Petrol arttı, doğalgaz azaldı

RECEP BAHAR/HABER-ANALİZ
2015 yılının enerji verilerini ortaya koyan 65. BP Dünya Enerji İstatistikleri Raporu, global enerji tüketiminin yavaşlaması ve enerji kaynakları arasında daha düşük karbonlu yakıtların kullanımının yaygınlaşmasıyla, global düzeyde hem talep hem de enerji arzında görülen dikkat çekici uzun dönemli trendlerin öne çıktığı bir yılı geride bıraktığımızı gösteriyor.
Rapora göre dünyanın enerjisinin yüzde 1'ini kullanan Türkiye'de 2015 yılında doğalgaz ve kömür tüketimi azalırken, petrol ve yenilenebilir enerji tüketimi artış gösterdi.
Petrol bir numaralı enerji kaynağı
Raporda öne çıkan noktalar şöyle:
- Petrol, global enerji tüketiminin yüzde 32.9'u ile dünyanın en büyük yakıtı olarak yerini korurken 1999 yılından bu yana ilk defa pazar payını arttırdı. 
- Kömür ise, pazar payı itibariyle (yüzde 29.2) en büyük ikinci yakıt olmayı sürdürmesine rağmen 2015'te global pazar payı azalan tek yakıt oldu.
- Doğal gazın primer enerji tüketimindeki pazar payı yüzde 23.8 oldu.
- Enerji tüketimindeki büyüme, Avrupa ve Avrasya dışındaki tüm bölgelerde 10 yıllık ortalamanın altında kaldı.
- Her ne kadar yükselen ekonomiler global enerji tüketimindeki büyümede başı çekmeyi sürdürmüşlerse de, 2015'te bu ülkelerde yaşanan büyüme (yüzde 1.6) yine 10 yıllık ortalamanın altında kaldı. 
En büyük enerji pazarı Çin
- Çin'deki enerji tüketimi 2015'te yüzde 1.5 artarak neredeyse 20 yılın en düşük büyümesini kaydetti. Buna rağmen, Çin enerjide dünyanın en büyük büyüme pazarı olarak ardı ardına on beşinci yılını geride bıraktı. 
- OECD ülkeleri dışında, net petrol ithalatçısı ülkeler ciddi artışlar kaydetti: Talepteki en büyük artış bir defa daha Çin'den (yüzde 6.3 veya günde 770 bin varil) gelirken, Hindistan (yüzde 8.1 veya günde 310 bin varil) Japonya'yı geçerek dünyanın en büyük üçüncü petrol tüketicisi konumuna geldi. Japonya'da petrol tüketimi düştü.
- Global petrol tüketimi, yüzde 1.9 ile yakın tarihi ortalamasının (yüzde 1) neredeyse 2 katı artarak günde 1.9 milyon varile yükselirken 2014'te görülen günde 1.1 milyon varillik artışın da dikkat çekici şekilde üzerine çıktı.
- Petrol tüketimi 2015'de Türkiye'de yüzde 12.5 arttı. Türkiye, global petrol tüketiminde yüzde 0.9'luk bir paya sahip.
Doğalgaz tüketiminde İran önde
Doğalgazda ise yükselen ekonomiler arasında, tüketimde en yüksek artışı kaydeden ülkeler İran (yüzde 6.2) ve Çin (yüzde 4.7) oldu. 
- Türkiye'de 2015 yılında doğalgaz tüketimi yüzde 2.4 azaldı. Türkiye, global doğalgaz tüketiminde yüzde 1.3'lük bir paya sahip.
- Global kömür tüketimi 2015 yılında yüzde 1.8 düşerek yüzde 2.1'lik ortalama yıllık büyümesinin oldukça altında gerçekleşti ve veri setimizdeki en büyük yüzdesel (ve hacimsel) düşüşü kaydetti. 
- Kömürde ise Türkiye dünya kömür rezervlerinin yüzde 1'ine sahip? Ancak Türkiye'de kömür tüketimi 2015'de yüzde 4.7 oranında azaldı.