Zikrullah affedilme vesilesidir

Prof. Dr. Haydar Baş, "Dua ve Zikir" isimli kapsamlı eserinde affedilme vesilesi olarak zikrullahı şöyle anlatıyor:

"Cenâb-ı Hakk âyet-i kerimede; "Öyle ise siz Beni (ibâdetle) anın ki Ben de sizi anayım. Bana şükredin; sakın Bana nankörlük etmeyin!" (Bakara: 2/152) buyurdu. Gavsü'l-Âzam Abdulkadir Geylani Hazretleri, "Gunyetü't-Tâlibîn" adlı eserinde, bu âyetin tefsiri olarak şunu kaydetti: "Said b. Cübeyr, şöyle bir mânâ verdi: Beni taatımla zikredin ki, Ben de sizi mağfiretimle anayım."

Yine aynı eserde, bu âyet şöyle tefsir edildi: "Beni tevbe ile zikredin ki, sizi günah bağışlamakla anayım. Beni yaptığınız hatalara pişmanlık duyarak zikrediniz ki sizi keremle anayım. Beni özür dileyerek zikredin ki, sizi mağfiretle yani bağışlamakla anayım. Beni yaptıklarınızı itiraf ederek anın ki, işlenen günahları silerek sizi anayım. Beni zelil hâlinizi anlatarak anın ki, sizi hataları bağışlamak sureti ile anayım. Beni saflıkla zikredin ki, sizi af ile anayım."

İnsan beşer olması münasebetiyle bazı yanlışlar yapar. Günaha girer. Lakin tevbe, günahı temizler. Enes'den (r.a.) rivâyetle Peygamber Efendimiz buyuruyor ki: "Her Âdemoğlu günah işler. Günah işleyenlerin en iyileri tevbekâr olanlardır." (Tirmizî, 2499 ve İbn Mâce, 4251; Ahmed b. Menî' an Zeyd b. el-Hubâb an Alî b. Mes'ade an Katâde an Enes asl-ı senedi ile tahrîc ettiler).

Günah işledikten sonra, Allah'ı hatırlamak, O'na yönelmek günahların affına vesiledir. Allah anılınca Allah'ın mağfiretine nâil olmak, günahların dökülmesi, zikrullahın fazileti ve büyüklüğündendir. Bu mânâda Mevlid-i Şerif'te şöyle denilir: "Bir kez Allah dese aşk ile lisân/Dökülür cümle günah misl-ü hazan." Cenâb-ı Hakk da âyet-i kerimede şöyle buyurur: "Temizlenen, Rabbinin adını anıp O'na kulluk eden kimse kuşkusuz kurtuluşa ermiştir." (A'lâ: 87/14,15).

Kurtuluşa eren insan, Allah'ın azabından da emin olur. Muâz'dan (r.a.) rivayetle; Peygamber Efendimiz şöyle buyuruyor: "İnsanoğlu, kendisini Allah'ın azabından kurtaran iş olarak, Allah'ın zikrinden daha iyi bir amel işlememiştir." (Taberânî, Mecma' X, 73).

Bu mânâda zikrullah, affedilme vesilesi olduğu gibi, günahkâr kulun, Allah'ı gazaplandırmasında gazabından rahmetine sığınma vesilesidir. Zikrullah ile insanın nefsi tezkiye olur, temizlenir, arınır. Zikrullah insanı günah kirinden arındırır, temizler. İnsanın günahlarından dolayı pişman olması, tevbe etmesi Allah'ı hatırlamaktır. Cenâb-ı Hak muttakîlerden söz ettiği bir âyet-i kerimede şöyle buyuruyor: "Yine onlar ki, bir kötülük yaptıklarında ya da kendilerine zulmettiklerinde

Allah'ı hatırlayıp günahlarından dolayı hemen tevbe-istiğfar ederler. Zâten günahları Allah'tan başka kim bağışlayabilir ki! Bir de onlar, işledikleri kötülüklerde, bile bile ısrar etmezler" buyurdu. (Buhârî, İman 3, I, 8; Müslim, İman 57-8, s.63; Ebû Dâvud, no.4676; Tirmizî, no. 2614; Nesâî, İman 16, VIII, 110 ve İbn Mâce, no.57).

Zikrullahın kulun affedilme vesilesi olduğuna dâir, hadis kitaplarında oldukça fazla hadis-i şerif mevcuttur. Bunlardan bazılarını aktaralım:

