Biz insanları diğer canlılardan ayıran en önemli özelliklerimizden biri de hayal kurma becerimizdir. Her ne kadar insanlar genelde hayal kurmayı boş bir aktivite olarak görseler de yapılan araştırmalara göre hayal kurmanın sayısız faydası var.
Burada endişelerle, felaket senaryolarıyla dolu olumsuz hayallerden değil, eğlenceli ümit verici mutluluk veren pozitif hayallerden bahsediyoruz. Psikolog Jerome Singer hayal kurmayı, bireyin kendisini tanımasını sağlayan oldukça eğlenceli bir süreç olarak tanımlanmaktadır.Dünyanın saygın tıp okullarından biri olan Harvard Tıp Fakültesi Nörologlardan Moshe Bar, hayal kurmanın beyinde hafıza oluşumu sağladığını bildirmiştir. Aslında Moshe Bar'ın anlatmak istediği "Hayal Kurmak" bir ön deneyimdir, olmasını istediğimiz şeyleri önceden yaşamaya, hissetmeye çalışmaktır.
Hayal kurmak hafızayı güçlendirmeye yarıyor, yaratıcılığımızı ve empati yeteneğimizi arttırıyor. Yine araştırmalara göre hayal kurmak bir nevi kendi kendini hipnoz yerine geçiyor ve dolayısıyla stres seviyemizi
aşağı çekiyor ve kendimizi daha mutlu hissetmemize yol açıyor. Psychological Science tarafından yapılan bir araştırma hayal kurmanın, katılımcıların yaratıcı problem çözme yeteneklerine de pozitif bir şekilde etki ettiğini ortaya çıkarmış.
Dünyadaki çoğu bilim insanın en büyük keşifleri çoğunlukla hayal kurmanın sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Örneğin Albert Einstein, İzafiyet Teorisi'nin kimi detaylarını önce hayallerinde şekillendirmiştir. Kaliforniya Üniversitesi'ndeki bir araştırmaya göre; hayal kuran kişiler yeni fikirler ortaya atmada ve bir sorunu çözmede daha hızlı.
Wisconsin Üniversitesi, Milwaukee Üniversitesi ve Max Planck Enstitüsü'nün araştırmasına göre, akıllarının serbest dolaşımına izin veren hayalperest kişiler genellikle daha aktif ve iyi donanımlı bir beynin yanı sıra daha yüksek derecede çalışan belleğe sahip oluyor. Araştırmacılar çalışmalarında, hayal kuran insanların verilen görevler sırasında dikkatleri dağılsa bile, daha yüksek bir çalışma belleği seviyesine işaret eden bilgileri hatırlama yeteneğine sahip olduklarını keşfetti.
British Columbia Üniversitesi'nden yapılan araştırma hayal kurmanın aslında öğrenmeyi pekiştirdiğini gösteriyor. Hayal kurarken beynin pek çok bölümü aktif olarak çalışır. Bu da, hafıza kapasitesini arttırır ve Alzheimer'ı önler.
Hayali oyunlar oynayan çocukların oyun içinde ne kadar keyifli ve neşeli olduklarını sıkça gözlemleriz. Bunun sebebi, keyif alınarak gerçekleştirilen bir aktivite sırasında insan beyninin endorfin denilen bir hormon salgılamasıdır. Bu hormon insanların ruh hallerine de etki ederek, belirgin bir mutluluk hissi sağlar. Yaratıcı, hayali oyunlar oynama fırsatı verilen çocukların gelecekte, gerçek hayattaki problemlere de daha yaratıcı ve etkin çözümler buldukları ortaya konmuştur. Hayal gücü aynı zamanda merak duygusunu da geliştirir. Hayal eden ve merak eden çocuklar ise hayatla ilgili daha fazla soru soran ve dolayısıyla daha fazla bilgi edinen bireyler olurlar. Max-Planck Bilişsel Bilimler ve Sinirbilimleri Enstitüsü'nden Johannes Golchert, hayal kurmanın olumlu etkilerinin beyinde kanıtlanabildiğini buldu. Araştırmada bilinçli olarak hayal kuran kişilerin beyinleri MR ile incelenince şu sonuç çıkmış:
"Bilinçli olarak sık sık hayal kuran insanların, alın kısmındaki beyin kabuğunun daha kalın daha kapasiteli olduğu ve daha koordineli çalıştığı tespit edilmiş. "Anti-Stres Merkezi'nden araştırmacılar, hayal kurmanın bir hipnoz şekli olduğunu ve tansiyonun yanı sıra stres düzeylerini de azaltabileceğini buldular. Anksiyete ve stres yaşayan insanlar, hayal kurarak stresi azaltmanın yanı sıra kan basınçlarını da düşürebilirler. Hayal kurarken imkansızlıkları bir kenara bırakırsınız, bu da moralinizi düzeltir, yapacağınız işlerde motivasyon kazandırır.
