logo
28 MART 2024

İmamet ile halifeliğin ayrıldığı dönem

15.04.2019 00:00:00
Prof. Dr. Haydar Baş, "İmam Zeynelabidin" eserinde şu bilgileri veriyor:
"Hz. Peygamber (s.a.v.), hem devlet başkanı, hem de manevî lider idi. Kendinden sonra bu makam için bıraktığı kişi ise, Allah'ın emri ile naspedilmiş imam olan İmam Ali (a.s) idi. Ancak, henüz Resûlullah (s.a.)'in defin işlemleri yapılırken, Sakife gölgeliğinde yaşananlar Cenab-ı Hak tarafından naspedilmiş imamın halifeliğini engellemiştir. Bu andan itibaren İslam'dan sapmalar başlamış ve kısa bir zamanda, Emevi hanedanlığında halifelik makamı, Peygamberin (s.a.a) döneminde yerine bıraktığı kişide toplanması gereken maddî ve manevî önder vasfından uzaklaşmıştır. 
Emeviler ile başlayan dönemde, naspedilmiş imam, ümmet için manevî bir önder olma vazifesini yerine getirirken, halifelik koltuğunda bu makamı sadece devlet idaresi gibi gören kişiler oturmuştur. Yani, Emeviler, siyasal iktidar ile manevî liderlik makamını birbirinden ayırmışlardır. Toplumda ümmeti ayıktıran imamlar ile, aynı toplumun halife olarak biat ettiği iktidarlar birarada yer almıştır. Bu durum, İmam Ali (a.s.)'ın hilafete geçtiği döneme kadar yaşandığı gibi, halife Muaviye döneminde İmam Hasan (a.s) devrinde, halife Yezid döneminde İmam Hüseyin(a.s)'ın sürecinde de görülmüştür.
Naspedilmiş imamlardan İmam Ali (a.s), İmam Hasan (a.s), İmam Rıza (a.s) ve İmam Câfer Sâdık (a.s) dışındaki diğer imamlar için hilafet söz konusu olmamıştır. Ümmet, halife olarak biat ettiği kişi ile naspedilmiş imam arasında kalmıştır. Halifelik makamı günden güne İslam çizgisinden uzaklaşırken, naspedilen imamlar halkı bu sapmaya karşı ayıktırmaya çalışmışlardır. Halkın devlet idaresine karşı nefret duyması, özellikle İmam Hüseyin (a.s)'ın şehadetinden sonraki gelişmelerde artmıştır. 
İmam Hüseyin (a.s)'ın şehit edilişi, Ehl-i Beyt'in katledilmesi, Harre Vakası, Abdullah bin Zübeyr'e karşı yapılan taarruzda Kâbe'nin mancınıkla taşlanması Emevilerin gerçek yüzünün görülmesini sağlamıştır. İmam Zeynelâbidin (a.s.)'ın şehadetinden sonra da, oğlu Zeyd bin Ali'nin kıyamında ve onun oğlu Yahya b. Zeyd'in kıyamında da halkın nefreti kendini göstermiştir.
Zeyd bin Ali, Kûfe sınırında kıyam edecek ve fakat başarısız olacaktır. Kendisi öldürülecek, mezarının yeri bilinmesin diye nehir yatağı değiştirilecek ve mezarı bunun içine kazılacaktır. O sırada yanlarında bulunanların bu durumu iktidara haber etmesi ile, gömülen naaşı topraktan çıkarılarak dar ağacında sallandırılacaktır. Asılı kaldığı sürenin dört yıl olduğu söylenmektedir. Yahya bin Zeyd de kıyam edecek ama o da başarısız olacaktır. Bu kıyamların en önemli etkisi, başarısız olmalarına rağmen Emevilerin dinî görünümlerini tamamen yitirmelerine sebep olacaklardır. Buna bir de kendini halife ilan eden kişilerin aleni içki içmesi, şarkıcıları dinlemesi, sarhoş olarak cemaate imamlık yapmaları eklenince, halk gerçekleri görmüş ve dinî bir misyona sahip olması gereken halifeden din adına nefret etmiştir.
Ümmetin içinde adeta Emevilerden kurtulmak, İslam'ı yaşamak olarak algınlanır olmuştur. Özellikle, İmam Ali'nin (a.s.), İmam Hasan'ın (a.s), İmam Hüseyin'in (a.s.) ve İmam Zeynelâbidin'in (a.s.) zamanları, Hz. Peygamberin (s.a.v) döneminden sonraki sapmaları engellemek ve O'ndan kalan İslam mirasını muhafaza etmek acısından çok önemlidir. Bu dört imam döneminde Resûlullah (s.a.a.)'in mirasını korumak için ciddi mücadeleler verilmiştir. 
İmam Ali (a.s), Ebubekir, Ömer, Osman dönemlerinde sessiz kalmış, ancak kendi imameti döneminde halifelik iddiasında bulunan Muaviye'ye karşı savaş hali de dahil olmak üzere, ciddi siyasî faaliyetlerde bulunmuştur. Babasından sonra naspedilmiş imam olan İmam Hasan (a.s.) döneminde, hilafet makamına karşı Muaviye ile bir savaşa girişilmiş, ancak halkın psikolojisi dikkate alınarak barış yolu tercih edilmiştir. İmam Hüseyin (a.s.) ise, halife Yezid'e karşı kıyam etmiş, İslam'dan sapmalara karşı ümmeti canı ile ikaz etmiştir. Bütün bunlar, hak ile bâtılın karşı karşıya gelmesidir ve imamlığın asıl misyonu da zaten budur. Bâtılın karşısında durmak, İslam mirasını muhafaza etmek ve halkı ayıktırmak. 
Bu çerçeveden bakıldığında dördüncü imam Zeynelâbidin (a.s)'dan da beklenilen gerçekleşmiş, o da naspedilmeden gasp yolu ile ele geçirilen halifelik makamına karşı bâtıla karşı hakkın mücadelesini vermiştir. İmam Zeynelâbidin (a.s), babası İmam Hüseyin (a.s) gibi açıktan kıyam edeceği bir ortama sahip değildi. Burada, İmam Zeynelâbidin (a.s)'ın topluma yön veren bir imam olarak devlet idaresinde olmamasına rağmen son derece hayatî değerdeki siyasî yaklaşımlarına değinmek gerekir. Çünkü bazı eserlerde, onun Kerbela katliamından sonra halifeye karşı silahlı bir mücadeleye girmediğinden bahsederek, siyasetten uzak kaldığı yazmaktadır. Hayatını sadece ibadete ve zühd halini yaşamaya verdiğinden bahsedilmektedir. 
Oysa, gerçek böyle değildir. İmam Seccad (a.s), toplumun her meselesi ile yakından ilgilenmiş, hatta halifelik makamına karşı ümmeti ciddi bir şekilde ikaz etmiş, yetiştirmiştir. Ancak, burada onun izlediği yöntem değişmiştir. Bu yöntemi belirleyen de aslında Cenab-ı Hak'tır. Bir imamdan diğerine geçen mirasa göre, onun susması ve gizlenmesi gerekiyordu. "Sus ve gizlenen ilmi açığa vurmadan başını eğ." (Usul-i Kâfi, Kuleynî, c.2, s.491-492). "Başını eğ, sus. Evinden çıkma ve ölüm gelinceye kadar Allah'a ibadet et." (Usul-i Kâfi, Kuleynî, c.2, s.493)."
 
