Altın madenlerimiz böyle peşkeş çekiliyor
Türkiye'de çoğunluğu yabancı çok sayıda maden şirketi faaliyette bulunuyor. Zaman zaman özellikle petrol konusunda gündeme gelen ülkemizde çıkarılan madenlerden devlete çok az bir pay kaldığı yönündeki haberler, TBMM'de verilen bir soru önergesine ilgili bakanın verdiği yanıtla bir kez daha gündeme geldi. CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yanıtlanması istemiyle verdiği yazılı soru önergesinde, ülkemizdeki altın madenlerinin durumu, maden rezervleri, çıkarılan madenlerden alınan devlet hakkı açıklanmasını istedi. Gürer'in soru önergesine yanıt veren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, önergede yer alan soruların önemli bir bölümünü yanıtlamadı, ancak verdiği yanıtlar çoğunu yabancıların işlettiği altın madenlerinden çıkarılan altından devletin aldığı payın çok düşük seviyede olduğunu ortaya koydu. Bakan Dönmez, yanıtında ülkemizde toplam 118 adet altın ve altınlı kompleks maden ruhsatı bulunduğunu bildirdi. 2019 yılında, 24 ruhsattan 39 ton altın üretimi yapıldığını açıklayan Bakan Dönmez, altın ve altın içeren kompleks maden ruhsatlarından toplam 298 milyon 612 bin 812 TL Devlet Hakkı tahakkuk ettirildiğini belirtti.
Devlete yüzde 2.5'i kalmış
2019 yıl sonunda 1 gram altın 290 TL seviyesindeydi. O yıl altın madeni işleten şirketlerin 39 ton altın çıkardığı göz önünde tutularak yapılan hesaba göre, altın çıkaran şirketlerin 2019 yılındaki kazancının 11 milyar 310 milyon TL olduğu görülüyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer'in soru önergesine verdiği yanıta göre Türkiye'de altın çıkaran şirketler 2019 yılında devlet payı olarak yalnızca toplam 298 milyon 612 bin 812 TL ödemiş. Bu hesaba göre Türkiye'de altın çıkaran maden şirketleri çıkardıkları 39 ton altının yaklaşık yüzde 2.5'i kadarını devlete 'Devlet Hakkı' olarak vermiş. Geri kalan yüzde 97.5'ini ise ceplerine atmış. Hesabı biraz daha basitlerştirsek, Türkiye'de altın çıkaran şirketler, 2019 yılında çıkardıkları 39 ton altının 1 tonunu devlete verdi, geri kalan 38 tonunu ise kendi kazançları olarak kasalarına koydu. Gürer'in soru önergesine verilen itiraf gibi açıklamayla başta altın madenleri olmak üzere Türkiye'de çıkarılan madenlerin nasıl peşkeş çekildiğini bir kez daha ortaya çıkmış oldu.
Altın madenciliğine yabancılar hakim
Türkiye'de altın madenciliği konusunda faaliyette bulunan şirketlerin büyük çoğunluğu yabancı. Bunlardan biri olan Fronteer Eurasia, Cayman Adaları merkezli bir şirket. Türkiye'de altın arayan bazı şirketler şöyle: "Ariana (ABD), Odyssey (Kanada), Stratex (ABD), Tüprag Madencilik (Kanada), Eldorado Gold (Kanada), Teck Cominco (Kanada), Galata Madencilik (İngiltere), Doğu Truva Madencilik (Cayman Adaları), Kuzey Truva Madencilik (Cayman Adaları)."
İŞTE BAKAN DÖNMEZ'İN YANITI: