Tanburi Cemil Bey'in hazinesi
Tanburi Cemil Bey'in vefatının 100. yılında, ud ve tanbur sanatçısı Mehmet Bitmez'in özel arşivinden hazırlanan Tanburi Cemil Bey'in Hazinesi albümü Mart ayında müzikseverlerle buluşacak
17.02.2016 00:00:00
Türk müziğinin dehalarından kabul edilen ve 1916 yılında hayatını kaybeden Tanburi Cemil Bey'in vefatının 100. yıldönümü nedeniyle hazırlanan "Tanburi Cemil Bey'in Hazinesi" albümü, dünyada ilk kez bu kadar geniş kapsamlı hazırlanan 10 CD, bir kitapçık ve bir longplayer halinde İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Öğretim Üyesi Mehmet Bitmez imzası ile yayınlanacak.
Ud ve tanbur sanatçısı Mehmet Bitmez, Tanburi Cemil Bey'in Türk müziğinin öznel bir değeri ve büyük bir hazinesi olduğunu belirterek, hakkında Türkiye'de yapılan ilk tezi 1990 yılında kendisinin hazırladığını aktardı.
Bitmez, Tanburi Cemil Bey'i 12 yaşından beri dinlediğini aktararak, şunları söyledi:
"İstanbul'da üniversite eğitimine başladığımda da Cemil Bey'i taş plaklardan dinleme fırsatım oldu. Cemil Bey'le tanışıklığımız bu taş plaklar dönemi arşiv kayıtlarını dinlemeye başlamamla oldu. 1980'li yıllarda plakların bulunması kolaydı, çünkü pek farkında değildi çok kişi. Arşiv ve koleksiyon değeri bu kadar mühim olan tarafını musikiyi bilenler dışında kimse bilmiyordu."
Plak arşivi oluşturmaya 1979 yılında başladığını ifade eden Bitmez, bu süreçte sanatçının da "iğne değmemiş" plaklarına sahip olduğunu, 3 bin plaklık arşivinin evine hırsız girmesiyle çalındığını, sonrasında yeniden arşiv oluşturarak büyük bir koleksiyona sahip olduğunu dile getirdi.
Tanburi Cemil Bey'in yaşadığı dönemde plaklarını sınırlı sayıda kaydettiğini vurgulayan bitmez, "Arşivimde mevcut orijinal bütün kayıtlarını CD'ye aktarırken kullanacağımız teknik çok önemliydi. Taş plak kayıtlarını dinleyenler bilir, cızırtı, yan sesler, dip sesler gibi olağanüstü rahatsız edici bir gürültüye dönüşen ses kirliliği vardı ve bunları en hassas minimal seviyeye indirdik bazılarını da tamamen kaldırdık. Albüm, bugünün kaydıymış gibi oldu adeta" dedi.
Taş plak kaydı yapmış ilk müzisyen
"Cemil Bey Türkiye'de bize müziği ilk duyuran kişidir" diyen Bitmez, "Taş plak kaydı yapmış ilk müzisyendir, bu yüzden de çok önemli bir sanatçı, diğer ses kayıtları veya şarkı kayıtlarının hepsini ondan sonra dinlemeye başladık" diye konuştu.
Ud ve tanbur sanatçısı Bitmez, Tanburi Cemil Bey hakkında birçok çalışma yapıldığına dikkati çekerek, şu değerlendirmede bulundu:
"Tanburi Cemil Bey'in arşiv ya da koleksiyonu birçok kişide olabilir çünkü sonuçta bu maddi bir şeydir, merak duyan herkes alabiliyordu bir zamanlar. Fakat kaynakla beraber kaynağı taşıyan kişinin doğruluğu çok önemlidir. Müziği müzik olsun olsun diye dinleyen bir anlayış yeterli değil, bir de içinde olan, değerini, bu işin ilmi tarafını bilen, bilimsel tarafında da eğitim alan ve icracı da olmak gerekiyor. Müziğin tüm inceliklerini bileceksiniz ki yazacağınız ve koyacağınız şeyler kıymetli olsun, değerli olsun."
