Sumaklı Dolma: Batman’ın ekşiyle bezenmiş sofra geleneği
Sumaklı dolma, Batman mutfağının ekşiyle lezzeti buluşturan, kendine has aromasıyla öne çıkan geleneksel bir yemektir
18.11.2025 00:40:00
Hasan Gündoğdu
Hasan Gündoğdu
Kurutulmuş sebzelerin sumakla harmanlanmış iç harçla doldurulması, bu yemeği Güneydoğu Anadolu'nun en özgün tatlarından biri haline getirir.
Batman'da yaz aylarında güneşin altında kurutulan patlıcan, biber ve kabaklar, kışın sofralara dönüşürken bir kültürü yaşatır. Bu kurularla yapılan sumaklı dolma, sadece bir yemek değil; mevsimsel geçişin, sabrın ve yöresel damak zevkinin bir yansımasıdır.
Kökeni ve anlamı
Sumaklı dolma, Batman'da özellikle kış aylarında ve misafir ağırlamalarında tercih edilen bir yemektir. Sumak, bu dolmanın karakteristik malzemesidir. Ekşi tadı sayesinde dolmanın iç harcına derinlik katar ve etle pirincin yoğunluğunu dengeler. Bu dolma, Batmanlı kadınların mutfaktaki ustalığını gösteren bir lezzet sınavıdır.
Malzemelerin uyumu
Sumaklı dolmanın iç harcı, hem etli hem de bol baharatlıdır. Kullanılan malzemeler genellikle şunlardır:
- Kurutulmuş patlıcan, biber ve kabak
- Pirinç
- Sotelenmiş kuzu kuşbaşı veya kıyma
- Kuru soğan
- Domates ve biber salçası
- İnce kıyılmış maydanoz
- Karabiber, yenibahar, tuz
- Sumak suyu (1 çay bardağı sumak, 2 çay bardağı ılık suda bekletilir)
İç harç, tüm malzemelerin karıştırılmasıyla hazırlanır. Sumak suyu, hem harca hem de pişirme suyuna eklenerek dolmaya ekşi bir karakter kazandırır.
Hazırlık ve pişirme
Kurutulmuş sebzeler önce sıcak suda haşlanarak yumuşatılır. Ardından iç harçla doldurulup dikkatlice tencereye dizilir. Üzerine kalan sumak suyu ve biraz sıcak su eklenerek kısık ateşte pişirilir. Yaklaşık yarım saat sonra dolmalar suyunu çekmiş, içi yumuşamış ve dışı hafif diri kalmış olur.
Sunum ve tüketim
Sumaklı dolma, genellikle sade yoğurtla servis edilir. Yanına lavaş ekmeği ve ayran eşlik eder. Ekşi tadı sayesinde yağlı yemeklerin yanında hafifletici bir rol oynar. Batman sofralarında hem ana yemek hem de yardımcı lezzet olarak sunulabilir.
Püf noktaları
- Sumak suyu ne kadar uzun süre bekletilirse o kadar yoğun aroma verir.
- Kurutulmuş sebzelerin fazla haşlanmaması gerekir; aksi takdirde doldururken dağılabilir.
- İç harç fazla sulu olmamalıdır; dolmalar pişerken içi dağılabilir.
Sumaklı dolma, Batman'ın doğallığını, mevsimsel mutfak geleneğini ve ekşiyle dengelenmiş lezzet anlayışını yansıtan bir yemektir. Her lokmasında hem güneşin hem emeğin tadı vardır.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
