Yangınlarda ölüm ateşten mi olur, gazdan mı?
Yangınlar sırasında ölümün asıl nedeni çoğu zaman alevler değil, gözle görünmeyen ancak hızla öldüren gazlardır. Bu nedenle yangın güvenliği denildiğinde sadece yangını söndürme değil, aynı zamanda dumandan korunma yöntemleri de gündeme alınmalıdır. Unutulmamalıdır ki, “alev korkutur, ama duman öldürür.”
17.05.2025 17:02:00
Bayram ÇOŞGUN
Bayram ÇOŞGUN
Yangınlar, hem fiziksel yıkımı hem de insan hayatına verdiği zararlarla en korkutucu felaketlerden biridir. Ancak yangın sonucu yaşanan ölümler çoğu zaman sanıldığı gibi doğrudan alevler nedeniyle değil, yangın sırasında ortaya çıkan zehirli gazlar yüzünden gerçekleşir. Bu durum, kamuoyunda sıkça gözden kaçan ama hayati derecede önemli bir gerçeği gözler önüne serer: Yangınlarda ölümlerin büyük çoğunluğu dumandan zehirlenme nedeniyle olur.
Alev Değil, Duman Öldürür
Yangın esnasında ortaya çıkan duman; karbon monoksit, hidrojen siyanür ve diğer toksik gazları içerir. Özellikle kapalı alanlarda meydana gelen yangınlarda, bu gazlar hızla ortama yayılır ve dakikalar içinde solunumu etkileyerek bilinci kapatabilir. Bilinç kaybı yaşayan kişi, yangından kaçma ya da yardım isteme şansı bulamadan hayatını kaybedebilir.
Karbon monoksit, renksiz ve kokusuz bir gaz olduğundan fark edilmesi zordur. Kana karışarak oksijen taşıyan hemoglobini bloke eder ve hücrelerin oksijen almasını engeller. Bu da boğulmaya benzer bir etki yaratır. Aynı şekilde, özellikle sentetik malzemelerin yanmasıyla ortaya çıkan hidrojen siyanür, solunduğunda sinir sistemini felç edebilir.
Ateşin Rolü
Elbette, yangınlarda ölüme neden olan tek unsur duman değildir. Özellikle yangının merkezine yakın olan bölgelerde veya kaçış imkânı bulunmayan durumlarda yüksek ısıya maruz kalmak, ciddi yanıklara ve doğrudan ölüme neden olabilir. Ancak istatistikler göstermektedir ki, yangın kaynaklı ölümlerin yaklaşık %70 ila %80'i zehirli gazların solunması sonucu gerçekleşmektedir.
Önlemin Gücü
Yangın sırasında dumanın ne kadar tehlikeli olduğu gerçeği, erken uyarı sistemlerinin (örneğin duman dedektörlerinin) hayati önemini bir kez daha vurgular. Ayrıca, yangın tatbikatları ve bilinçlendirme eğitimleri sayesinde insanlar, dumanla dolu bir ortamda nasıl hareket etmeleri gerektiğini öğrenebilirler. Alçak seviyede kalmak, ağzı ve burnu nemli bir bezle kapatmak gibi basit önlemler bile yaşam şansını büyük oranda artırabilir.
Alev Değil, Duman Öldürür
Yangın esnasında ortaya çıkan duman; karbon monoksit, hidrojen siyanür ve diğer toksik gazları içerir. Özellikle kapalı alanlarda meydana gelen yangınlarda, bu gazlar hızla ortama yayılır ve dakikalar içinde solunumu etkileyerek bilinci kapatabilir. Bilinç kaybı yaşayan kişi, yangından kaçma ya da yardım isteme şansı bulamadan hayatını kaybedebilir.
Karbon monoksit, renksiz ve kokusuz bir gaz olduğundan fark edilmesi zordur. Kana karışarak oksijen taşıyan hemoglobini bloke eder ve hücrelerin oksijen almasını engeller. Bu da boğulmaya benzer bir etki yaratır. Aynı şekilde, özellikle sentetik malzemelerin yanmasıyla ortaya çıkan hidrojen siyanür, solunduğunda sinir sistemini felç edebilir.
Ateşin Rolü
Elbette, yangınlarda ölüme neden olan tek unsur duman değildir. Özellikle yangının merkezine yakın olan bölgelerde veya kaçış imkânı bulunmayan durumlarda yüksek ısıya maruz kalmak, ciddi yanıklara ve doğrudan ölüme neden olabilir. Ancak istatistikler göstermektedir ki, yangın kaynaklı ölümlerin yaklaşık %70 ila %80'i zehirli gazların solunması sonucu gerçekleşmektedir.
Önlemin Gücü
Yangın sırasında dumanın ne kadar tehlikeli olduğu gerçeği, erken uyarı sistemlerinin (örneğin duman dedektörlerinin) hayati önemini bir kez daha vurgular. Ayrıca, yangın tatbikatları ve bilinçlendirme eğitimleri sayesinde insanlar, dumanla dolu bir ortamda nasıl hareket etmeleri gerektiğini öğrenebilirler. Alçak seviyede kalmak, ağzı ve burnu nemli bir bezle kapatmak gibi basit önlemler bile yaşam şansını büyük oranda artırabilir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