Gökhan Demir / diğer yazıları
'Vatandaş' BTP'de karar kıldı
Darende'de bu gerçek oldu...
Yargıtay'da bilek güreşi sürüyor
9. turda da başkan seçilemedi
BDDK savcılığa yazı gönderdi
Seçil Erzan'ın telefonu incelenecek
Sevgi evinde şüpheli ölüm
Bebek yatağında ölü bulundu
'Rusya sadece Ruslarındır' akımına Putin'den tepki
'Ülkede 190 etnik grup var'
Saray'dan Mehmet Şimşek açıklaması
'İtibar etmeyiniz'
Terör saldırısında ölü sayısı arttı
Hayatını kaybedenler 143'e yükseldi
Bağımsız aday olan eski CHP'li başkana seslendi
'Son kez uyarıyorum!'
Kılıçdaroğlu sonunda patladı
'Bilal'e anlatır gibi son kez anlatıyorum'
"Ligden çekilmek için sponsorlarımızla görüştük"
Koç: Bize ceza verirlerse vebalini öderler
Bahçeli'den yerel seçim öncesi mesaj
'Riskli ve tehlikelerle dolu'
Erdoğan'a 'beka sorunu' göndermesi
'Perdelik kumaştan kefen giyen 7 zibidi'
"İstanbul’u yapay zeka devriminin gözbebeği yapacağız"
BTP İBB adayı Cihan Erdoğanyılmaz
Diyarbakır mitinginde İstanbul mesajı verdi
'CHP'yi, utanmadan Kürt kardeşlerimize...'
Beklenen açıklama geldi
Kadir İnanır'dan iyi haber
'Vatandaş' BTP'de karar kıldı
Darende'de bu gerçek oldu...
Yargıtay'da bilek güreşi sürüyor
9. turda da başkan seçilemedi
BDDK savcılığa yazı gönderdi
Seçil Erzan'ın telefonu incelenecek
Sevgi evinde şüpheli ölüm
Bebek yatağında ölü bulundu
'Rusya sadece Ruslarındır' akımına Putin'den tepki
'Ülkede 190 etnik grup var'
Saray'dan Mehmet Şimşek açıklaması
'İtibar etmeyiniz'
Terör saldırısında ölü sayısı arttı
Hayatını kaybedenler 143'e yükseldi
Bağımsız aday olan eski CHP'li başkana seslendi
'Son kez uyarıyorum!'
Kılıçdaroğlu sonunda patladı
'Bilal'e anlatır gibi son kez anlatıyorum'
"Ligden çekilmek için sponsorlarımızla görüştük"
Koç: Bize ceza verirlerse vebalini öderler
Bahçeli'den yerel seçim öncesi mesaj
'Riskli ve tehlikelerle dolu'
Erdoğan'a 'beka sorunu' göndermesi
'Perdelik kumaştan kefen giyen 7 zibidi'
"İstanbul’u yapay zeka devriminin gözbebeği yapacağız"
BTP İBB adayı Cihan Erdoğanyılmaz
Diyarbakır mitinginde İstanbul mesajı verdi
'CHP'yi, utanmadan Kürt kardeşlerimize...'
Beklenen açıklama geldi
Kadir İnanır'dan iyi haber
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2024

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.