logo
29 MAYIS 2025

Yaşlı hakları

30.09.2019 00:00:00

1 Ekim Dünya Yaşlılar Günü yarın kutlanacak. Padişah yasağı savar gibi yine birkaç laf edilecek. Günü anladık da yaşlı insanların halinden anlayan, yaşamlarının bu en zor ve sorunlu dönemlerinde çare olacak politikalar var mı?

Dünyada ve yaşadığımız toplumda sosyal, siyasal, kültürel unsurlardan tam olarak yararlanamayan, yurttaşlık hakkını yeterli kullanamayan, toplumsal-ailevi bağları çoğu kez kopan, düşük gelirleriyle hayati ihtiyaçlarını karşılayamayan, devlete güveni azalan, sevdiklerinin aktif desteğini alsa da, hayat tarafından zorlandıkça özgüveni azalıp kendisi dâhil herkese ve her şeye yabancılaşan, giderek yoksunlaşan/yoksullaşan yaşlı insanlar var.

Ayrımcılığa uğrayan, yaşı nedeniyle toplumdan dışlanan, yaşı ilerlediği için zorla emekli edilen, birikim ve deneyiminden yararlanılmayan, ailesine ve topluma destek vermesi engellenen, ekonomiye katkı vermesi için desteklenmeyen, çalışmaya özendirilmeyen, işe alınmayan, banka kredisiyle kendilerine iş kurması desteklenmeyen, kayıt dışı çalıştırılan, çalışmasının karşılığında aynı işi yapan diğerlerinden daha az ücret alan, çalıştığı işyerinde rehber eğitici/danışman rolü verilmeyen yaşlı insanlar var.

Alzheimer hastası eşine bakan ancak aile, yakın çevre ve toplumda kuşaklar arası yardımlaşmayla desteklenmeyen, torunlarına bakmak zorunda kalan, sürdürülebilir sosyal ve ekonomik destek sağlanmayan, yeterli geliri olmayan, emekli aylıkları yaşam standartları ve enflasyon etkisi göz önüne alınarak düzenlenmediği için, yaşamını sürdürmekte zorlanan yaşlı insanlar var.

Yaşlı deyip duruyoruz. Peki, yaşlı kim, yaşlanma ne? Yaşlanma kronolojik, biyolojik/fizyolojik ve hem de sosyo-ekonomik bir süreçtir. Kronolojik olarak bakıldığında, Dünya Sağlık Örgütü 65 yaşı, Birleşmiş Milletler (BM) ise 60 yaşı sınır olarak alıyor.

BM Nüfus Fonu (UNFPA)  "21. Yüzyılda Yaşlanma" raporuna göre, Türkiye'de 60 yaş üstü nüfusun toplam nüfus içindeki oranı 2012'de % 9,6 iken, 2050'de % 26 olacakmış.

Gerek doğal çevre gerekse insan yapısı yapay çevreler açısından yaşlı insanların işi daha da zor. Kapitalist düzen bir eşitsizliği/sosyal adaletsizliği de yaşlılar yönünden önümüze koyuyor; zengin yaşlı azınlıklar hayatın nimetlerinden yararlanırken, yoksul yaşlılar ise temel ihtiyaçlarını bile karşılayamamaktadırlar.

Oysa yaşlı insanların da hakları vardır;

Bağımsızlık hakkı: Yaşlı insanların temel ihtiyaçlarını karşılamak ve sağlık bakımından yararlanmak için yeterli gelire sahip olmalı, aile ve toplumca desteklenmeli. Yaş ve yeteneklerine göre uygun eğitim ve öğretim programlarına sahip olmalı. Bireysel tercihlerine uygun güvenli bir çevrede, kendi evinde ya da aile ortamında yaşamalı.

Katılım hakkı: Refah düzeylerini doğrudan etkileyecek politikaların hazırlanması ve uygulanması aşamalarına aktif biçimde katkıda bulunmalı.