"Allah'ın yeryüzünde dolaşıp zikir meclisi arayan melekleri vardır. Allah'ı zikreden bir topluluk buldukları zaman, 'Gelin,gelin bulduk' diye birbirlerine müjdeleyip seslenirler. Sonra gelip o meclisin etrafında otururlar. Kanatlarını dünya göğüne kadar gererek orayı kuşatırlar. Onları en iyi bilen Rab'leri onlara şöyle sorar: 'Kullarım ne diyor?' Melekler, 'Kulların, Seni tesbih ediyorlar, tekbir getiriyorlar, hamd ediyorlar, temcîd (ta'zîm) ediyorlar' derler. 'Peki onlar Beni gördüler mi?' 'Hayır. And olsun Seni görmediler.' 'Ya Beni görseler durumları nasıl olurdu?' 'Seni görseler daha çok ibâdet, daha çok hamd, daha çok tesbih ederlerdi.' Yüce Allah, 'Peki ne istiyorlar?' buyurur. 'Senden Cennet'i istiyorlar.' 'Peki Cennet'i gördüler mi?' 'Hayır vallahi yâ Rabbi, onu görmediler.' 'Ya onu görselerdi durumları nice olurdu?' 'Tabii ki ona duydukları arzu ve rağbet daha da çok olurdu.' 'Onlar neden sığınıyorlar?' 'Cehennem'den sığınıyorlar.' 'Onu gördüler mi?' 'Hayır. And olsun onu görmediler.' 'Onu görselerdi durumları ne olurdu?' 'Onu görselerdi ondan daha çok korkar, daha çok kaçarlardı' diye cevap verirler melekler. Bunun üzerine Allah şöyle buyurur: 'Sizi şahit gösteriyorum ki, Ben onları bağışladım.' Meleklerden bir tanesi bunun üzerine şöyle der: 'Ama içlerinde, zikir için değil de sadece bir işi için gelip oturan falan kimse de var.' Yüce Allah, 'Böyle bir topluluğun arkadaşları da kötü-şaki olamaz' diye buyurur." (Buhârî, İman 3, I, 8; Müslim, İman 57-8, s.63; Ebû Dâvud, no.4676; Tirmizî, no.2614; Nesâî, İman 16, VIII, 110 ve İbn Mâce, no.57).

Peygamber (s.a.v.) Mekke yolunda yürüyordu. Cümdân denilen bir dağa uğradı ve şöyle dedi: "Yürüyün, burası Cümdân'dır. Müferridler geçmiştir." "Kimdir müferridler, ey Allah Resûlü?" diye sorduklarında, "Onlar, Allah'ı çokça zikredenlerdir" buyurdu. (Müslim, Zikr 4, s.2062).

Tirmizî'nin rivâyetinde ise şöyle geçmektedir: "Müferridler ne demektir?" diye sordular, Hz. Peygamber şöyle buyurdu: "Allah'ın zikrini kendilerine şiâr edinenlerdir. Zikir onların yüklerini ve ağırlıklarını sırtlarından atar ve Kıyâmet Günü Allah'ın huzuruna hafif olarak gelirler." (Tirmizî, 3596).

"Gâfiller arasında Allah'ı zikreden kişi, harpten kaçanların arkasında savaşan kimse gibidir. Gâfiller içinde Allah'ı hatırlayıp zikreden kişi, kuru ağaçtaki yeşil bir dal gibidir. Gâfiller içinde Allah'ı zikreden, karanlık evdeki lamba gibidir. Gâfiller içinde Allah'ı zikredene Allah, daha ölmeden Cennet'teki yerini gösterir. Gâfiller içinde Allah'ı zikreden her fasih ve a'cem sayısınca Allah onu bağışlar." (Ebû Nuaym, Hilye, VI,181).

İmam Ali'den (r.a.) rivayetle;

Hz. Peygamber (s.a.v.) bana dedi ki: "Söylediğin zaman, Allah'ın seni bağışlayacağı birkaç kelime öğreteyim mi? Şunu söyle: Lâ ilâhe illallahü'l-Ali'yyü'l-Azîm. Lâ ilâhe illallahül-Halîmü'l-Kerim. Lâ ilâhe illallahü Rabbü'l-Arşi'l-Azîm." (Tirmizî, 3504).

Câbir'den (r.a.) rivayetle;

Bakî'de bir ateş gördük; gittik baktık ki Resûlullah (s.a.v.) kabirde duruyor ve şöyle diyordu: "Haydi adamı verin!"

Onu kabrin yan tarafından verdiler. Baktık ki, sesli zikreden adamın cenazesi değil mi? (Ebû Dâvud, no.3164).

Enes'den (r.a.) rivayetle;

Peygamber Efendimiz buyuruyor ki: "Kim Bana bir kez salât ü selâm getirirse Allah ona on salât eder, kim Bana on kez salât getirirse Allah ona yüz salât eder. Kim Bana yüz salât ü selâm getirirse, Allah onun iki gözü arasına ateşten ve nifaktan beraat ettiğini yazar. Kıyâmet Günü'nde ise onu şehitlerle beraber kılar." (Taberânî, el-Mu'cemu'l-Evsat ve's-Sağir'de; Heysemî, Mecma' X, 163).

Kur'ân-ı Kerim okumak da Allah'ı zikretmektir. Cenâb-ı Hakk âyet-i kerimede şöyle buyurdu: "Kur'ân-ı Kerim okunduğu zaman onu dinleyin ve susun ki size merhamet edilsin." (A'raf: 7/204)."