Kuşlar, insanlar, ölümler ve panik - 14

H5-N1 tipi dışında olan virüsler de öldürücü olabilirler mi? Bu durumu henüz kimse tam olarak bilememektedir. Çünkü virüsler değişik şartlarda çok büyük mutasyon ve gelişme gösterebilmektedir. Çok değişik tehlikeli durumlara gelmektedirler. Hele hayvan-kuşlara sirayet eden, patojenik tiplerde virüslerin gen-hücre proteinlerinde değişikler husule gelmekte ve daha sonraları insanlara kolaylıkla geçebilmektedir. Çünkü virüsün genlerinde değişmeler husule geldiği bildirilmektedir. Bu geçme özerlikle çift taraflı grip enfeksiyonu virüslerini alanlarda oluşabilmektedir. Mesela, hasta hayvan veya insanların, üzerine bir de kuş virüsü eklenirse virüslerin organizma içinde etkilenme imkanı doğmaktadır. Böylece yeni tiplerin gelişmesi bir nevi atlamalar husule gelebilmektedir. Çünkü zayıf düşen hastanın vücut direnci bunlara karşı gelememektedir.

Kuş gribine karşı aşı var mı?Geliştirilen aşılar genellikle daha önceki virüs tiplerine göre etkili olmaktadır. Eğer yeni virüs tipi mutasyonla gelişmiş olursa o zaman aşının da koruyucu gücü olmamaktadır. Eğer virüste insan genleri ne uygun gelişme oluşursa, o zaman insandan insana da kolaylıkla geçebilmektedir. Bu durum hızla yayıldığı takdirde, öldürücü virüslerin husule getireceği tahribat dünya için felaket olabilir.

İnsandan insana geçiş söz konusu mudur? WHO-Dünya Sağlık Teşkilatı'nın verdiği bilgilere (Vietnam'da ve Tayland'da görülen duruma göre) şu anda böyle bir tehlike yok denmektedir. Şu anda insan virüsü ile kuş virüsü üzerinde hummalı bir çalışma mevcuttur. Bu çalışmalar özellikle en tehlikeli karakterde olan, H-5- N 1 virüsleri hakkında da yeni bilgilerin elde edilmesi beklenmektedir.

Diğer taraftan insana bulaşmalar o kadar sık olmamaktadır. İnsandan insan ilk bulaşma Hong Kong'da 1997 yılında husule gelmiştir. O tarihte 18 kişi hastalanmış ve onların arasından 6 kişi ölmüştür. Normal olarak bunlar birçok çiftliklerden enfekte olmuşlar veya kümes hayvanlarından virüs kapmışlardır. İnsana bulaşan virüs tipleri genellikle kanatlı kafes hayvanlarındaki H5-N1 tipli virüslerinden hastalandıkları bildirilmektedir. Bu bulaşmalar da genellikle çiftliklere çalışanlarda görülmektedir.

Bunun dışında Hong Kong ve Çin'den geldikten sonra baba oğulda bu tip virüs hastalığı izlenmiştir. Onların arasından baba şiddetli solunum yetmezliğinden ölmüş, ancak çocuk sağlığına kavuşmuş bulunmaktadır. Bizdeki Doğu Beyazıt vakalarından da benzeri seyir izlenmiş ve 4 hastamız kaybedilmiştir.

Kuş gribi bazı askerlere bulaştı mı? Ordumuzun içinde 12 askersi olmak üzere toplam 16 asker kuş gribi şüphesiyle YTÜ'de tedavi altına alındı. Edirne'de, tavuk yiyip hastalanan 2 askerde sonuç negatif çıktı, Hakkâri - hastalıklı güvercinlere elle temas eden 4 er ile Van'da Yüksekova ilçesinde 4, Van'ın çeşitli jandarma komutanlıklarından ise 12 olmak üzere toplam 16 asker kuş gribi şüphesiyle Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Tıp Fakültesi Araştırma Hastanesi'nde tedavi altına alındı. Bu hastalığa karşı etkili ilaç mevcut mu?İki türlü ilaç grubu bu kuş gribi hastalığına iyi gelebilmektedir. Bunlar: 1 - M-3 İnhibitör (Amantadin ve Rimantadine) 2 - Neuraminidase inhibitörleriBu ilaçlar bazı ülkelerde lisanlı olarak kullanıma girmiştir. Genel beklenti olarak, bunları oldukça faydalı olacağı kanısı vardır. Ancak Vietnam'da alınan haberlere göre M-2 ilacına karşı dirençli virüs'lerin görüldüğü de haber verilmektedir. Diğer taraftan günümüzdeki aşılar virüs enfeksiyonlarına karşı başarılı olduğunu ancak H5-N1 tipine karşı etkili olmadıkları bildirilmektedir.