Karpuz üreticisi isyanlarda
Adana'da bu yıl karpuzda ilk hasat 22 Mayıs'ta yapıldı. Yaklaşık 10 gün önce karpuzun kilosu tarlada 3-3.5 liradan satılıyordu. Oysa fiyatlar bir haftada tepetaklak oldu ve kilogram fiyatı 70 kuruşa geriledi. Çiftçi yine hüsranı yaşıyor.
03.06.2021 12:28:00
RECEP BAHAR / DETAY HABER
Türkiye'nin önemli tarımsal üretim merkezlerinden Çukurova yöresinde hasadına 22 Mayıs'ta başlanan coğrafi işaret tescilli Adana karpuzu, ilk bir kaç gün fiyatıyla çiftçiyi memnun etti, lakin bu sevinç oldukça kısa sürdü. Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, Adana karpuzunun hem şeker oranı hem lezzeti hem de lifinin az olması gibi özellikleriyle tercih edildiği söyledi. Türkiye'nin dünyada Çin'den sonra en büyük ikinci karpuz üreticisi olduğuna dikkati çeken Doğru, "Adana ise Türkiye'de karpuzun turfanda olarak hasat edilmesi ve ülkedeki karpuzun yüzde 23'ünü üretmesiyle öne çıkıyor. Geçen yıl 120 bin dekar alanda karpuz ekiliydi. Bu sene 110 bin dekar alanda karpuz ekimi var. 745 bin ton civarında da rekolte bekliyoruz" dedi.
Hava şartları olumsuz etkiledi
Tüccar Celal Genç de çiftçilerin ürettiği karpuzu tarlada satın alıp talebe göre sattıklarını belirterek, "Hava, ürünün ekildiği dönemde soğuktu. Bu nedenle karpuz hasadı hem gecikti hem de verimi düştü. Gerek boy gerek ağırlık olsun çiftçimiz baya zorlandı. Çok şükür aldığımız ürünlerde bir sıkıntı yok, beklentimizi karşılıyor" ifadesini kullandı. Karpuzda sezonu 3-3.5 liradan açan üretici ise fiyatın bir anda, üstelik sezon başında 70 kuruşa kadar düşmesiyle şok oldu. Üreticiler, maliyetin çok altında kalan düşük fiyatlar nedeniyle tarlada hasat ettikleri karpuzu yere atıp kırdı. Karpuz üreticisi Fuat Kumlu, "Yaktınız bizi, mahvettiniz. Karpuz 50 kuruş olur mu? Cumhurbaşkanım, biraz gör, gör şu çiftçiyi. Bittik, bittik" diye tepkisini gösterdi. Karpuzun kilogram fiyatı İstanbul'da marketlerde 2-6 lira arasında değişiyor. Üreticilerle bir araya gelen CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut ise daha önce domates, patates, soğanın tarlada kaldığına işaret ederek, şunları söyledi: "Aynı kaderi şimdi karpuz üreticisi yaşıyor. Çünkü üretim maliyetleri çok yüksek... Dekarda 5-6 bin liraya üretim maliyeti olan çiftçi, turfanda hasat yapmasına rağmen, ülkenin en erken ve en kaliteli üretimini yapması rağmen yarı fiyatına satamıyor. Üstüne alıcı yok, maliyet çok yüksek. 2002 yılında karpuz üreticisi 1 ton karpuz satıp 1 ton üre gübresi alabiliyordu. 2021 yılına gelindiğinde 1 ton üre gübresi alabilmek için 5 ton karpuz satacak. Üreticinin en temel girdisi olan mazotta da durum aynı... 2002 yılında 1 litre mazot alabilmek için 5 kilogram karpuz satan çiftçi, bugün 1 litre mazot alabilmek için 10 kilogram karpuz satmak zorunda. İhracat geç açıldı, hala İran'dan karpuz ithal ediliyor ve iç piyasada yüksek fiyatla tüketiliyor. Karpuz üreticisinin sorunlarına çözüm bulun, destek verin, ithalatı tamamen yasaklayın. Tarlada 70 kuruşa satılmayan karpuzu marketlerde 3-5 liraya sattırmayın. Aradaki bu farkı elleri nasırlı, alnı terli karpuz üreticilerine verin."
Üretici de, tüccar da dert küpü
Bahçe Köyü'nde 55 dönümde karpuz üreten Sergen Şahbaz ise maliyetlerin çok arttığını belirterek, "Karpuzun üretim maliyeti dekarda 5-6 bin lirayı buluyor. Karpuzu bu duruma getirene kadar toprağa kanımızı döküyoruz. Ürünü dekarda 2 bin 500 liraya satamıyoruz" dedi. 80 dönüm alanda karpuz eken Mehmet Şahbaz da, geçen seneye göre maliyetlerin yüzde 50 arttığını, ürünlerini satamadıklarını söyledi. Hasat yapılan alanda karpuz alan tüccar Hasan Hakim ise "Ulusal ve yerel marketler bizi baskı altına alıyor, 70 kuruştan fazla fiyata karpuz almıyor" şeklinde konuştu.
