri şimdi makineler yardımıyla daha kolay yapıyor. Memişoğlu, taşa şekil verme ve kesme makinesini de kendisi tasarladı. Türkiye'nin dört bir tarafında yaptığı köstere taşlarını gönderen Memişoğlu, Karadeniz bölgesinde hala rağbet gören köstere taşını Doğu Anadolu bölgesinde eskisi kadar rağbet görmemesinden yakınıyor.
"Sadece ben kaldımr"
52 yaşındaki Memişoğlu, "Bu zanaatla 25 yıldır uğraşıyorum. Bizden önceki büyüklerimiz ve ustalarımızın yüzde 80'i vefat etti. Sadece ben kaldım. Birkaç kişi daha halen hayatta ama onlar bıraktı. Bu taşları şuana kadar ben işliyorum. Ama benden sonra kim işler bilemiyorum. Nereye kadar yapacağımı da Allah bilir" dedi.
Balta, bıçak, nacak gibi kesici aletler için bileme taşları ve köstere taşı yaptığını kaydeden Memişoğlu, "100'den fazla yıldır bu bölgede bu iş yapılıyor. İşler eskisi gibi değil artık. Eskiden daha güzeldi. Son yıllarda duraklama dönemindeydi bu yıl iyice durdu" diye konuştu.
Eskiden ocağa girdiklerinde taşın üzerindeki hafriyatı boşalttıktan sonra çivileri dizip sırayla vurarak kestiklerini, ondan sonra da bunu parçalar halinde külük yardımıyla çevirip köye götürerek taraklama ve kesmesini yaptıklarını hatırlatan Memişoğlu, şimdi de teknolojiyi kullanarak karot makinesiyle kesip, köye götürüp orada kendi yaptığı makineyle çalışmasını tamamladığını söyledi.
Günde tek başına 70-100 kilogram arasında taş çıkardığını, artık genç olmadığı için çok fazla çalışamadığını vurgulayan Memişoğlu, "Bu ürünün satışı genelde Karadeniz bölgesindeki Trabzon, Giresun, Ordu, Artvin, Giresun Rize'ye Doğu bölgesinde de Sivas, Erzurum ve Erzincan'a gidiyordu ama o taraftan artık talep gelmiyor. Karadeniz bölgesinde halen kullanılıyor ama diğer bölgelerde durma noktasına geldi. Taşın sadece bileme özelliği var. İçerisinde madeni materyaller var" şeklinde konuştu.
"Eskiden burada 30-40 ocak vardı"
Köye ait ocakların olduğu bölgede eskiden herkesin farklı ocakları olduğunu, bölgede 30-40 ocak olduğu günleri bildiğini ifade eden Memişoğlu, okutup büyüttüğü iki çocuğunun memur olması nedeniyle mecburen tek başına çalıştığını dile getirdi.
Köy muhtarı Osman Bal ise köydeki ustaların neredeyse hepsinin vefat ettiğini belirterek, "Kala kala Eşref Memişoğlu kaldı. Bu çok çileli bir iştir. Ekmeğini taştan çıkaran vatandaş ifadesi Eşref Memişoğlu için geçerlidir. Kendi kafasına göre yaptırdığı makinelerle hem taşın çıkarılması hem de taşın yapılması için işini kolaylaştırdı. Köyün muhtarı olarak kendisine çok teşekkür ediyorum. Çocuklarını okuttu, ekmeğini taştan çıkarttı, köyümüzü de tanıttı" ifadelerini kullandı.