Bakım hakkı: İhtiyacı olana uygun bakım hizmeti verilmeli. Fiziksel, zihinsel ve ruhsal iyiliği kazandıracak ve sürdürecek sağlık bakımına sahip olmalı.

İtibar hakkı: Yaşlı insanlar itibar görmeli ve güven içerisinde yaşamalı. Sömürüden, istismardan uzak tutulmalı.

Başlı başına insan hakları hukuku kürsüsü olan Prof. Dr. Haydar Baş'ın uluslararası başarıya ulaşmış, dünya ölçeğinde onay gören "Sosyal Devlet" ve "Milli Ekonomi Modeli" (MEM) projeleri, tüm insanlar için olduğu gibi, yaşlı insanlarımız ve hakları için de çözüm ve güvencedir. Bu nedenle acilen ve sosyal politikalar gereği bu projelerin hayata geçirilmesi, gereklilikten de öteye bir zorunluluktur.

Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Prof. Dr. Ali Ünal Emiroğlu / diğer yazıları
ABD'den 13 yıl sonra Şam'da bir ilk
Thomas Barrack yine başroldeydi
ABD'den Suriye açıklaması
O listeden çıkarılacak
Yeni yargı paketi yolda
Kimler tahliye olacak?
Elon Musk ile Trump'ın yolları ayrıldı
Musk istifa ettiğini açıkladı
Erdoğan'dan adaylık açıklaması
'Milletimize kulak vereceğiz'
'Müsaade edilmeyecektir'
Milli Savunma Bakanlığından Suriye açıklaması
Türkiye'de ortalama eğitim süresi 9.5 yıl
En eğitimli il Ankara
Dış ticaret verileri açıklandı
İthalat ihracatı solladı
İsviçre’de buzul çökmesi kamerada
Bir köy yok oldu
Hedefteki bakanın kadrosunda değişiklik
Hazine ve Maliye Bakanlığı'na kritik atamalar
Danışmanlık görevinden ayrıldı
Elon Musk, Trump'ı terk etti
Trafik cezalarını artıran kanun teklifi kabul edildi
Kuralları ihlal edenler yandı!
Cumhurbaşkanı Erdoğan, HSK'ye 4 yeni üye atadı
Atamalar Resmi Gazete'de
Yerlikaya Trafik Kanunu'ndaki değişiklikleri anlattı
Kaza yerini terk edene ağır ceza
İzmir Büyükşehir'de 23 bin işçi grevde
"Ekmeğimizi büyütmeye geldik"
ABD'den 13 yıl sonra Şam'da bir ilk
Thomas Barrack yine başroldeydi
ABD'den Suriye açıklaması
O listeden çıkarılacak
Yeni yargı paketi yolda
Kimler tahliye olacak?
Elon Musk ile Trump'ın yolları ayrıldı
Musk istifa ettiğini açıkladı
Erdoğan'dan adaylık açıklaması
'Milletimize kulak vereceğiz'
'Müsaade edilmeyecektir'
Milli Savunma Bakanlığından Suriye açıklaması
Türkiye'de ortalama eğitim süresi 9.5 yıl
En eğitimli il Ankara
Dış ticaret verileri açıklandı
İthalat ihracatı solladı
İsviçre’de buzul çökmesi kamerada
Bir köy yok oldu
Hedefteki bakanın kadrosunda değişiklik
Hazine ve Maliye Bakanlığı'na kritik atamalar
Danışmanlık görevinden ayrıldı
Elon Musk, Trump'ı terk etti
Trafik cezalarını artıran kanun teklifi kabul edildi
Kuralları ihlal edenler yandı!
Cumhurbaşkanı Erdoğan, HSK'ye 4 yeni üye atadı
Atamalar Resmi Gazete'de
Yerlikaya Trafik Kanunu'ndaki değişiklikleri anlattı
Kaza yerini terk edene ağır ceza
İzmir Büyükşehir'de 23 bin işçi grevde
"Ekmeğimizi büyütmeye geldik"
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.