Soluk kesen satranç maçı

Kafkaslar dünyanın en ünlü casusluk romanları yazarı John Le Carre'nin hayal gücünü bile aşan gelişmelere sahne oluyor. Bir başka deyişle, 21'inci yüzyılın en güçlü silahı olan enerjiyle ilgili satranç maçında nefes kesici hamleler yapılıyor. Son durum: Rus devi Gazprom, Avrupa'dan sonra Gürcistan'ı da pes ettirdi. Malum; Gazprom'un fiyatı 110 dolardan (bin metreküp için) 235 dolara çıkarınca Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili can havliyle Ankara'ya koştu. Talebi: Azerbaycan'ın Şahdeniz gazından Türkiye'nin 2.8 milyar metreküplük payının bir bölümünün Gürcistan'a devredilmesi. Türkiye iki ara bir derede kaldı. Kabul etse, faturayı biraz olsun düşürme (çünkü Ruslar 260 dolardan veriyor, Azerbaycan 130 dolardan satacak) ve bu sayede tam da seçim yılında gazı ucuzlatma fırsatından vazgeçecekti; reddetse boru hatları nedeniyle ilişkileri stratejik düzeye çıkmış komşuyu gücendirecekti.Üç gün süren görüşmeler, Gürcüler'in ödeme planı verememesi nedeniyle sonuçsuz kaldı. Saakaşvili son umutla dün Azerbaycan'a başvurmaya hazırlanırken "Sürpriz"le karşılaşıldı: Şahdeniz'de bir numaralı kuyudaki "Teknik sorun" sonucu üretim durdu! Gürcistan TV'sine göre sorun kuyuda değil, Bakü-Tiflis-Erzurum boru hattında: "Nedeni belirlenemeyen" bir patlamayla hat devre dışı kaldı! Rastlantı; Gazprom'la gerilimin arttığı sırada Rusya'dan gelen gaz hattı da bir patlamayla devreden çıkıvermişti! "Sorun"un çözümü için "Haftalar" gerekeceği anlaşılınca ısının eksiye indiği Gürcistan, Moskova'ya beyaz bayrak sallamak zorunda kaldı : Rus gazına 235 dolar ödeyecek. Nakit ve peşin! Sıra geldi Azerbaycan'a. Gazprom ona çifte ceza kesti: Hem fiyatı 230 dolara çıkardı, hem de verdiği gazı 4.5 milyardan 1.5 milyar metreküpe indirdi. Azeriler reddedince 1 Ocak'ta sevkiyatı durduracağını açıkladı. Ve dün Azerbaycan'dan karşı hamle geldi: Devlet Başkanı İlham Aliyev, yılda 5 milyon ton petrol pompalanan BaküNovorosisk boru hattını kapattı. Gerekçe: "Rus gazını elektrik üretiminde kullanıyorduk. Gaz kesileceğine göre biz de mecburen petrolden elektrik üreteceğiz." Türkmenistan'ı iyi izleyin Bitmedi; Aliyev ayrıca Azerbaycan'ın Bağımsız Devlet Topluluğu (BDT) üyeliğinin artık anlamı kalmadığını da bildirdi. Bu, BDT'den ayrılıp NATO'nun kapısını çalmanın mesajı oluyor ki, Moskova'yı zıplatmaya yeterli. Zira daha 4 gün önce Rus parlamentosu Duma, BDT üyelerinin NATO'ya girmesinin Rusya'nın güvenliği ve stratejik çıkarları için kabul edilemez "Tehdit" anlamına geleceği uyarısı yapılan bildiriyi oybirliğiyle onayladı.Durun; daha sırada Türkmenbaşı'nın bugün toprağa verilmesinden sonra Türkmenistan'da Rusya, ABD ve İran arasında başlayacak iktidar savaşı var. Rusya, Gazprom'un anlaşmasını tartışmaya açacak bir yönetime gözyummayacağını açıkladı bile.3 yıl önce İngiliz "The Guardian" gazetesinde, kimsenin yalanlamadığı "Tuhaf" bir haber çıkmıştı: "Rus gizli servisleri Gazprom'a rakip petrol ve gaz hatlarına sabotaj grupları yetiştirmeye başladı." Alman "11 Freunde" dergisinin son sayısında da "Tuhaf" bir haber yer aldı: "Alman istihbarat servisi BND raporuna göre, Gazprom'un yüzde 3'ü İtalyan mafyasının elinde. Gazprom ayrıca SaintPetersburg mafyasıyla içlidışlı olan Zenith takımının da sponsoru." Sizi bilmeyiz ama biz bu tatil gününde ayaklarımızı uzatıp John Le Carre'nin Kafkaslar'da geçen "Single and Single" ile "Bizim Oyun" romanlarını okuyacağız.Erdal Şafak