ÜMİT KAYAÇELEBİ: Karacaoğlan

Asıl adı Hasan olan. Doğum ve ölüm yılları, ile yerleri bilinmeyen besteci, Türk halk ozanı Karacaoğlan, yaşadığı dönemde çok sevilmiş ve sayılmış. Ozanı, tıpkı, Yunus Emre'de olduğu gibi, Anadolu'nun bir çok yöresi kendisine mal etmeye çalışır.

Doğum yeri üzerine türlü görüşler ileri sürülür. Bahçe ilçesinin Farsak köyünde doğduğu ve Sailoğulları ailesinden olduğu... Kozan'a bağlı Feke ilçesinin Gökçe köyünde doğduğu... Barak ya da Tusabelli Türkmenlerinden geldiği... Gökçeli'de doğduğu... Rüs Türkolog Radlıf'a göre de Belgrad'lı olduğu, bir sevda uğruna İsmail adlı adını değiştirerek. Karacaoğlan adıyla yâri İstemiken Sultanın peşinde diyâr diyâr dolaştığı... Bu farklı savların bir kaçıdır.

Mezarı da kesin olarak bilinmeyen ozanın, İçel'in Mut ilçesinin Çukur Köyündeki bir tepeye Karacaoğlan tepesi denilidiğinden burada yattığı varsayılmaktadır. Fakat bütün bu değişik görüşlerin ortak yanı Güney Anadolu'da yoğunlaşmakta ve ozanın Güney illerimizdeki kenar-göçer Türkmenlerden olduğu kesinlik kazanmaktadır.

Kozanoğulları'nın derebeylik döneminde her nedense öldürülmek istüendiği, Van'a kaçarak canını kurtardığı söylenmektedir. Adana, Diyarbakır, Kayseri, Mardin, Ankara, Tokat, Bor, Aydın, Hama, halep, Mısır, Tuna boyları içinde, Osmanlı ülkesini adım adım dolaştığı bilinir.

Karacaoğlan, kendi adına verdiği bir beste ve makamın da sahibidir. Divan edebiyatının etkisinde kalmamış tek halk ozanıdır. Dili duru Türkçe'dir. Hemen hemen tümünü hece ölçüsünün 11'li (6+5) ve 8'li (4+4) kalıplarıyla yazdığı şiirlerinin konusu tasavvuf ve tekke değil insan ve tabiat sevgisiyle koşmaları, türküleriyle üç yüz yıldır Türk halkının gönlünde ve dilinde yaşayan bu değerli ozanımızın bir şiiri ile yazımızı noktalayalım.

Ilgıt ılgıt esen seher yelleri

Esüp esüp yâre değmeli değil

Ak elleri elvan elvan kınalı

Karadır gözleri, sürmeli değil

Yağdırır yağmuru, yeli esdirir

Kimini güldürür, kimin küsdürür

Kadir Mevlâm kısmet ise gösterir

Sevmeli güzeli, övmeli değil

Turnalar katarla havada kışlar

Bak, başıma geldi gördüğüm düşler

Size derim size, yiğit yoldaşlar

Sözü yalan yâri sevmeli değil

Karacaoğlan der ki konup göçmedim

Yâr elinden dolu bâde içmedim

Fırsat elde iken alıp kaçmadım

Öldürmeli beni, dövmeli değil.