Kesin ve radikal çözüm şart

Mimar ve Mühendisler Grubu yöneticilerinden oluşan teknik heyet, Van - Erçiş depremini yerinde inceleyerek, ön rapor hazırladı. Depremde yıkılan binalardaki teknik eksikliklere dikkat çekilen raporda, yapı denetim mevzuatının yenilenmesi ve tavizsiz uygulanması gerektiğine işaret edildi

YENİ MESAJ - İSTANBUL

Mimar ve Mühendisler Grubu (MMG) yöneticilerinden oluşan teknik heyet 23 Ekim 2011'de Van ve çevresinde meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki deprem sonrası incelemeler yapmak üzere bölgeye gitt. Jeofizik Mühendisleri Odası Van Şube Başkanı Bedrettin Anaran'ın da iştirak ettiği Van, Erciş ve depremde hasar gören köyleri kapsayan inceleme gezisi sonrasında teknik heyet ön inceleme raporu hazırladı. Deprem öncesi hazırlık amaçlı bir kriz planının Van'da olmadığına işaret edilen raporda, şu noktalara dikkat çekildi: * Yıkılan veya hasar gören yapıların (köydekiler hariç) ruhsatlı olması, inşaatların projeden başlayarak ruhsat ve iskan aşamasına kadar bir yığın ihmal ve denetimsizliğin olduğunu gösteriyor. * Yıkılan binaların çok katlı (6 - 8) olması, Van - Erciş gibi deprem kuşağında olan bir bölgede hangi mantıkla bu kadar yüksek yapılara izin verildiği sorusunu gündeme getirmektedir.* Şehir merkezinde bulunan ve yıkılan betonarme yapıların demir donatı hataları sıklıkla tekrar edildiği, donatıların birçoğunun nervürsüz (düz) donatı olduğu ve etriye aralıkların geniş olduğu görülmektedir. * Yıkılan yapıların düşey taşıyıcı elemanlarının birleşme bölgelerinde yapılması gereken etriye sıklaştırmasının olmaması kolon veya perdelerin katlarla birleştiği noktalardan kırılmasına ve katlar arasında taşıyıcı sistemin devre dışı kalmasına sebebiyet vermiş ve binanın döşemeleri katmanlar halinde üst üste çökmüştür.* Zemin katlarda deprem etkisinin fazla olması sebebi ile zemin katlarda yıkım başlamış ve diğer katlarda zemin kat üzerine yığılmıştır. Bu durumda zemin katlarda ticari kaygılarla oluşturulan pencerelerin, yönü bina salınım yönüne ters kolonların, kısa kolon oluşturan asma kat ve bant pencerelerin, garaj olarak kullanılan ve gelişigüzel yapılan bitişik yapıların olumsuz etkisi hasarın sebepleri arasında gözlenmiştir.* Hasar alan yapıların birçoğunda kat yüksekliklerinde, duvar malzeme seçiminde, çıkma boylarında, çatı uygulamalarında düzensizlikler tespit edildi. Bu düzensizlikler yapının hasar alma oranını yükseltmiştir.  * Bölgede yıkılan yapıların yanında hasar dahi almamış yapıların olması, yapım aşamasında mevzuatın yeterli olduğunu, fakat mevzuata uygun yapı yapılmadığı gerçeğini ortaya koymaktadır.* Yeni yapılan hastane, kamu binaları ve toplu konutların hasarsız olması bölgede mühendislik ve denetim mekanizmasının yeniden gözden geçirilmesini gerektirmektedir.* Alaköy ve Gedikbulak köylerinde yaptığımız incelemelerde hiçbir mimarlık ve mühendislik hizmeti alınmadan plan ve projesiz halkın kendi imkanlarıyla yaptığı taş, toprak ve briketten yapılan ev ve hayvan barınaklarının yıkıldığını ve bunun neticesinde de kırsal kesimde ciddi can kayıplarının olduğunu tespit ettik.

Mevzuat yenilenmeliRaporda, yapı denetim mevzuatının yenilenmesi ve tavizsiz uygulanması gerektiğine işaret edilerek, şu hususlara işaret edildi: "Mühendis ve mimardan müteahhide, belediyeden kontrol firmalarına kadar bütün taraflar ve inşaatın her aşaması denetlenmeli ve cezai yaptırımlar en ağır bir şekilde uygulanmalıdır. Kırsal kesimdeki yapılaşmada vatandaşa teknik destek verilmeli ve asgari emniyet ve konfor şartlarını sağlayan binaların yapılması sağlanmalıdır. Artık her depremden sonra duymaya alışık olduğumuz sözler ve günah keçileri aramak yerine can kaybını önleyecek radikal kararlar alınmasını ve tavizsiz uygulanmasını istiyoruz. Şehirlerimiz rant odaklı değil, insan ve değer odaklı inşa edilmelidir."