Para Ligi'ne İngilizler damga vurdu

Deloitte'un Futbol Para Ligi 2018 Raporuna göre, en yüksek gelire sahip 20 kulübün toplam gelirleri yüzde 6 büyüyerek 7,9 milyar avroya çıktı.

Deloitte'tan yapılan açıklamaya göre, şirketin bu yıl 21'incisini yayımladığı Futbol Para Ligi raporuna bakıldığında en çok gelir elde eden 20 kulüp, gelirlerini 2016/2017 sezonunda yüzde 6 artırarak 7,9 milyar avro kazanç sağladı. Deloitte Türkiye Tüketim ve Endüstriyel Ürünler Endüstrisi Lideri Özkan Yıldırım bunun bir rekor olduğunu belirterek, Futbol Para Ligi'ne dahil olmak için 2008'de 97 milyon avro yeterli iken, 2018'de bu rakamın 200 milyon avroya ulaştığına dikkati çekti.

2017'de yayınlanan Futbol Para Ligi'nde liderlik koltuğunu Real Madrid'den 11 sene sonra geri alan Manchester United, 676,3 milyon avro gelir ile ilk sıradaki yerini 2018 raporunda da korudu. Manchester United'ı, 674,6 milyon avro ile Real Madrid izledi. Barcelona ise 648,3 milyon avro ile üçüncü sırada yer aldı. Beşiktaş'ın Şampiyonlar Ligi son 16 turundaki rakibi Alman Bayern Munich dördüncü sıradaki, İngiliz Manchester City ise beşinci sıradaki yerlerini korudu.

Kulüplerin 2016/2017 sezonundaki en büyük gelir kaynakları yayın hakları oldu. Deloitte Türkiye Danışmanlık Bölümü Ortaklarından, Futbol Endüstrisi Uzmanı Cem Sezgin, artık gelirlerin yüzde 45'inin yayın haklarından elde edildiğini belirterek, bunda da en büyük pay sahibinin Premier League olduğunu kaydetti. Listede, İngiltere'nin 10 kulüp ile başı çektiği görülürken, İngiliz kulüplerin toplamdaki payı 3,8 milyar avroya ulaştı. Premier League'in 2019/2020 döneminde başlayacak yeni yayın hakları ihalesi yaklaşırken, sonucun gelecekteki sıralamayı ne ölçüde etkileyeceği merak ediliyor.

Listede Almanya, İspanya ve İtalya 3'er takım ile yer alıyor. Para Ligi'nde Fransa'dan tek takım ise Neymar transferi ile ses getiren, ancak bir önceki sezon olduğu gibi bu sene de bir basamak gerileyen Paris Saint-Germain oldu. Cem Sezgin'e göre ünlü İtalyan kulübü AC Milan'ın ilk kez Futbol Para Ligi'nde ilk 20'de kendisine yer bulamayışı da bu senenin en çarpıcı gelişmesi olarak öne çıktı.

Türk kulüplerinin durumu

Daha önce Türk kulüplerinden Galatasaray ve Fenerbahçe 2'şer kez ilk 20'de kendilerine yer bulmuş ve geçen sene ilk 30'da yer almışlardı, ancak son iki sezonda her ikisi de gelir kaybı yaşadı. Bu nedenle iki kulüp de 2018 sıralamasında yer almadı. Öte yandan gelirlerini önemli düzeyde artıran Beşiktaş buna rağmen ilk 30'da kendine yer bulamadı.

Bu duruma ve Türk kulüplerinin rekabetçilik düzeyine ilişkin Deloitte Türkiye Danışmanlık Bölümü Ortaklarından, Futbol Endüstrisi Uzmanı Sezgin şunları kaydetti: "Kulüplerimizin gelir açısından daha geride kalmış olmasının altında yatan faktörleri iyi irdelemek gerekiyor. Bunun birinci sebebi naklen yayın gelirleri arasındaki uçurum. Örneğin EPL kulüplerinden Bournemouth'un sadece naklen yayın ihalesinden kazandığı para, neredeyse Beşiktaş'ın tüm geliri kadar. EPL için son ihale 2016/2017 sezonu ile başlayacak şekilde yapıldı ve yıllık 1,7 milyar sterline (1,9 milyar avro) anlaşıldı. Türkiye'deki ihale ise 2017/2018 sezonundan başlayacak ve yıllık 100 milyon dolarlık (82 milyon avro) bir gelir yaratacak şekilde sonuçlandı. Rakam Premier League'in 23'te 1'i. Ayrıca yeni ihale, kulüplerimiz için bu sezondan itibaren rakamlara yansıyacak."

Sezgin, diğer sebepler arasında Türk lirasının yaşadığı değer kaybı, stadyumların doluluk oranlarının göreceli olarak düşük kalması, forma ve benzeri ürünlerdeki fiyatların Avrupa'daki diğer kulüplerin ürünlerine göre ucuz olması geldiğini belirterek, "Ayrıca birçok Avrupa kulübünün ürünleri sadece kendi ülkelerinde değil, dünyanın her yerinde mağazalarda ve online satılıyor olması da önemli bir faktör." ifadelerini kullandı.