İhracatta sert düşüş

RECEP BAHAR/HABER-ANALİZ

Türkiye İhracatçılar Meclisi, (TİM) verilerine göre Ocak ayı ihracatı geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 14.4 düşerek 9 milyar 208 milyon dolar oldu. Oysa ihracat Ocak 2014'te 12 milyar 15 milyon dolar, Ocak 2015'te ise  10 milyar 803 milyon dolardı. Ocak 2016 ihracatı, Ocak 2014'e göre yüzde 23.3 geriledi. Cumhuriyet tarihinin en yüksek Ocak ayı ihracatı Ocak 2014'te elde edilmişti. Ocak 2016'da gerçekleşen 9.2 milyar dolarlık ihracat, 2009 yılından bu yana gerçekleşen en kötü Ocak ayı ihracat verisi olarak kayıtlara geçti. Son 12 aylık ihracat ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9.8 düşerek 140 milyar 635 milyon dolar oldu. 


İhracat neden çakıldı?

TİM verilerine göre ihracat, birçok faktörün bir araya gelmesi neticesinde düştü. TİM'e göre kilogram bazında ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1 gerileme gösterdi. 2016 yılı Ocak ayının işgünü sayısı geçtiğimiz yılın işgünü sayısından 1 işgünü eksik gerçekleşti. Ancak eksik olmasaydı da ihracat yine ciddi oranda düşüş gösterecekti. Zira işgünü sayısının eksikliğinin ihracata etkisi 368 milyon dolar oldu. İşgünü sayısı aynı olsaydı ihracattaki düşüş yüzde 10.9 seviyesinde gerçekleşecekti. Geçtiğimiz yıl Ocak ayında parite ortalama 1.167 seviyesinde iken, bu yıl Ocak ayında 1.087 seviyesine geriledi. Dolayısıyla, Ocak ayında parite kaynaklı ihracat kaybı 371 milyon dolar oldu. İhracatın düşmesinin gerçek nedenini ise Türkiye'nin Rusya, Irak ve Suriye ile yaşadığı sorunlar ile söz konusu komşuların bizzat içinde bulunduğu iç ve dış meseleler oluşturuyor. 


Otomotiv yine ilk sırada

Ocak ayında en fazla ihracatı 1 milyar 515 milyon dolar ile otomotiv sektörü yaparken, bu sektörü 1 milyar 340 milyon dolar ile hazırgiyim ve 1 milyar dolar ile kimyevi maddeler ve mamulleri sektörleri takip etti. Ocak ayında en fazla ihracat artışı yakalayan sektör yüzde 19.4 ile Savunma ve Havacılık Sanayii olurken, süs bitkileri ve mamulleri sektörünün ihracatı yüzde 0.9, tütün sektörünün ihracatı ise yüzde 0.7 artış gösterdi. Geçtiğimiz ay en fazla ihracat yapılan ilk 5 ülke Almanya, İngiltere, İtalya Amerika ve Irak oldu. Bu 5 pazarda da ihracat Ocak 2015'e göre azaldı. Irak, 3. sıradan 5. sıraya indi. 


Artışta Suudi Arabistan ilk sırada

Ocak ayında en fazla ihracat yapılan 30 ülke arasında en yüksek ihracat artışı yakalanan ülke yüzde 30.5 ile Suudi Arabistan oldu. Mısır'a ihracat yüzde 15.1 ve İsrail'e ihracat yüzde 9 arttı. Geçtiğimiz ay ihracat artışında öne çıkan ülkelere bakıldığında ise Letonya'ya ihracat yüzde 180 artarken, Gana'ya yüzde 120, Etiyopya'ya yüzde 106, Endonezya'ya yüzde 89, Singapur'a yüzde 45 artış gösterdi. Ancak bu ülkelere yapılan ihracat düşük hacimli olduğu için her ay farklı rakamlar ortaya çıkabiliyor. 


İran için etki analizi yapılıyor

TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, İran'a uygulanan yaptırımların 17 Ocak 2016 tarihi itibariyle kaldırılmasıyla bu ülkeye yönelik Türkiye ihracatının önemli bir gelişme sağlayacağına değinerek, "82 milyonluk nüfusu ve 417 milyar dolarlık gayri safi yurtiçi hasılasıyla İran, bundan sonraki süreçte istikrarlı bir pazar olma kimliğiyle ön planda yer alacak. Gerek nüfus gücü, gerek coğrafi yakınlık gerekse ihracatçılarımızın tecrübesi sayesinde İran'ın dünyaya açılmasından en olumlu etkilenecek ülkelerin başında Türkiye gelecek" dedi. 


Rusya'ya ihracat resmen çakıldı

Ocak 2016'da 220 ülke ve bölgeye ihracat gerçekleştirilirken, ülke grupları bazında AB'ye ihracat yüzde 6.4, Ortadoğu'ya yüzde 25.7, Afrika'ya yüzde 5.2, Kuzey Amerika'ya ihracat yüzde 7 ve Rusya ve diğer Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerine ihracat Rusya'nın Türk ihraç mallarına yönelik aldığı yaptırım kararının ağır etkiisyle yüzde 46 geriledi. Rusya'ya ihracat 
Bu arada Türkiye'nin en güçlü 3. pazarı olan 


TİM'e göre Türkiye'nin Ocak ayı ihracat verileri





2016
9 milyar 208 milyon dolar


2015
10 milyar 756 milyon dolar


2014
12 milyar 15 milyon dolar


2013
11 milyar 25 milyon dolar


2012
10 milyar 554 milyon dolar


2011
9 milyar 612 milyon dolar


2010
9 milyar 665 milyon dolar


2009
7 milyar 51 milyon dolar


2008
9.8 milyar dolar