Sağlık dolu geleneksel bir lezzet: Erik Pekmezi
Erik, hem taze hem de kurutulmuş haliyle sofralarımızda yer alan, lezzetli ve sağlıklı bir meyvedir
05.10.2025 00:10:00
Abdülkadir Gündoğdu
Abdülkadir Gündoğdu





Erik, hem taze hem de kurutulmuş haliyle sofralarımızda yer alan, lezzetli ve sağlıklı bir meyvedir. Ancak erik, sadece bu formlarda değil, aynı zamanda yöresel bir lezzet olan pekmez haline getirilerek de tüketilir.
Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygın olarak yapılan erik pekmezi, kendine has ekşimsi tadıyla damaklara farklı bir lezzet sunarken, sayısız faydasıyla da dikkat çekiyor.
Geleneksel yöntemlerle lezzet yolculuğu
Erik pekmezi, özellikle yaz sonu ve sonbahar başlarında, olgunlaşmış eriklerin bolluğundan faydalanılarak yapılan, zahmetli ama bir o kadar da lezzetli bir gelenektir. Geleneksel yöntemlerle yapılan pekmez, hiçbir katkı maddesi içermez ve eriklerin tüm doğal faydalarını bünyesinde barındırır. İşte erik pekmezi yapımının adım adım detayları:
Eriklerin Seçimi ve Hazırlanması: Pekmez için en uygun erikler, sulu, tatlı ve olgunlaşmış eriklerdir. Özellikle mürdüm eriği veya can eriği gibi koyu renkli ve tatlı çeşitler tercih edilir. Toplanan erikler, saplarından ayıklanır ve akan su altında iyice yıkanır.
Eriklerin Haşlanması ve Suyu Çıkarma: Yıkanan erikler, büyük bir pekmez kazanına veya tencereye alınır. Eriklerin üzerini bir parmak geçecek kadar su eklenir. Tencere, ocağa alınarak erikler tamamen yumuşayıp çekirdeklerinden ayrılacak duruma gelene kadar kaynatılır. Haşlanan erikler, bez torbalara doldurulup tüm suyu sıkılır.
Pekmezin Kaynatılması ve Koyulaştırılması: Sıkma işlemiyle elde edilen erik suyu, büyük bir tencereye alınır. Tencere, bir gece boyunca dinlenmeye bırakılarak tortunun dibe çökmesi sağlanır. Sabah, üstteki berrak su, tortuyu karıştırmadan dikkatlice başka bir tencereye aktarılır.
Bu suya "pekmez toprağı" adı verilen özel bir beyaz kil eklenir. Pekmez toprağı, hem pekmezin asitliğini alır hem de kıvamının daha iyi olmasını sağlar. Tencere, kısık ateşte, istenilen kıvama gelene kadar saatlerce kaynatılır.
Soğutma ve Saklama: Kıvama gelen pekmez, ocaktan alınır ve tamamen soğumaya bırakılır. Soğuyan pekmez, temiz ve kuru cam kavanozlara doldurularak, serin ve güneş almayan bir yerde saklanır.
Erik pekmezinin faydaları
Erik pekmezi, içerdiği vitamin, mineral ve antioksidanlar sayesinde tam bir şifa deposudur. İşte erik pekmezinin başlıca faydaları:
Güçlü Bir Antioksidan Kaynağıdır: Erik, özellikle antosiyanin adı verilen güçlü antioksidanlar açısından zengindir. Bu antioksidanlar, vücudu serbest radikallerin neden olduğu hücresel hasara karşı korur.
Kan Yapıcıdır: İçerdiği yüksek demir oranı sayesinde kansızlık (anemi) sorunu yaşayanlar için doğal bir takviyedir. Düzenli tüketimi, kan değerlerinin yükselmesine yardımcı olabilir.
Bağırsakları Çalıştırır: Yüksek lif içeriği sayesinde sindirim sistemini düzenler. Müshil etkisi nedeniyle kabızlık sorununa iyi gelir ve bağırsak sağlığını destekler.
Kemik Sağlığını Korur: Erik, K vitamini ve potasyum gibi kemik sağlığı için önemli mineraller içerir. Bu sayede kemik yoğunluğunu artırarak osteoporoz riskini azaltabilir.
Kalp Sağlığına İyi Gelir: Erik pekmezi, kan basıncını düzenlemeye yardımcı olan potasyum açısından zengindir. Bu özelliğiyle kalp ve damar sağlığının korunmasına katkı sağlar.
Erik pekmezi nasıl tüketilir?
Erik pekmezi, kendine özgü mayhoş tadıyla farklı şekillerde tüketilebilir. İşte bazı popüler tüketim yöntemleri:
Kahvaltıda: Tahinle karıştırılarak veya sade olarak ekmeğe sürülerek tüketilebilir.
Tatlılarda: Rafine şekere sağlıklı bir alternatif olarak tatlı, kek veya kurabiyelerde kullanılabilir.
Sıcak İçecekler İçin: Kış aylarında boğazı yumuşatmak için ılık suya veya çaya karıştırılabilir.
