ABD’den Türkiye'ye bir uyarı daha

ABD hükümeti tüm şirketleri Rusya'ya Ukrayna işgalinin ardından uygulanan yaptırımlara uymaları ve yaptırımların delinmesi taktiklerine karşı dikkatli olmaları konusunda uyardı. ABD Maliye, Ticaret ve Adalet Bakanlığı'nın yayınladığı ortak açıklama ve bilgi notunda yaptırımlardan kaçınmak amacıyla kullanılması olası bazı "aktarma noktaları" arasında Türkiye'nin de adı geçti. Açıklamada Rusya yaptırımlarının sıkı şekilde uygulanmasına yönelik çabalara rağmen, kötü niyetli aktörlerin Rusya bağlantılı yaptırımlardan ve ihracat denetimlerinden kaçınmaya çalışmayı sürdürdüğü ifade edildi. Yaptırımları baypas etmek ve ABD'nin yaptırım listesinde yer alan Rus kurum ya da kişilerin gerçek kimliklerini gizlemek amacıyla, paravan şirket ya da üçüncü aracıların kullanılması gibi taktiklere başvurulduğu belirtildi. Üç bakanlığın ortak hazırlayıp yayınladığı bilgi notu, özel sektör için, Rusya yaptırımlarının delinmesi amacıyla kullanılan bu gibi taktiklerin tespit edilmesi için bir kılavuz niteliği taşıyor. Yayınlanan kapsamlı bilgi notu ve açıklamada Çin'in yanısıra Türkiye, Ermenistan ve Özbekistan'ın, satışı yasaklanan veya kısıtlanan malzemelerin yasadışı şekilde Rusya ya da Belarus'a yeniden yönlendirilmesinde sık kullanılan "aktarma noktaları" olabildiği kaydedildi.

Şirketlere 'dikkatli olun' çağrısı

ABD hükümeti şirketlere yaptığı çağrıda, Rusya'ya yönelik yaptırımlara uyma konusunda dikkatli olmalarını talep etti, aksi takdirde sorumluların yargılanacaklarını ekledi. Yaptırımları delmek için paravan şirketler, takma isimler, belirsiz hale getirilmiş nakliye bilgileri gibi taktikler kullanıldığını vurgulayan ABD hükümeti, şirketleri bu taktiklere karşı dikkatli olmaya davet etti. ABD ve çoğu Avrupa ülkesi geçen yıl koordinasyon içinde Rusya'ya yönelik çok sayıda yaptırım uygulamaya başladı. Fakat aralarında Türkiye, Hindistan, Brezilya ve Güney Afrika'nın da olduğu ülkeler bu yaptırımlara katılmadı. ABD bir süredir bu ülkeler üzerinden yaptırımların delinmesine göz yummayacaklarına yönelik açıklamalar yapıyor. Özellikle çip ve askeri sanayide kullanılabilecek ürünlerin ticareti takip ediliyor. Üç bakanlığın ortak açıklamasında "Kötü niyetli aktörler Rusya'ya yönelik yaptırım ve ticaret yasaklarını delmek için uğraşmaya devam ediyor" ifadeleri yer aldı. ABD Ticaret Bakanlığı kısa süre önce aralarında Rusya ve Çin'deki şirketlerin de bulunduğu 90 tüzel kişiliğe yaptırım uygulamıştı. ABD Maliye Bakanlığı'nın Terörizm ve Mali İstihbarat Müsteşarı Brian Nelson Şubat ayı başlarında Türkiye'de temaslarda bulunmuştu. Hükümet yetkilileri ve bankacılık sektörü temsilcileriyle biraraya gelen Nelson, yaptırım listesindeki Rus kurumlarla iş yapmaları halinde Türk şirketlerinin ve bankalarının yaptırım riskiyle karşı karşıya kalabilecekleri uyarısı yapmıştı. Amerikalı yetkili Türk şirketleri ve bankalarının, Rus askeri endüstriyel kompleks tarafından kullanılabilecek çift kullanımlı teknoloji transferine ilişkin işlemlerden kaçınmak amacıyla daha fazla önlem almaları gerektiğini vurgulamıştı.