logo
22 ARALIK 2025


OHAL'in hukuku var mıdır?

28.07.2016 00:00:00
 Adamına göre dersek, pek de haksız sayılmayız. Siyasi iktidarın bir boyutu olan devletin selameti için alınan OHAL kararı, bu amaç için uygulandığında yine de bir hukuki çerçeve vardır. Lakin iktidar kendi ideolojisi ve beklentileri adına bir harekâta dönüştürürse OHAL'i, otokrasi yolunda altın çağını yaşamış olur ve hukuku aramak saflığın da ötesinde kalır.
Başlıktaki sorumuza dönelim ve hukuki zeminde cevap aramaya çalışalım;
1- Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir devlet yetkisi kullanamaz (Anayasa, madde: 6).
Olağanüstü hal (OHAL) Anayasanın 15. maddesinde yer almıştır ve 120. maddesinde de olağanüstü hal ilânının koşulları düzenlenmiştir: "Anayasa ile kurulan hür demokrasi düzenini veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerine ait ciddi belirtilerin ortaya çıkması veya şiddet olayları sebebiyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması hallerinde, Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, Milli Güvenlik Kurulunun da görüşünü aldıktan sonra yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde, süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilân edebilir."
Bakanlar Kurulu, OHAL'i ilân ederken kaynağı Anayasada bulunan bir yetkiyi kullanmıştır.
2- OHAL'de temel hak ve özgürlüklerin kullanılması durdurulur ise de: kişinin yaşama hakkına, maddi ve manevi varlığının bütünlüğüne dokunulamaz; kimse din, vicdan, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz ve bunlardan dolayı suçlanamaz, suç ve cezalar geçmişe yürütülemez; suçluluğu mahkeme kararıyla saptanana kadar kimse suçlu sayılamaz (Anayasa, madde: 15).
Uygulamaya baktığımızda AKP hükümetinin OHAL'in gerektirdiğinden fazlasını yaptığını ve Anayasanın öngördüğü sınırların zorlandığını söyleyebiliriz. Örneğin ölüm cezasının gündeme getirilmesi gibi.
3- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) askıya alınmıştır. Bu karar AİHS'nin 15. maddesine uygundur. Sözleşmeye göre taraf devletler olağanüstü hallerde, durumun gerektirdiği ölçüde ve uluslararası hukuktan doğan başka yükümlülüklere ters düşmemek koşuluyla, Sözleşmede öngörülen yükümlülüklere aykırı tedbirler alabilir.
Sözleşme bu kuralı koyarken yine aynı maddenin 2. fıkrasında; yaşam hakkına dokunulamayacağına, hiç kimseye işkence edilemeyeceğine, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele ve cezaya tâbi tutulamayacağına, hiç kimsenin, işlendiği zaman suç sayılmayan eylemden ve yasada yazılı cezadan başka ceza ile cezalandırılamayacağına dair yasak getirmiştir. Yani Sözleşme askıya alınsa dahi bu haklar saklıdır ve yürürlüktedir.
AİHS'nin getirdiği bu istisnalar ile Anayasamızın olağanüstü durumlar için belirlediği istisnalar örtüşmektedir. Hal olağanüstü de olsa, insan hakları hukukunun vazgeçilmezleri askıya alınamaz durdurulamaz.
Görülüyor ki OHAL'in iç hukukta da, uluslararası hukukta da sınırları vardır. Sözün özü bir hukuku bulunmaktadır.  
Peki, hukuku olmayanların elinde durum ne olacaktır? Gördüğümüz manzara buna yakındır. TV ekranlarına yansıyanlar işkence, aşağılanma emareleri göstermektedir. OHAL'in hukuk çerçevesi hayli örselenmektedir. 
Ne sivil ne de askeri darbe? Darbelerden çok çeken milletimiz bunların her türlüsüne karşıdır. Nitekim darbe girişimine karşı halkın tepkisi bunu göstermektedir.
O halde OHAL'ciler!
Darbeye teşebbüs eden haksız eylemcilerin tespit ve yargılanma süreçlerinde hukuk içinde kalın.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Prof. Dr. Ali Ünal Emiroğlu / diğer yazıları
Türk askerinin Libya'daki görev süresi uzatıldı
Mehmetçik 2 yıl daha Libya'da
'SDG'nin entegrasyona niyeti yok'
Hakan Fidan Suriye'de konuştu
İPA kasım verilerini açıkladı
İstanbul'da yaşam daha zor
Suriye'de sürpriz buluşma
Fidan, Güler ve Kalın Şara ile görüştü
BTP seçim startını verdi
Hüseyin Baş'tan kritik mesajlar
İsrail bombardımanında hasar alan binalar çöküyor
Gazze'de fırtına nedeniyle 22 bina çöktü: 18 ölü
Rusya şokta
Moskova’daki bombalı saldırıda korgeneral öldü
Rusya, Ukrayna'yı sorumlu tutuyor
Moskova'da Rus generale suikast
Mansur Yavaş'a soruşturma izni
İşte soruşturma izni verilenlerin tam listesi
İsrail, Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim birimi kuracak
FKÖ: Bir soykırım savaşı
Suud ve Ürdün 'Gazze'de ikinci aşama'yı görüştü
Birinci aşamada ateşkese uymayan İsrail, ikinci aşamada ne yapacak?
2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu kabul edildi
AK Parti ve CHP milletvekilleri arasında arbede yaşandı
Galatasaray ilk yarıyı lider tamamladı
Kasımpaşa karşısında 3 gollü galibiyet
Gözler üçüncü toplantıda
Asgari ücret netleşiyor
16 yaşındaki çocuğu böyle katlettiler
İsrail vahşeti devam ediyor
Türk askerinin Libya'daki görev süresi uzatıldı
Mehmetçik 2 yıl daha Libya'da
'SDG'nin entegrasyona niyeti yok'
Hakan Fidan Suriye'de konuştu
İPA kasım verilerini açıkladı
İstanbul'da yaşam daha zor
Suriye'de sürpriz buluşma
Fidan, Güler ve Kalın Şara ile görüştü
BTP seçim startını verdi
Hüseyin Baş'tan kritik mesajlar
İsrail bombardımanında hasar alan binalar çöküyor
Gazze'de fırtına nedeniyle 22 bina çöktü: 18 ölü
Rusya şokta
Moskova’daki bombalı saldırıda korgeneral öldü
Rusya, Ukrayna'yı sorumlu tutuyor
Moskova'da Rus generale suikast
Mansur Yavaş'a soruşturma izni
İşte soruşturma izni verilenlerin tam listesi
İsrail, Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim birimi kuracak
FKÖ: Bir soykırım savaşı
Suud ve Ürdün 'Gazze'de ikinci aşama'yı görüştü
Birinci aşamada ateşkese uymayan İsrail, ikinci aşamada ne yapacak?
2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu kabul edildi
AK Parti ve CHP milletvekilleri arasında arbede yaşandı
Galatasaray ilk yarıyı lider tamamladı
Kasımpaşa karşısında 3 gollü galibiyet
Gözler üçüncü toplantıda
Asgari ücret netleşiyor
16 yaşındaki çocuğu böyle katlettiler
İsrail vahşeti devam ediyor
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.