Avrupa donacak
Rusya ile Çin, önümüzdeki Kasım ayında ikinci büyük doğalgaz anlaşmasına imza atacak. Bu anlaşma yaptırımlar karşısında Rusya'nın elini güçlendirecek. Rus doğalgazına göbekten bağlı Avrupa'yı ise dondurucu günler bekliyor
19.09.2014 00:00:00
RECEP BAHAR / HABER-NALİZRusya Devlet Başkanı Putin ile Gazprom büyük planlarını Çin enerji piyasasına genişletmesi halinde, yaptırımlarda ısrar eden Avrupa Birliği ülkelerinin resmen donacağı belirtiliyor. AB'nin icra makamı Avrupa Komisyonu, yıllardır aynı zamanda Rusya'nın en büyük şirketi olan Gazprom'un Avrupa'daki varlığını azaltmaya çalışıyor. Bu gerçeği dikkate alan Rusya, yeni pazar arayışlarına girdi. En ciddi pazar olarak da sınırdaş ülke olan Çin öne çıktı. Ancak bu senaryonun Avrupa'daki tüketiciler için hoş olmayacağına işaret ediliyor.Putin'den AB'ye restDün Sibirya'daki boru hattı güç merkezi şantiyesinde konuşan Putin, Rusya'nın gelecekteki doğalgaz ihracat stratejinin ana hatlarını şu şekilde ortaya koydu: "Sibirya'da ve Uzakdoğu'da yeni doğalgaz boru hatları ağı tesis ettikten sonra Avrupa'daki doğalgaz boru hattı sistemimizi doğudaki sistemle birleştireceğiz. Bu bize dünyadaki pazar durumuna bağlı olarak gaz akışını ve ihracatını yeniden yönlendirme konusunda büyük avantajlar sağlayacak. Hem batıya, hem de doğuya etkin şekilde gaz gönderebileceğiz."Uzmanlara göre Putin'in kullandığı 'gaz ihracatını yeniden yönlendirme' ifadesi AB için en kötü senaryo anlamına geliyor. Yıllardır AB, Gazprom'un Avrupa'daki etkisini kırmak için sürekli fiyat indirimi isteyerek, ayrımcı kural ve yönetmelikleri devreye sokarak şirketin, dolayısıyla Rusya'nın faaliyet alanını daraltmaya çalışıyor. ABD perde gerisindeAvrupa Komisyonu, Rusya'nın enerji devi Gazprom ile işbirliği yapmak isteyen hükümetlere karşı siyasi şantaj yönetmelerini kullanmaktan kaçınmayacağını ilan etti. Avrupa Komisyonu, ABD'deki Rusya düşmanı Senatör John McCain'in de desteğiyle Gazprom'un Güney Akım Projesi'ni engellemeye de çalışıyor. Rus analistlere göre bu durum AB'nin Rusya ile uzun vadeli, dürüst bir işbirliği istemediğini kanıtlıyor. AB'nin en büyük müşteri olarak Gazprom üzerinde maksimum etkiye sahip olduğu ifade ediliyor. İşte Rusya ile Çin arasında varılan doğalgaz anlaşması, bu durumun değişmek üzere olduğunu ortaya koyuyor. Rusya ile Çin arasında yeni doğalgaz tedariki anlaşmasının Kasım ayında imzalanacağı dile getiriliyor. Bu kapsamda Rusya ile Çin sözleşme ile ilgili gerekli siyasi anlaşmaları imzaladı. İkinci sözleşme çerçevesinde doğalgaz tedariki Avrupalı tüketicilere gaz sağlayan aynı doğal gaz yataklarından temin edilecek. Uzmanlara göre Avrupa, bir kaç yıl içinde Rus gazının akması için Çin'den daha yüksek fiyat vermek ve Kremlin'i kızdırmaktan kaçınmak zorunda kalacak. Bu senaryonun Avrupa için ürkütücü olduğu ifade ediliyor. Zira araştırmalara göre, Avrupa'nın yakın ve orta vadede, bir başka ifadeyle önümüzdeki 25 yıl içinde Rus gazından başka çaresi bulunmuyor. Çin pazarında sıkıntı yokRusya'nın Çin'le alakalı bir pazar sorunu bulunmuyor. Zira Çin, ihtiyacının önemli bir bölümünü sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) alarak karşılamak zorunda. LNG'nin maliyeti Rusya'nın boru hatlarıyla Çin'e satacağı gazın iki katına ulaşıyor. Dahası Rusya'nın Avrupa'ya sattığı doğalgazın yarısını Çin'e satması halinde Avrupa'da doğalgaz fiyatlarının fırlayacağı dile getiriliyor. Zira Asyalı alıcılar halen Rus gazına Avrupalı alıcılardan yüzde 30-50 daha fazla ödüyor. Uzmanlara göre, AB Rusya politikasını değiştirmediği takdirde, önümüzdeki 4-5 yıl içinde enerji piyasasının önemli ölçüde değiştiğini farkedecek. O zaman da Çin'in Gazprom'un müşterisi olmadığı eski güzel günleri arayacak!68 milyar metreküplük anlaşmaRusya ve Çin yeni bir doğalgaz anlaşmasıyla enerjideki işbirliğini güçlendirdi. Rus enerji devi Gazprom, Çin'e yıllık 30 milyar metreküp doğalgaz satmaya hazırlanıyor. Gazprom, yıllık 30 milyar metreküplük doğalgazı Batı Sibirya bölgesinden Çin'e, mevcut boru hattı sisteminde bazı iyileştirmeler yaparak göndermek için Çinli yetkililerle görüşmelere başladı. Rusya ve Çin, 10 yıl süren pazarlığın ardından geçen Mayıs ayında Rusya'nın doğusundan gönderilmek üzere 400 milyar dolar (10 yıllık bedel) değerinde 38 milyar metreküplük doğalgaz anlaşması imzalamıştı.Türkiye doğalgaz ithalatında 9. sıradaTürkiye, geçen yıl 45.2 milyar metreküple en çok doğalgaz ithalat eden ülkeler arasında 9. sırada yer aldı. Amerikan Enerji İdaresi verilerine göre, dünyada her yıl yaklaşık 3 trilyon metreküp gaz tüketimi gerçekleşiyor. Geçen yıl en fazla doğalgaz ithalatını gerçekleştiren ülke 122 milyar metreküple Japonya olurken, bu ülkeyi 88.7 milyar metreküple ABD ve 88 milyar metreküple Avrupa'nın lokomotif ülkesi Almanya, 67.8 milyar metreküple İtalya, 50 milyar metreküple Slovakya, 49 milyar metreküple İngiltere, 47.7 milyar metreküple Fransa, 47.3 milyar metreküple Güney Kore takip etti. Çin'in ithalatı ise 41.4 milyar metreküp... Türkiye, 2013'te doğalgazının yüzde 58'ini Rusya'dan, yüzde 19'unu İran'dan ve yüzde 9'unu da Azerbaycan'dan boru hatlarıyla ithal ederken, geriye kalan yüzde 14'lük miktarı ise başta Cezayir ve Nijerya olmak üzere diğer kaynaklardan LNG olarak aldı. Rusya, Katar ve Norveç ise dünyanın en büyük üç doğalgaz ihracatçısı konumunda bulunuyor. Rusya, geçen yıl 196 milyar metreküp doğalgaz ihracatı gerçekleştirdi. Rusya'yı, 113 milyar metreküple Katar ve 107 milyar metreküple Norveç izledi.