700 bin işçi için pazarlık başladı
2021-2022 yıllarında yapılacak zammın belirleneceği toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde süreç resmen başladı. Kamudaki yaklaşık 700 bin işçi için gözler zam pazarlığında. Türk-İş ve Hak-İş, kamu işçisinin en düşük brüt ücretinin öncelikle 4 bin 800 liraya yükseltilmesini, ilk 6 ay yüzde 20, diğer 6 aylar için enflasyon artı yüzde 3 refah payı talep etti
31.05.2021 18:01:00
EYÜP KABİL / HABER
Karayolları, demiryolları, il özel idareleri, hastaneler, şeker fabrikaları ve elektrik üretim santralleri başta olmak üzere kamudaki 700 binden fazla işçinin ücretlerine 2021-2022 yıllarında yapılacak zammın belirleneceği toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde süreç resmi olarak başladı. Türk-İş Genel Mali Sekreteri Ramazan Ağar ve Hak-İş Genel Başkan Vekili Osman Yıldız, iki konfederasyon tarafından hazırlanan ortak talepleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'e sundu. Tüm kamu işçilerinin en düşük brüt ücretinin öncelikle 4 bin 800 liraya yükseltilmesini isteyen konfederasyonlar, 2021-2022 için ilk 6 ay yüzde 20, diğer 6 aylar için enflasyon artı yüzde 3 refah payı talep etti.
450 bin işçi ilk kez dahil olacak
Önceki seneler yaklaşık 200 bin kişiyi ilgilendiren görüşmeler, taşeron sisteminden kamuda kadroya geçen işçilerin de dahil olmasıyla bu yıl 700 binden fazla işçinin mali ve sosyal haklarını doğrudan etkilemesi bakımından önem taşıyor. 696 sayılı KHK ile taşerondan kamuya geçen yaklaşık 450 bin işçinin ilk kez dahil olacağı toplu iş sözleşmesinde bu yıl farklı bir yol izlenecek. Taşerondan geçen işçilerin yaklaşık 300 bininin asgari ücret ve civarında maaş alması nedeniyle kamuda ücret uçurumu oluştuğu, bu uçurumun 'taban ücret' yöntemiyle çözülmeye çalışılacağı ifade ediliyor. Bu arada kamu işçilerinin ücretlerine 2021-2022 yıllarında yapılacak zam görüşmelerinin temmuz ayında sonuçlanması bekleniyor.
'Müzakereler uzun bir süreçtir'
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin programda, ekonomik büyümenin çok önemli bir gösterge olduğunu belirterek, Türkiye'nin Kovid-19 salgının olumsuz etkilerine rağmen bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 7 büyümeyi başardığını vurguladı. Bilgin, şöyle konuştu: "Uzlaşma içerisinde toplu sözleşme sürecinin tamamlamasıyla kaliteli büyüme gerçekleşmiş olur. Olumsuzluklar ve salgının yarattığı karamsarlığa rağmen Türkiye'nin önünün açık olduğunu düşünüyoruz. İşçi konfederasyon ve sendikalarımızla birlikte Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü'nün taleplerini alacağız. Teklifler üzerinde Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS) ve bizler gerekli çalışmaları yaptıktan sonra bu müzakereyi sürdüreceğiz. Toplu sözleşme müzakereleri uzun bir süreçtir ama biz bunu ne kadar kısa sürede, ne kadar geniş bir uzlaşma zemininde başarırsak Türkiye'deki çalışma hayatının istikrarına ve Türkiye'deki demokrasiye o kadar katkı yapmış oluruz."
Olması gereken 7 bin 695 lira
2019-2020 dönemi için işçiler 2019'da yüzde 12, 2020'de ise yüzde 6 zam almışlar, sene başındaki yüzde 6.69 enflasyon farkı ile birlikte işçi maaşlarındaki artış yüzde 18.7'yi bulmuştu. Türk-İş ve Hak-İş bu yılki görüşmelere 4 bin 800 lira brüt, ilk 6 ay yüzde 20, diğer 6 aylar için enflasyon artı yüzde 3 refah payı talep ediyor. Hükümet cephesi bu teklifi aynen kabul etse dahi kamu işçisinin geliri yine de yeterli olmayacak. Zira Birşleşik Kamu-İş Konfederasyonu'nun Er-Ge birtimi KAMU-AR'ın araştırmasına göre Nisan sonu itibarıyla Türkiye'de 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 3 bin 414 lira, yoksulluk sınırı ise 11 bin 680 liraya yükselmiş durumda. Bu durum zam pazarlığından kamu işçisinin geçim sıkıntısına çözüm çıkmasının pek olası olmadığını gösteriyor. Türk lirasının döviz ve altın karşısındaki önlenemeyen değer kaybı da ülkemizde maaşların kar gibi erimeye devam ettiğini ortaya koyuyor. 1 Ocak 2021'de 737 lira olan çeyrek altın fiyatı 31 Mayıs itibariyle 855 lirayı buldu. Eğer işçi konfederasyonlarının istediği brüt 4 bin 800 lira ücret kabul edilirse bir işçinin eline yaklaşık 3 bin 600 lira maaş geçecek. Bu maaşla 6 ay önce 4.8 çeyrek altın alınabilirken bugün bu maaşla sadece 4.2 adet çeyrek altın alınabiliyor. Bundan tam 2 yıl önce ise 3 bin 600 lirayla 9 çeyrek altın alınabiliyordu. Yani iki yıl içerisinde bir işçinin maaşından 4.5 altın eksilmiş oldu. Altın hesabından yola çıkarsak, bir işçinin 2019 yılındaki alım gücünün aynı kalması için bugün 9 çeyrek altın alması gerekiyor. Bunun için de eline 7 bin 695 lira net maaş geçmesi lazım.