Atatürk gibi liderler ve büyük keşif yapmış bilim adamları yaratıcı zekâyı ve hayal güçlerini en iyi şekilde kullanan insanlardır. Bazen yarın olacak bir şeyin hayalini kurabilirken bazen de hiç olmayacak şeylerin hayalini kurabiliriz. Hayal kurarken sınırları aşmalı, en üst seviyelere taşıyabilmeliyiz. Bugün kullandığımız pek çok şey, bir zamanlar hayal bile edemeyeceğimiz şeylerdi çünkü.
Hayal etmek, çekim yasasını harekete geçirir. Zihninde sürekli endişe dolu düşünceler varsa hep daha fazla endişe gelecek zihnimize. Bu endişe döngüsünden çıkmanın tek yolu ne istemediğimizi değil, ne istediğimizi düşünmek, yani hayal etmek. Farkındalığımız geliştikçe bu olumsuz duygular yerini zevk, sevgi, şükran gibi olumlu duygulara bırakacaktır. Hayallerimizi zihnindeki drama ile beslemeye devam edersek her zaman aldığımız şeyi yani endişe almaya devam ederiz. Daha iyi sonuçlar almak için bu alışılmış düşüncenin dışına çıkıp hayallerimizi arındırmalıyız. Ne zaman endişeli hissedersek, pozitif ve motive edici bir düşünceyle değiştirmeye hayal etmeye çalışmak gerekiyor. Umut değişimi tetikler. Neyi arzuladığımızı yada arzulamamız gerektiğini tespit edip her fırsatta hayalini kurmalı, bunun için de sıkı sıkı dua etmeliyiz. Ümit-hayal-dua etkisiyle bakarsınız oluvermiş olmaz zannettiklerimiz.
Hayallerimizi dualaştırarak ibadet haline çevirebiliriz. Peygamber efendimiz "Dua, ibadetin ta kendisidir" buyurmaktadır. Hayaller ne kadar büyük ya da gerçekleşmesi zor olursa olsun, dua haline getirdiğimizde, gücü ve lütfu sonsuz olan Allah bu durumdan memnun olur razı olur ve karşılığını belki de hayallerimizin de ötesinde bir şekilde verir.
Kur'an'da yüce Allah'ımız, "Kullarım beni senden sorarlarsa, gerçekten ben (onlara çok) yakınım. Bana dua edince, dua edenin duasına cevap veririm. O halde, doğru yolu bulmaları için benim davetime uysunlar, bana iman etsinler. (Bakara, 2/186)" buyurmaktadır.
Kur'an'da ve hadislerde iyi bir Müslüman'ın ölüm sonrası yaşayacağı hayat, cennet anlatılmakta, Peygamber Efendimizle, Ehl-i Beyt'le ve onların dostlarıyla ve kendi ailemizle birlikte cennetin en güzel yerlerinde mutlu mesut yaşamayı hayal etmemiz ve bu hayale kavuşmak için çalışmamız tavsiye edilmektedir hep. Yani bir Müslüman Allah'a kavuşmak ve cennet hayaliyle yaşar ve bu hayal onu canlı tutar, aktif hale getirir, böylece bir amacı olur ve yaşamaktan zevk alır. Önce hayaller ölür, sonra insanlar (Shakespeare).
Hayal gücü, ruhun gözü olarak kabul edilmektedir. Hep pozitif hayaller kuralım derken polyanacılık yapıp kendimizi kandıralımdan bahsetmiyoruz. Mevcut durumumuzu iyi analiz etmek gerçekleri görmek ama her şeye rağmen güzel günleri hayal etmeyi tavsiye ediyor uzmanlar. Sağlık için ve yaşamaktan zevk almak için gerekli bütün bunlar. Bütün başarılar önce hayalle başlar. Bugün hayatımızda var olan şeyleri bir zamanlar ancak hayal ediyorduk. İnsanoğlunun yapacakları hayal ettikleri ile sınırlıdır. Hayatta en tatlı mutluluk hazinesi, hayal kurmaktır. Hadi şimdi hayal edelim ve bunları bir yere yazalım, dua ile bütünleştirirek yerine gönderelim.
- Sahur şifadır / 12.04.2023
- Teravih şifadır / 07.04.2023
- Oruç şifadır / 31.03.2023
- Ramazan şifadır / 29.03.2023
- Selamlaşmak şifadır / 20.01.2023
- Mutluluk şifadır / 13.12.2022
- Okumak şifadır / 29.11.2022
- Hasta ziyareti şifadır / 15.11.2022
- Dua şifadır -2- / 22.10.2022