İşsizlik Sigortası Fonu tarumar edilmiş

YENIMESAJ.COM.TR

İsteği dışında işsiz kalan sigortalıların uğradıkları gelir kaybını telafi etmeleri için 1999 yılında kurulan İşsizlik Sigortası Fonu, ilk işsizlik sigortası ödemesinin yapıldığı Mart 2002'den itibaren işsizlerin güvencesi olmaya devam ediyor. Sigortalının prime esas aylık brüt kazancı üzerinden hesaplanan yüzde 2 işveren, yüzde 1 sigortalı kesintileri ve yüzde 1 devlet payı geliriyle büyüyen fon, Ağustos sonu itibarıyla 153 milyar liralık büyüklüğe ulaştı. Ancak Fonun büyüklüğü, bir başka ifadeyle satın alma gücü döviz kurları dikkate alındığında küçülüyor. Nitekim 2021 sonunda 6 milyar 814 milyon dolar olan Fonun büyüklüğü, 2022 sonunda 6 milyar 631 milyon dolara, 2023 Ağustos ayında ise 5 milyar 563 milyon dolara geriledi.

Fonun hali içler acısı

2014'te 81 milyar 393 milyon lira, 2015'te 93 milyar 74 milyon liralık büyüklüğe ulaşan İşsizlik Sigortası Fonu'nda 2016 sonu itibariyle 103 milyar 202 milyon lira birikmişti. Dönemin dolar kuru dikkate alındığında 2014'te Fon'da 35 milyar 83 milyon dolar, 2015'te 32 milyar 93 milyon dolara, 2016'da 29 milyar 428 milyon dolara düştü. Covid-19 ile birlikte Fon adeta tarumar edildi! Covid-19 salgını sürecinde kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteği kapsamında işçi ve işverene sağlanan kaynaklarla varlığı iki yılda 131 milyar liradan 90 milyar liranın altına kadar inen fonun, gelir-gider dengesi 2020'de eksi 28.3 milyar lira, 2021'de ise eksi 12.4 milyar lira olmuştu. Salgının etkisinin azalması ve normalleşmeyle birlikte toparlanmaya başlayan fonun büyüklüğü, 2022 sonunda 124 milyar liraya ulaştı.

Sigortalık süresine göre ödeme yapılıyor

İşsiz kalanların, işsizlik ödeneğinden yararlanabilmesi için belirli şartları sağlaması gerekiyor. Kişinin kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalması, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması, hizmet akdinin feshinden önceki son üç yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemesi ve hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içerisinde İŞKUR'a başvurması halinde bu ödenekten yararlanabiliyor.

İşte işçiye ödenen toplam para

Öte yandan işsizlik ödeneği, kısa çalışma ödeneği, yarım çalışma ödeneği, ücret garanti fonu ödemesi ve nakdi ücret desteğiyle işçi ve işverenlerin yararlandığı fondan, son 21 yılda 17 milyon 893 bin kişiye toplam 116 milyar lira ödeme yapıldı.