Bebeklerden neden topuk kanı alınır?

Yeni doğan bir bebeğin doğumdan sonraki ilk günlerinde yapılan en önemli sağlık kontrollerinden biri, topuk kanı testidir. Her ne kadar anne-babalar için o küçücük topuğun delinmesi üzücü bir an olsa da, bu işlem aslında bebeğin gelecekteki sağlığını korumak için hayati bir adımdır.

Topuk kanı alınmasının temel nedeni, doğuştan gelebilecek bazı metabolik ve genetik hastalıkları erken dönemde tespit etmektir. Bebeğin topuğundan alınan birkaç damla kan, laboratuvarda özel testlerden geçirilir. Bu testlerle fenilketonüri, hipotiroidi, biotinidaz eksikliği, kistik fibrozis gibi hastalıklar tespit edilebilir. Bu hastalıklar erken fark edilmediğinde geri dönüşü olmayan gelişim bozukluklarına, zeka geriliğine veya ciddi organ hasarlarına yol açabilir. Ancak erken tanı sayesinde, çoğu hastalık basit tedavilerle kontrol altına alınabilir.

Peki bu uygulama doğru mu, gerekli mi?
Evet, bilimsel açıdan kesinlikle doğru ve gereklidir. Çünkü topuk kanı testi, sadece birkaç damla kanla yapılan ve bebeğe kalıcı bir zarar vermeyen bir tarama yöntemidir. Acı hissi kısa sürer, ancak sağladığı fayda bir ömür boyu sürebilir. Üstelik bu test, Türkiye dâhil birçok ülkede devlet tarafından ücretsiz olarak uygulanır; çünkü toplum sağlığı açısından büyük bir öneme sahiptir.

Bazı aileler, "Bebeğim sağlıklı görünüyor, gerek var mı?" diye düşünebilir. Ancak topuk kanı testinin amacı, belirti göstermeyen gizli hastalıkları tespit etmektir. Bebeğin dışarıdan tamamen sağlıklı görünmesi, içsel bir metabolik sorunu olmadığı anlamına gelmez.