Kültür Bakanlığı'nca yeniden düzenlenen 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na dayanılarak kurulan Oyuncular Meslek Birliği (OYUNCUBİR), televizyon kanallarından, yayınladıkları Türk filmlerinin oyuncuları adına telif alacak. Sinema Oyuncuları Derneği (SODER), Çağdaş Sinema Oyuncuları Derneği (ÇASOD) ve Tiyatro Oyuncuları Derneği (TODER) adlı üç oyuncu derneğinin birleşmesiyle kurulan Oyuncubir bu konuda girişimlerde bulunuyor.
Oyuncubir'in Başkanı Can Kolukısa, yaptığı açıklamada, henüz yeni bir dernek oldukları için Kültür Bakanlığı'nın konuya ilişkin yönetmelikleri hazırlamasını beklediklerini, daha sonra bu yönetmeliklerden hareketle icraatlarına başlayacaklarını anlattı. Sinema sektörünün, çalışanlarının haklarının en fazla gaspedildiği sektörlerden biri olduğunu, buna rağmen çalışanların bir sendikaları ya da haklarını savunacak yolları olmadığını belirten Kolukısa, gerek telif hakları, gerek oyuncuların yapımcı şirketlere karşı haklarının aranması konusunda faaliyette bulunacaklarını anlattı.
FİLM BAŞINA PARA ALINACAK
Oyuncuların telif hakkı bedelinin, Avrupa'da uygulanan sistemler örnek alınarak ve Bakanlığın hazırlayacağı yönetmeliğe göre tespit edileceğini anlatan Kolukısa, şöyle devam etti: "Avrupa'da uygulanan değişik sistemler var, biz de bunlardan birini seçeceğiz. Her kanal günde en az 3 Türk filmi oynatıyor. Film başına belli bir para verecekler. Televizyon 90 dakikasını dolduruyor o filmle... Biz, her oynatışında öyle trilyonlar falan değil, oyuncular için 'ortalama 750 milyon-1 milyar lira bir para ödeyin' diyoruz. 15-16 oyuncu adı görüyorsunuz bir yapıma baktığınız zaman. 15-16 oyuncu için bu parayı istiyoruz biz... Bu büyük bir para değil. Bir havuzda bu paraları toplarız, her bir oyuncunun listesini çıkarıp o havuzdan payına ayda ne düşüyorsa onu veririz. Bu oyuncuya bir emekli maaşı gibi olur."
TELİF ÖDEMEYEN YANDI
Oyuncuların telif hakkını ödemeyenlere karşı RTÜK kanalıyla yayın durdurma hakları olduğunu bildiren Kolukısa, ihtilaf olmaması için Bakanlığın da katılımıyla tarafların bir bedel tespit edeceğini ifade ederek, "RTÜK mesela önce bir ekran karartma cezası, sonra bir para cezası verecek" dedi.
Bu konuda ilk protokolü TRT'yle gelecek ay imzalayacaklarını ve bu sözleşmenin diğerleri için de bir örnek teşkil edeceğini kaydeden Kolukısa, şunları kaydetti: "Kemal Sunal'ın, en iyi kazanmışlardan biri olduğunu varsaysak bile, birgün bu insanlar bir emekli maaşına muhtaç olabiliyor. Sorun Türkiye'de sinema sektörünün yanlış yapılanmasından kaynaklanıyor. Hiçbir tutar tarafı olmayan bu sektör kendisine dünyanın en gelişmiş sektörünü, ABD sinemasının star sistemini örnek alıyor. Bir sürü yıldız yaratıyor ve sonra zannediyorsunuz ki, bu yıldızların herbiri Hollywood yıldızları gibi saraylardalar, havuzlu evlerdeler. Hayır değil. Telif hakları tam oturduğu zaman oyuncuların sosyal hakları da meydana gelmiş olacak. Her akşam Kemal Sunal gibi oyuncuların filmleri yayınlanıyor. 'Bu filmler yayınlanmasın' demiyoruz, yayınlansın ama yayınlandığı zaman da hem Kemal Sunal, hem oyuncu kadrosunda yer alan diğer arkadaşlarımızın hakları da verilsin."