Bitmez, hazırladığı albümde Tanburi Cemil Bey'in bugüne kadar gün yüzüne çıkmamış taksimleri olduğunu belirterek, şu bilgileri aktardı:
"Yaylı tamburla gazelhanlara eşlik ettiği kayıtlar var. Mesela Hafız Yaşar, Hafız Osman veya Hafız Aşir gibi sanatçılara eşlik ettiğinde hafızlar öne çıkmıyor Cemil bey öne çıkmış bu kayıtlarda. Yani plak Cemil Bey adına yapılıyor oysa okuyan hafız. Çalışma bu açıdan da çok kıymetli bir çalışma oldu."
Ud ve tanbur sanatçısı Mehmet Bitmez, Tanburi Cemil Bey'in Türk müziğinin öznel bir değeri ve büyük bir hazinesi olduğunu belirterek, hakkında Türkiye'de yapılan ilk tezi 1990 yılında kendisinin hazırladığını aktardı.
Bitmez, Tanburi Cemil Bey'i 12 yaşından beri dinlediğini aktararak, şunları söyledi:
"İstanbul'da üniversite eğitimine başladığımda da Cemil Bey'i taş plaklardan dinleme fırsatım oldu. Cemil Bey'le tanışıklığımız bu taş plaklar dönemi arşiv kayıtlarını dinlemeye başlamamla oldu. 1980'li yıllarda plakların bulunması kolaydı, çünkü pek farkında değildi çok kişi. Arşiv ve koleksiyon değeri bu kadar mühim olan tarafını musikiyi bilenler dışında kimse bilmiyordu."
Plak arşivi oluşturmaya 1979 yılında başladığını ifade eden Bitmez, bu süreçte sanatçının da "iğne değmemiş" plaklarına sahip olduğunu, 3 bin plaklık arşivinin evine hırsız girmesiyle çalındığını, sonrasında yeniden arşiv oluşturarak büyük bir koleksiyona sahip olduğunu dile getirdi.
Tanburi Cemil Bey'in yaşadığı dönemde plaklarını sınırlı sayıda kaydettiğini vurgulayan bitmez, "Arşivimde mevcut orijinal bütün kayıtlarını CD'ye aktarırken kullanacağımız teknik çok önemliydi. Taş plak kayıtlarını dinleyenler bilir, cızırtı, yan sesler, dip sesler gibi olağanüstü rahatsız edici bir gürültüye dönüşen ses kirliliği vardı ve bunları en hassas minimal seviyeye indirdik bazılarını da tamamen kaldırdık. Albüm, bugünün kaydıymış gibi oldu adeta" dedi.
Taş plak kaydı yapmış ilk müzisyen
"Cemil Bey Türkiye'de bize müziği ilk duyuran kişidir" diyen Bitmez, "Taş plak kaydı yapmış ilk müzisyendir, bu yüzden de çok önemli bir sanatçı, diğer ses kayıtları veya şarkı kayıtlarının hepsini ondan sonra dinlemeye başladık" diye konuştu.
Ud ve tanbur sanatçısı Bitmez, Tanburi Cemil Bey hakkında birçok çalışma yapıldığına dikkati çekerek, şu değerlendirmede bulundu:
"Tanburi Cemil Bey'in arşiv ya da koleksiyonu birçok kişide olabilir çünkü sonuçta bu maddi bir şeydir, merak duyan herkes alabiliyordu bir zamanlar. Fakat kaynakla beraber kaynağı taşıyan kişinin doğruluğu çok önemlidir. Müziği müzik olsun olsun diye dinleyen bir anlayış yeterli değil, bir de içinde olan, değerini, bu işin ilmi tarafını bilen, bilimsel tarafında da eğitim alan ve icracı da olmak gerekiyor. Müziğin tüm inceliklerini bileceksiniz ki yazacağınız ve koyacağınız şeyler kıymetli olsun, değerli olsun."
Bitmez, hazırladığı albümde Tanburi Cemil Bey'in bugüne kadar gün yüzüne çıkmamış taksimleri olduğunu belirterek, şu bilgileri aktardı:
"Yaylı tamburla gazelhanlara eşlik ettiği kayıtlar var. Mesela Hafız Yaşar, Hafız Osman veya Hafız Aşir gibi sanatçılara eşlik ettiğinde hafızlar öne çıkmıyor Cemil bey öne çıkmış bu kayıtlarda. Yani plak Cemil Bey adına yapılıyor oysa okuyan hafız. Çalışma bu açıdan da çok kıymetli bir çalışma oldu."
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.