Afganistan'dan ABD ve NATO kaçıyor, Türkiye kalıyor

NATO ve ABD askerlerinin Afganistan'dan çekilme süreci devam ediyor. ABD, Ağustos ayı sonunda tüm birliklerini Afganistan'dan çekmeyi hedefliyor. 2 Temmuz'da Amerikan askerlerinin 20 yıldır kontrolündeki Bagram Üssü'nü de ABD terk etti. Amerikan askerlerinin ayrılmasından sonra hafta başında yabancı gazetecilere demeç veren Bagram Üssü'nün yeni Afgan komutanı Mir Asadullah Kohistani, Amerikalıların, 20 yıldır bulundukları üsten, gece saatlerinde, ışıkları kapatıp kendilerine veda etmeden sessizce ayrıldıklarını söyledi. Kohistani, "Amerikalıların üssü terk ettiğine dair bazı dedikodular duyduk. Sabah saat 7.00 gibi bu söylentinin doğru olduğunu anladık" dedi. ABD'nin üsten ayrılma sürecini Afgan liderlerle eşgüdümlü biçimde ilerlettiklerini açıklayan ABD ordu sözcülerinden Sonny Leggett, Afgan komutanların üssün terk edilme süreciyle ilgili bazı şikâyetleri konusunda bir açıklama yapmadı.

Kritik görüşme yarın

NATO ve ABD askerlerinin çekilmesi sonrası açık halde tutulmasının stratejik önemde olduğu ifade edilen Afganistan'daki Kabil Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nın güvenliği ve işletilmesi konusunda Ankara-Washington hattında görüşmeler sürüyor. Bu kapsamda yarın Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve ABD Savunma Bakanı Lloyd James Austin arasında önemli bir görüşme gerçekleştirilecek. Konuyla ilgili dün açıklamalarda bulunan Bakan Akar, şunları söyledi: "ABD Savunma Bakanı Lloyd James Austin ile telefon görüşmesi gerçekleştireceğiz. Bazı şartlar var. Biz bu konuda bir niyet belirttik. Bu şartların oluşması halinde kalabileceğimizi ifade ettik. Bu manada çeşitli ülkelerle temaslarımız sürüyor. Şu ana kadar alınmış kesin bir karar yok, fakat temaslar devam etmekte." Kabil Hamid Karzai Havalimanı'nın güvenliğinin TSK tarafından sağlanmaya devam edilmesi konusunda, Pentagon'dan iki hafta önce Ankara'ya bir heyet gelmiş ve Milli Savunma Bakanlığı karargâhında iki gün süren görüşmeler yapılmıştı. Ankara'nın beklentisi ise, ABD'nin havalimanında halihazırda kullandığı bazı savunma sistemlerinin bırakılması, bununla birlikte lojistik ve mali destek.

Her şey ABD'yle arayı düzeltmek için

ABD askerleri ışıkları kapatıp Afganistan'dan adeta gizlice kaçarken, maalesef Türk askerleri Taliban'la karşı karşıya gelebilecek bir tehlikeye doğru itiliyor. Yeni Mesaj'ın görüşlerini sorduğu uzmanlar, Rusya'dan aldığı S-400'ler yüzünden ABD başta olmak üzere tüm NATO müttefikleriyle gerilim yaşayan Ankara'nın gerilimin dozunu Afganistan görevini kabul ederek düşürebildiğini ifade ediyor. Bu durum ABD'yle arayı düzeltme uğruna tehlikeye atılan Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) unsurlarının, çekilme konusunda Eylül ayından sonra Afganistan'da kalan yabancı askerlerin 'düşman' sayılacağını açıklayan Taliban güçlerinin hedefi haline geleceğini gösteriyor. Kısa süre önce yaptığı açıklamada Eylül ayından sonra ülkede kalacak tüm yabancı askerlerin işgal gücü muamelesi göreceği uyarısında bulunan Taliban Sözcüsü Suheyl Shaheen, "Tüm yabancı güçler, üstleniciler, danışmanlar, eğitmenler, ülkeden çekilmeli çünkü bir ihlal olan işgalin parçasıydılar. Tepki göstereceğiz ama bu tepki, lider kadromuzun kararları temelinde gösterilecek" dedi.

Taliban'ın zaferi garanti görülüyor

Afganistan'da Taliban'ın gücü yaklaşık 60 bin kişiden oluşuyor. Buna karşılık ülkede 20 yıldır NATO'dan eğitim alan 300 bin kişilik Afgan ordusu var. Kağıt üstünde güçlü olması beklenen Afgan ordusu, ancak sahada varlığını gösteremiyor. Zira ülkede artık büyükşehirleri ele geçirmeye başlamış bir Taliban var.

Türkiye tarihi avantajını kaybedebilir

Kabil'e doğru hızla yaklaşan Taliban'ın ilerleyişini durdurmanın da bundan sonra çok mümkün olmadığı görüşünde olan uzmanlara göre Türkiye'nin mevcut durumda olduğu gibi havaalanı ve birtakım stratejik noktaların korunmasında ABD ve NATO isteğiyle rol alması, geçmişten gelen tarihi bağlar nedeniyle Taliban'la bile anlaşabilecek olan Türkiye'nin bu avantaja geri dönüşü olmayacak şekilde zarar vermesine neden olabilir. Konuyla ilgili görüşlerini paylaşan Emekli büyükelçi Faruk Loğoğlu da Taliban'ın sahadaki hâkimiyetini artırdığını ifade ederek, "Sahada yaşananlar evdeki hesabın çarşıya uymayacağını şimdiden gösteriyor. Eğer Türkiye, Taliban riskini göz ardı ederse hem maddi hem de manevi açıdan kötü sonuçlar yaşar. Ankara; ne tür risk hesabı yapıyorsa iyi yapmalı. Dahası; çok geç olmadan bu sevdadan vazgeçmelidir" yorumunu yaptı.