Marmara’da deniz çayırlarıyla iklim değişikliğine direniyor

Son yıllarda Marmara Denizi'nde artan kirlilik, müsilaj olayları ve aşırı yapılaşma deniz yaşamını tehdit ederken, bölgede başlatılan yeni bir çevresel izleme projesi umut verici bir adım olarak öne çıkıyor. Proje; deniz çayırlarının korunması, su altı ekosistemlerinin yeniden yapılandırılması ve iklim değişikliğinin etkilerinin uzun vadede izlenmesi amacıyla geliştirildi.
İstanbul Boğazı ve Marmara Adaları'nın çevresine konumlandırılan 10 akıllı şamandıra, hem sıcaklık verilerini sürekli izleyen sensörlerle donatıldı hem de bölgedeki biyolojik çeşitliliği izlemek amacıyla altlarına entegre edilen özel tonoz sistemleriyle destekleniyor. Bu tonozlar, sübye, kalamar ve küçük balık türleri için yapay resif niteliği taşıyor; böylece deniz canlılarının üreme ve barınma alanları genişletilmiş oluyor.
Deniz çayırları, özellikle Posidonia oceanica türü, denizlerin doğal filtreleri olarak işlev görüyor. Bir metrekarelik çayır alanı yılda yaklaşık 10 litre oksijen üretiyor, karbonu emiyor ve tortuyu hapsederek deniz tabanının dengesini koruyor. Projenin ilk fazında, Marmara kıyılarında yeni çayır yataklarının oluştuğu tespit edildi. Bu, oksijen seviyelerindeki düşüşe karşı doğanın kendi çözümünü devreye soktuğuna işaret eden çarpıcı bir gelişme.
Sadece ekolojik değil, aynı zamanda sosyal etkileri de göz önünde bulunduran proje kapsamında yerel halk ve balıkçılara yönelik bilgilendirme çalışmaları başlatıldı. Eğitim kampanyalarıyla deniz çayırlarının önemi anlatılıyor; kıyı faaliyetlerinin bu alanlara zarar vermemesi için işbirliği yapılıyor. Dalış kulüpleri ve deniz sporları merkezleriyle yürütülen ortak seminerlerde, çevreyle uyumlu spor anlayışı geliştirilmeye çalışılıyor.
Uzun vadede Marmara Denizi'nin çeşitli noktalarında yapılacak izlemelerle sıcaklık dalgalanmalarının iklim değişikliğiyle olan korelasyonu belirlenmeye çalışılacak. Şamandıralar, aynı zamanda uydu sistemleriyle entegre biçimde çalışarak anlık veri akışı sağlayacak ve bu veriler kamuya açık portallar üzerinden bilimsel topluluklarla paylaşılacak.
Marmara Denizi'nde yeniden yeşeren deniz çayırları, sadece suyun altında değil, insan bilincinde de bir dönüşümü başlatıyor. Doğa kendini iyileştirmeye çalışırken, bizlerin de bu sessiz direnişe kulak vermemiz gerekiyor.