Karayolları, demiryolları, il özel idareleri, hastaneler, şeker fabrikaları ve elektrik üretim santralleri başta olmak üzere kamudaki 700 binden fazla işçinin ücretlerine 2021-2022 yıllarında yapılacak zammın belirleneceği toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde süreç resmi olarak başladı. Türk-İş Genel Mali Sekreteri Ramazan Ağar ve Hak-İş Genel Başkan Vekili Osman Yıldız, iki konfederasyon tarafından hazırlanan ortak talepleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'e sundu. Tüm kamu işçilerinin en düşük brüt ücretinin öncelikle 4 bin 800 liraya yükseltilmesini isteyen konfederasyonlar, 2021-2022 için ilk 6 ay yüzde 20, diğer 6 aylar için enflasyon artı yüzde 3 refah payı talep etti.
450 bin işçi ilk kez dahil olacak
Önceki seneler yaklaşık 200 bin kişiyi ilgilendiren görüşmeler, taşeron sisteminden kamuda kadroya geçen işçilerin de dahil olmasıyla bu yıl 700 binden fazla işçinin mali ve sosyal haklarını doğrudan etkilemesi bakımından önem taşıyor. 696 sayılı KHK ile taşerondan kamuya geçen yaklaşık 450 bin işçinin ilk kez dahil olacağı toplu iş sözleşmesinde bu yıl farklı bir yol izlenecek. Taşerondan geçen işçilerin yaklaşık 300 bininin asgari ücret ve civarında maaş alması nedeniyle kamuda ücret uçurumu oluştuğu, bu uçurumun 'taban ücret' yöntemiyle çözülmeye çalışılacağı ifade ediliyor. Bu arada kamu işçilerinin ücretlerine 2021-2022 yıllarında yapılacak zam görüşmelerinin temmuz ayında sonuçlanması bekleniyor.
'Müzakereler uzun bir süreçtir'
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin programda, ekonomik büyümenin çok önemli bir gösterge olduğunu belirterek, Türkiye'nin Kovid-19 salgının olumsuz etkilerine rağmen bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 7 büyümeyi başardığını vurguladı. Bilgin, şöyle konuştu: "Uzlaşma içerisinde toplu sözleşme sürecinin tamamlamasıyla kaliteli büyüme gerçekleşmiş olur. Olumsuzluklar ve salgının yarattığı karamsarlığa rağmen Türkiye'nin önünün açık olduğunu düşünüyoruz. İşçi konfederasyon ve sendikalarımızla birlikte Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü'nün taleplerini alacağız. Teklifler üzerinde Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS) ve bizler gerekli çalışmaları yaptıktan sonra bu müzakereyi sürdüreceğiz. Toplu sözleşme müzakereleri uzun bir süreçtir ama biz bunu ne kadar kısa sürede, ne kadar geniş bir uzlaşma zemininde başarırsak Türkiye'deki çalışma hayatının istikrarına ve Türkiye'deki demokrasiye o kadar katkı yapmış oluruz."
Olması gereken 7 bin 695 lira
2019-2020 dönemi için işçiler 2019'da yüzde 12, 2020'de ise yüzde 6 zam almışlar, sene başındaki yüzde 6.69 enflasyon farkı ile birlikte işçi maaşlarındaki artış yüzde 18.7'yi bulmuştu. Türk-İş ve Hak-İş bu yılki görüşmelere 4 bin 800 lira brüt, ilk 6 ay yüzde 20, diğer 6 aylar için enflasyon artı yüzde 3 refah payı talep ediyor. Hükümet cephesi bu teklifi aynen kabul etse dahi kamu işçisinin geliri yine de yeterli olmayacak. Zira Birşleşik Kamu-İş Konfederasyonu'nun Er-Ge birtimi KAMU-AR'ın araştırmasına göre Nisan sonu itibarıyla Türkiye'de 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 3 bin 414 lira, yoksulluk sınırı ise 11 bin 680 liraya yükselmiş durumda. Bu durum zam pazarlığından kamu işçisinin geçim sıkıntısına çözüm çıkmasının pek olası olmadığını gösteriyor. Türk lirasının döviz ve altın karşısındaki önlenemeyen değer kaybı da ülkemizde maaşların kar gibi erimeye devam ettiğini ortaya koyuyor. 1 Ocak 2021'de 737 lira olan çeyrek altın fiyatı 31 Mayıs itibariyle 855 lirayı buldu. Eğer işçi konfederasyonlarının istediği brüt 4 bin 800 lira ücret kabul edilirse bir işçinin eline yaklaşık 3 bin 600 lira maaş geçecek. Bu maaşla 6 ay önce 4.8 çeyrek altın alınabilirken bugün bu maaşla sadece 4.2 adet çeyrek altın alınabiliyor. Bundan tam 2 yıl önce ise 3 bin 600 lirayla 9 çeyrek altın alınabiliyordu. Yani iki yıl içerisinde bir işçinin maaşından 4.5 altın eksilmiş oldu. Altın hesabından yola çıkarsak, bir işçinin 2019 yılındaki alım gücünün aynı kalması için bugün 9 çeyrek altın alması gerekiyor. Bunun için de eline 7 bin 695 lira net maaş geçmesi lazım.