Mevsim balığı olarak özellikle Marmara, Karadeniz ve Ege Denizi'nde avlanan Palamut, Türkiye'de olduğu gibi dünyanın birçok denizinde de kilosu ve boyuna göre değişik isimlerle anılıyor. Palamut daha çok çingene palamutu, palamut ve torik isimleri ile biliniyor. Balıkçı esnafı tarafından küçükse 'çingene palamutu', irice ise 'palamut' ve çok büyük ise 'torik' diye isimlendiriliyor. Sivri, peçuta gibi palamut çeşitlerine ise pek seyrek rastlanıyor. Uzunca vücudu ve hafifçe yanlardan basık şekliyle füzeyi andıran palamudun tüm vücudu iyi işlemiş küçük pullarla kaplı oluyor. Yalnız kafasının arka tarafı ve göğüs yüzgeçleri çevresinde bulunan daha iri pullar dikkat çekiyor. Kafası ve ağzı oldukça büyük, gözleri iri olan bu balık, sırtında koyu mavi-yeşil veya çelik mavisi, yanları ve karnında ise beyaz renklerini taşıyor. Sırtından karnına doğru eğimli olarak uzanan koyu renkli 12 adet çizgi palamudu yakın akrabası olan diğer ton balıkları ve uskumrulardan ayırıcı işaret olarak kabul ediliyor. Pasifik ve Hint Okyanusu'nda yaşayan palamutlarda bu çizgilerin daha yataya yakın olacak şekilde olduğu belirtiliyor. Çift sırt yüzgeci taşıyan ve yüzme kesesi bulunmayan palamudun çok hızlı yüzdüğü ve seri manevralar yapabildiği biliniyor.

İki yaşını tamamlayıp torik olan palamutlar cinsel olgunluğa erişiyor. Üremeleri Ege ve Akdeniz'de mayıs, haziran aylarında olan palamutlar, yumurtalarını Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz'de döküyor. Yine de son yıllarda Karadeniz'e çıkış yapan torik sayısının yok denecek kadar az olduğu Marmara ve Karadeniz'de yumurta dökümünün gerçekleştiği konusunda şüphe bulunuyor. Marmara ve Karadeniz'de yumurta dökümü gerçekleşiyor ise Akdeniz'e oranla daha düşük sıcaklıklar söz konusu olacağından yumurtlama işlemi ağustosa kadar sürebiliyor.

Palamut kendi türünün

küçüklerini de yiyor

Bir dişi 500 bin ila 2 milyon yumurta dökebiliyor. 4 gün olan kuluçka süresinin ardından yumurtadan çıkan yavrular planktonlarla ve küçük balıklarla beslenmeye başlıyor. Karasularımızda eylül sonunda 10-15 santimetre uzunluğa ulaşmış oluyorlar. Yırtıcı olan palamut, genelde hamsi, çaça, gümüş, istavrit, uskumru gibi kendinden ufak balıklarla besleniyor. Kalamar, sübye ve karidesi de yiyen ve büyük sürüler halinde yaşayan palamut, kendi türünün ufaklarını da yemesiyle dikkat çekiyor.

Ömürleri 9 yıl kadar olan palamut 90 santimetre uzunluğa ve 10 kilo ağırlığa erişebiliyor. FOA kayıtlarında rapor edilen bilgiler arasında Karadeniz'de 85 santim boy 5 kilo ağırlık; Batı Atlantik'te de 91.4 santim boy, 5.4 kilo ağırlık göze çarpıyor. 2002 yılı sonu itibarı ile geçerli IGFA (International Game Fishing Association) rekoru ise 8.4 kilo olarak bildiriliyor. Sadece Türkiye'ye özgü bir tür olmayan palamut su sıcaklığı 12-27 derece olan denizlerde göçmen olarak yaşıyor.

Palamut; İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) ve İspanya'da bonito, Atlantic bonito, bone jack, Yunanistan'da palamida, Almanya ve Romanya'da ise pelamide isimleri ile biliniyor. 5-15 santimetre boyunda olanlara 'Palamut Vanozu', 15-25 santim olan ve kiloda 3- 5 adet çekenlere 'Çingene Palamudu', 25-35 santim kiloda 1-2 adet olanlara 'Palamut', 35-45 santim, tanesi 1.5-2 kilo olanlara 'Kestane Palamudu', 45-55 santim tanesi 2-2.5 kilo olanlara 'Zindandelen', 55-65 santim tanesi 2.5-4 kilo olanlara 'Torik', 65-70 santim tanesi 4-5 kilo olanlara 'Sivri', 70-75 santim tanesi 5.5-7 kilo olanlara 'Altıparmak', 75 santim ve üstü 7 kilodan fazla olanlara ise 'Peçuta' deniyor.