Önemli Not: Erik pekmezi her ne kadar sağlıklı olsa da, doğal bir şeker kaynağı olduğu için dengeli ve ölçülü tüketilmelidir. Özellikle şeker hastalığı (diyabet) olan bireylerin doktorlarına danışarak tüketmesi önemlidir.
Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygın olarak yapılan erik pekmezi, kendine has ekşimsi tadıyla damaklara farklı bir lezzet sunarken, sayısız faydasıyla da dikkat çekiyor.
Geleneksel yöntemlerle lezzet yolculuğu
Erik pekmezi, özellikle yaz sonu ve sonbahar başlarında, olgunlaşmış eriklerin bolluğundan faydalanılarak yapılan, zahmetli ama bir o kadar da lezzetli bir gelenektir. Geleneksel yöntemlerle yapılan pekmez, hiçbir katkı maddesi içermez ve eriklerin tüm doğal faydalarını bünyesinde barındırır. İşte erik pekmezi yapımının adım adım detayları:
Eriklerin Seçimi ve Hazırlanması: Pekmez için en uygun erikler, sulu, tatlı ve olgunlaşmış eriklerdir. Özellikle mürdüm eriği veya can eriği gibi koyu renkli ve tatlı çeşitler tercih edilir. Toplanan erikler, saplarından ayıklanır ve akan su altında iyice yıkanır.
Eriklerin Haşlanması ve Suyu Çıkarma: Yıkanan erikler, büyük bir pekmez kazanına veya tencereye alınır. Eriklerin üzerini bir parmak geçecek kadar su eklenir. Tencere, ocağa alınarak erikler tamamen yumuşayıp çekirdeklerinden ayrılacak duruma gelene kadar kaynatılır. Haşlanan erikler, bez torbalara doldurulup tüm suyu sıkılır.
Pekmezin Kaynatılması ve Koyulaştırılması: Sıkma işlemiyle elde edilen erik suyu, büyük bir tencereye alınır. Tencere, bir gece boyunca dinlenmeye bırakılarak tortunun dibe çökmesi sağlanır. Sabah, üstteki berrak su, tortuyu karıştırmadan dikkatlice başka bir tencereye aktarılır.
Bu suya "pekmez toprağı" adı verilen özel bir beyaz kil eklenir. Pekmez toprağı, hem pekmezin asitliğini alır hem de kıvamının daha iyi olmasını sağlar. Tencere, kısık ateşte, istenilen kıvama gelene kadar saatlerce kaynatılır.
Soğutma ve Saklama: Kıvama gelen pekmez, ocaktan alınır ve tamamen soğumaya bırakılır. Soğuyan pekmez, temiz ve kuru cam kavanozlara doldurularak, serin ve güneş almayan bir yerde saklanır.
Erik pekmezinin faydaları
Erik pekmezi, içerdiği vitamin, mineral ve antioksidanlar sayesinde tam bir şifa deposudur. İşte erik pekmezinin başlıca faydaları:
Güçlü Bir Antioksidan Kaynağıdır: Erik, özellikle antosiyanin adı verilen güçlü antioksidanlar açısından zengindir. Bu antioksidanlar, vücudu serbest radikallerin neden olduğu hücresel hasara karşı korur.
Kan Yapıcıdır: İçerdiği yüksek demir oranı sayesinde kansızlık (anemi) sorunu yaşayanlar için doğal bir takviyedir. Düzenli tüketimi, kan değerlerinin yükselmesine yardımcı olabilir.
Bağırsakları Çalıştırır: Yüksek lif içeriği sayesinde sindirim sistemini düzenler. Müshil etkisi nedeniyle kabızlık sorununa iyi gelir ve bağırsak sağlığını destekler.
Kemik Sağlığını Korur: Erik, K vitamini ve potasyum gibi kemik sağlığı için önemli mineraller içerir. Bu sayede kemik yoğunluğunu artırarak osteoporoz riskini azaltabilir.
Kalp Sağlığına İyi Gelir: Erik pekmezi, kan basıncını düzenlemeye yardımcı olan potasyum açısından zengindir. Bu özelliğiyle kalp ve damar sağlığının korunmasına katkı sağlar.
Erik pekmezi nasıl tüketilir?
Erik pekmezi, kendine özgü mayhoş tadıyla farklı şekillerde tüketilebilir. İşte bazı popüler tüketim yöntemleri:
Kahvaltıda: Tahinle karıştırılarak veya sade olarak ekmeğe sürülerek tüketilebilir.
Tatlılarda: Rafine şekere sağlıklı bir alternatif olarak tatlı, kek veya kurabiyelerde kullanılabilir.
Sıcak İçecekler İçin: Kış aylarında boğazı yumuşatmak için ılık suya veya çaya karıştırılabilir.
Önemli Not: Erik pekmezi her ne kadar sağlıklı olsa da, doğal bir şeker kaynağı olduğu için dengeli ve ölçülü tüketilmelidir. Özellikle şeker hastalığı (diyabet) olan bireylerin doktorlarına danışarak tüketmesi önemlidir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.