Torbaya bak OHAL’e gel!

AKP yeni bir torba teklifi hazırladı. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı'na sunulan tasarıda Olağanüstü Hal (OHAL) yetkilerinin 3 yıl daha uzatılması isteniyor.

Anlaşılan o ki, 15 Temmuz darbe kalkışmasından sonra ilan edilen OHAL ve sonrası süreçte pirincin taşı ayıklanamamış, aradan geçen koskoca 5 yılda FETÖ bitirilememiş… Zaten FETÖ'nün bugün iktidardaki eski ortaklarının itirafı bu şekilde. Olayı bitirmek için üç yıla daha ihtiyacımız var, diyorlar.

Bir yanda FETÖ borsası diğer yanda çetenin siyasi ayağına dokunulmaması,  sonuç alınmasını Kaf dağının arkasına bırakıyor. Bu da iktidarın işine geliyor, 15 Temmuz gerekçesiyle demokratik haklar kısıtlanıyor, hukuk devletinin yerini polis devleti alıyor.

Covid-19 nedeniyle bir türlü normalleşmeye geçemedik ve bunu anladık diyelim. Peki FETÖ nedeniyle, demokrasi anlamında, normalleşmeye geçebildik mi? Bunu anlamakta güçlük çekiyoruz. Olağan, normal hukuk yerine bitmeyen  "olağanüstü" hukuk sürdürülüyor. AKP bu uğurda son hamleyi de yaptı. Ve Meclis tatile girmeden evvel OHAL yetkilerinin uzatılmasını isteyen tasarıyı torbaya soktu.

Şu torba işine değinmek istiyoruz;

Birbirinden farklı konuları düzenleyen kanunlarda ya da kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasını öngören kanuna, günlük dilde "torba kanun" deniyor.

Hukuki açıdan, bütün kamusal işlemler (kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri, yönetmelik ve idari düzenleyici işlemler) kişisel ve siyasal rant amaçlarıyla yapılmamalıdır. Yasaların amacı kamu yararını gerçekleştirmektir. Kamu yararı, kısaca, belli kişilerin veya siyasi grupların çıkarlarını değil, genel yararı sağlamak olmalıdır.

Kanun koyucu (TBMM), kişisel ve saklı bir amaç güttüğü durumlarda, Anayasa Mahkemesi'ne göre, kamu yararı dışında başka bir amaca ulaşmak için düzenleme yaparsa, ortada teknik anlamda bir "yetki saptırmasından" söz edilir.

Torba kanunlarda yaygın olan uygulama, bunların Meclis gündemine hükûmet ya da bazı milletvekillerinin teklifi olarak gelmesidir. Bu teklifler nasıl hazırlanıyor? Farklı konulardaki pek çok değişiklik kimler tarafından düzenleniyor ve torbaya sonradan ilaveler yapılıyor mu? Çıkar çevreleri baskı grubu olarak torba kanun teliflerinin verilmesinde nasıl çalışıyorlar?

Kanun türü hukuki işlemin hazırlanışının temel özelliği, tüm aşamalarının şeffaf ve aleni (açık) olmasıdır. Gizlisi saklısı söz konusu olmamalıdır. Bu, yasanın kamu yararı amacı ile yapılıp yapılmadığının göstergesidir.

Aslında torba kanun süreçleri iktisadi, sosyal ve hukuki boyutları ile enine boyuna araştırılabilmelidir. Anayasa Mahkemesi'nde açılacak dava üzerine, hukuki açıdan usul ve esas yönleriyle bir bütün olarak denetlenebilmelidir.

AKP, tam aksine, yangından mal kaçırırcasına, Meclis tatile girmeden önce torbayı kafamıza geçirmek telaşında.

Anayasa Mahkemesi'nin, anayasa yargılamasının bulunduğu bütün demokratik ülkelerde olduğu gibi, sahip olduğu içtihat oluşturma gücü ile torba kanun uygulamasını sonlandırması isabetli olacaktır.