Arpaçay’ın tarımsal potansiyeli ve karşılaşılan sorunlar

Kars'ın doğusunda, Ermenistan sınırında yer alan Arpaçay ilçesi, tarım ve hayvancılık açısından zengin bir potansiyele sahip bir bölgedir.

Arpaçay Nehri'nin suladığı verimli araziler, geniş mera alanları ve ilçenin stratejik konumu, tarımsal faaliyetler için önemli avantajlar sunar.

Ancak, sert iklim koşulları, sulama altyapısındaki yetersizlikler ve pazarlama sorunları, bu potansiyelin tam anlamıyla değerlendirilmesini engellemektedir. İşte Arpaçay'ın tarımsal potansiyeli ve karşılaşılan sorunlara dair bir haber.

Arpaçay'ın Tarımsal Potansiyeli

Arpaçay, 1.165 km²'lik yüzölçümü ve 1.675 metre ortalama rakımıyla, Kars'ın tarımsal ekonomisine önemli katkılar sağlayan bir ilçedir. İlçenin tarımsal potansiyelini destekleyen başlıca unsurlar şunlardır:

Verimli Topraklar ve Tahıl Üretimi: Arpaçay, çernozyum ve bozkır topraklarıyla tahıl tarımı için elverişli bir bölgedir. Buğday, arpa ve yulaf, ilçede en yaygın yetiştirilen ürünlerdir. Özellikle Arpaçay Ovası, tahıl üretiminde kritik bir rol oynar. Ayrıca, son yıllarda sulama imkanlarının artmasıyla şeker pancarı üretimi de yaygınlaşmıştır.

Ayçiçeği Üretimi: Arpaçay, Kars'ta ayçiçeği üretiminin önemli merkezlerinden biridir. 2021 verilerine göre, ilçede 200.000 dekar alanda ayçiçeği yetiştirilmekte ve bu ürün, yerel ekonomiye ciddi katkı sağlamaktadır. Ayçiçeği hasadı, genellikle Urfa gibi bölgelerden gelen mevsimlik işçiler tarafından gerçekleştirilir.

Zengin Mera Alanları ve Hayvancılık: Arpaçay, geniş mera ve çayır alanlarıyla hayvancılık için ideal bir bölgedir. İlçede mera bazlı besicilik yaygındır; sığırlar 18 ayda, kuzular ise 8 ayda kesime hazır hale gelir.

Süt işletmeciliği, geleneksel aile tipi mandıracılık şeklinde yürütülür ve Kars kaşar peyniri üretiminde kullanılan süt, Arpaçay'daki hayvancılık faaliyetlerinden elde edilir. İlçede küçükbaş ve büyükbaş hayvancılığın yanı sıra, Kars'a özgü kaz yetiştiriciliği de yapılmaktadır.

Arıcılık Potansiyeli: Arpaçay'ın yüksek platoları ve zengin bitki örtüsü, arıcılık için uygun koşullar sunar. Doğal çiçek balı üretimi, ilçede ek gelir kaynağı olarak değerlendirilir. Kars balının kalitesi, Arpaçay'ın arıcılık potansiyelini öne çıkarır.

Sulama İmkanları: Arpaçay Nehri ve ilçedeki diğer su kaynakları (Kars Çayı ve Çıldır Gölü'nden akan Telek Suyu), tarımsal sulama için önemli bir avantaj sağlar. 1975-1983 yılları arasında inşa edilen Arpaçay Barajı, sulama ve taşkın önleme amacıyla kullanılır ve ilçedeki tarımsal üretimi destekler.

Halıcılık ve Kültürel Ekonomi: Arpaçay'da tarım ve hayvancılığın yanı sıra, geleneksel Kafkas motifleriyle dokunan Arpaçay halıları da yerel ekonomiye katkı sağlar. Doğal boyama yöntemleriyle üretilen bu halılar, ilçenin kültürel zenginliğini tarımsal ekonomiyle birleştirir.

Arpaçay'da Tarım ve Hayvancılığın Karşılaştığı Sorunlar

Kars'ın Arpaçay ilçesi, verimli toprakları, zengin mera alanları, ayçiçeği üretimi ve su kaynaklarıyla tarım ve hayvancılıkta önemli bir potansiyele sahiptir.

Kaşar peyniri, bal ve tahıl üretimi, ilçenin ekonomik yapısında öne çıkar. Ancak, sert iklim koşulları, sulama altyapısındaki yetersizlikler, pazarlama sorunları ve genç nüfusun tarımı terk etmesi gibi sorunlar, bu potansiyelin tam anlamıyla değerlendirilmesini engellemektedir.

Sulama yatırımları, kooperatifçilik, modern tarım teknikleri ve genç çiftçilere yönelik desteklerle Arpaçay, Kars'ın tarımsal kalkınmasında lider bir rol oynayabilir.

İlçenin tarımsal zenginliklerini korumak ve geliştirmek, hem yerel ekonomi hem de bölge için büyük bir kazanım olacaktır.