İşgalden kurtuluşa Antep savunması -3-

Fransızlar Antep'te

29 Ekim 1919 tarihinde İngiliz ordusunun Antep'te ki son bağlantı Subayı Binbaşı Melis, bir taraftan Antep'i boşaltırken, Fransız Birlikleri  de Antep-Kilis yolu üzerinden kente giriyorlardı.yöredeki bin yıllık Türk tarihinin belki de en karanlık dönemi başlıyordu."

 

"Ermeni çetelerinden devşirme Lejyon birlikleri ile takviyeli Fransızların kentte ortaya çıkması, Türklerde büyük bir korku ve tepkilere yol açarken, Ermeni toplumunda ise ölçüsüz sevinç gösterilerine neden oldu."

 Fransa için Antep'in önemi  

"Antep Fırat ile Akdeniz arasında bulunan yüksek dağların eğimlerinden birisinin üzerinde, yüksekçe bir şehirdir. Çevresi ile beraber bu eğimler, Suriye'nin kuzeyinde bir set konumundadır ve bütün Kuzey Suriye topraklarına hakimdir. Bu setler ve eğimler Suriye'ye doğru gittikçe alçalarak kaybolur. Denizden yüksekliği 500 metreye kadar düşer.

 

Suriye'nin bu alçak arazisi üzerinde yaşayanlar, Antep ve çevresinden kendilerine doğru her zaman bir tehlikenin gelebileceğinden daime endişe etmişlerdir.  Buna benzer olaylar tarih boyunca da yenilenip durmuştur. Antep ve çevresi bu tehlikeyi de, Suriye topraklarını koruma görevini de sağlayabilecek bir takım yol ağlarının kesişme noktasındadır. Bundan dolayıdır ki Antep'in coğrafyasının güney toprakları için son derece stratejik bir önemi vardır.

 

Fransa, sömürge politikasının gereklerine göre işgal edilip sömürge durumuna getirilecek olan ülkelere, askeri kuvvetlerini, denizden donanmanın korunmasında gönderebilirdi. Birlikler, deniz yolu ile beslenip, takviye edilebilirdi. Bu onlar için bir geleneksel işgal yöntemi  sayılırdı.

 

Buna rağmen Fransızlar, Kuzey Suriye'yi Antep üzerinden gönderdikleri kıtalarla işgal etmişlerdir. Antep'in geçirmekte olduğu buhran ve felaketin kaynağını coğrafi konumunda ve stratejik durumunda aramak akılcılıktır.

 

İşte Antep, bu bakımlardan Fransa için ve Suriye'nin geleceği için ve aynı zamanda Anadolu'nun kaderi için son derece önemli idi."

 

Buraya kadar Fransa'nın hesaplarını aktardık. Ama; "Fransızlar, sömürge konumuna getirmek amacı ile işgal ettikleri hiçbir yerde, Antep'de ki kadar bir direnişle, toplu bir tepki ile karşılaşmamışlardır."

 

Gerek ülke gerekse Antep üzerinde oynanmak istenen oyunlar; "Mustafa Kemal Paşa tarafından oluşturulan ulusal direniş ateşi ile yakılarak, geçersiz kılınmış ve sömürgecilerin hayalleri bir kez daha yalnızca kağıt üstünde kalmıştır. Antep Harbi anti- emperyalist direniş mücadeleleri için de, örneklerden birisi sayılmalıdır."(Antep Harbi/ M. Birol Güngör)

 

Paris'te ki İtilaf Meclisi kararıyla, Antep'i işgal eden İngilizler ile Fransızlar arasında hazırlanan bir beyannamenin Türk yetkililerine tebliğ edilmesiyle birlikte işgale karşı direnişlerin fitili ateşlenmiştir.

 

(devam edecek)

U?UR KEPEKÇİ

www.ugurkepekci.com

ukepekci@hotmail.com