Rusya ile arayı bozmak işimize yaramaz

Güngör Uras, Türkiye ile Rusya arasındaki 'enerji çekişmesi'ni yorumluyor. Denklemde ABD'nin de hatırı sayılır yeri var! Rusya'dan "doğrudan" iki isteğimiz var. Rusya'nın (1) Bize doğalgazı ucuz satmasını, doğalgaz akımında güvence sağlamasını, (2) Karadeniz kıyılarından dünya pazarına taşınacak petrolü, gemilerle Boğazlardan geçirecek yerde, boru hatlarıyla Ege'ye veya Akdeniz'e akıtmasını istiyoruz. Rusya'dan "dolaylı olarak" iki beklentimiz var. Rusya'nın (1) Avrupa'ya gazı ulaştıracak boru hatlarının Türkiye'den geçmesine izin vermesini, (2) Rus petrolünü Karadeniz limanlarından Ege ve Akdeniz'e akıtacak petrol boru hatlarını Türkiye'den geçirmesini bekliyoruz. Petrol ve gaz boru hatları Türkiye topraklarından geçerse Türkiye'nin küresel enerji pazarında adının ve sözünün geçeceğini umuyoruz. Bu konularda Türkiye'nin "muhatabı" doğal olarak Rusya... Geliniz görünüz ki araya ABD giriyor. ABD, sadece Ortadoğu petrollerini kontrol etmekle yetinmiyor, Rusya'nın gücünü de kontrol altına almaya, Karadeniz bölgesindeki enerji tekelini kırmaya çalışıyor. ABD yönetimi, Rusya'da ve Rusya tarafından kontrol edilen eski SSCB ülkelerinde çıkarılan gaz ile petrolün, dünyaya Rusya tarafından doğrudan ulaştırılmasını önlemek istiyor.Rusya neyi gördü?* ABD yönetimi Türkiye'yi kullanabileceği varsayımıyla Rusya çevresindeki ülkelerin gaz ve petrolünü dünya piyasalarına taşıyacak boru hatlarını Türkiye'ye kaydırma çabasında. Görünürde, bu, Türkiye için olumlu bir yaklaşım. Geliniz görünüz ki Rusya, Türkiye'nin ABD kontrolüne girdiğini gördüğü için, boru hatlarını Türkiye üzerinden geçirecek yerde ABD etkisi dışındaki ülkelere yöneliyor. * Biz, Boğazlardan geçecek gemilerin taşıdığı Rus petrolünü (1) Karadeniz'den Ege Denizi'ne aktarmak için İğneada-Saros arası boru döşeyecektik. Ruslar şimdi Burgaz-Dedeağaç arasında boru döşüyor. Boru hattını Türkiye'den Bulgaristan ve Yunanistan'a kaydırdılar. (2) Rus petrolünü Karadeniz'den Akdeniz'e ulaştırmak için Samsun-Ceyhan arası boru döşemek istiyoruz. Rusların bu hattı kullanıp kullanmayacakları belli değil. (3) Hazardaki petrolü Akdeniz'e ulaştırmak için Bakü-Tiflis-Ceyhan hattı döşendi. Rusların hâkimiyetini kırmak için ABD desteğiyle gerçekleştirilen bu proje nedeniyle Ruslar Türkiye'ye kırgın.ABD yüzünden Rusya ile bozuşma* Rusya'dan Türkiye'ye gaz getirmek için Karadeniz'in altına boru döşendi. Mavi Akım denilen ve önceleri hayal sanılan proje gerçekleşti. Ruslar Mavi Akım'ın kapasitesini artırarak bu hattan Avrupa'yı da beslemek istiyor. (1) Biz Mavi Akım yoluyla Rus gazına daha fazla bağlanmaktan korkuyoruz. ABD bu hattın kapasitesinin artırılmasını istemiyor. (2) ABD Türkiye'nin İran gazını kullanmasını, İran gazını Avrupa'ya nakletmesini de istemiyor. Halbuki Şahdeniz Projesi ile biz Azeri ve İran doğalgazını Yunanistan'a ulaştırma arayışındayız.* Biz, gene ABD'nin desteğiyle 4.6 milyar dolarlık Nabucco boru hattı projesine soyunduk. Hazarda çıkan 31 milyar metreküp gazı 3.300 km'lik boru hattıyla Avrupa'ya ulaştırmak istiyoruz. Rusya ise alternatif olarak İtalyanlarla ortak Güney Akım projesini hazırladı. 10 milyar dolarlık harcamayla 30 milyar metreküp Rus gazı önce Karadeniz'in altından, sonra da karadan Avrupa'ya ulaştırılacak.Bizim Rusya'dan enerji konusunda beklentilerimiz neydi, tekrar hatırlayalım: (1) Boğazlardan her yıl 10 bin tanker geçiyor. Geçmesin. (2) Türkiye, doğalgazını çeşitli kaynaklardan güvenli ve ucuz sağlasın... Biz bunların peşindeyken ABD'nin Ortadoğu'da kendine göre enerji politikası oluşturma çabası sonucu Rusya ile karşı karşıya geliyoruz. Kötü oluyoruz. Rusya ile arayı bozmak işimize yaramaz.