Buğday Rusya'dan, tütün Brezilya'dan geliyor

 

RECEP BAHAR / DETAY HABER

 

 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2021 yılının ilk 10 ayında gıda ve içecek sektörü ihracatı, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19.6 oranında artarak 18.1 milyar dolara, ithalat ise yüzde 19.4 artarak 13.5 milyar dolara ulaştı. İthalatta 'hayvan yemi, buğday, ayçiçeği' gibi stratejik ürünlerin ağır basması dikkat çekiyor. Aylık bazda bakıldığında Ekim 2021'de ihracat, önceki yılın aynı ayına göre yüzde 22.6 artarak 2.2 milyar dolar, aylık ithalat ise yüzde 33.1 artarak 1.3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Aylık ithalat Ağustos ve Eylül aylarına oranla biraz gerilese de Ekim ayında da önceki yılın aynı dönemine kıyasla belirgin bir artış kaydedildi.

 

Ne ihraç, ne ithal ediyoruz?

 

2021'nin ilk 10 ayında ihracatta öne çıkan ürünler sırasıyla fındık, un ve makarna olurken bu ürünler toplam ihracatın yaklaşık yüzde 13.8'ini oluşturdu.

Aynı dönemde en çok ithal edilen ürünler ise sırasıyla buğday (1.7 milyar dolar), soya fasulyesi (1.3 milyar dolar) ve ham ayçiçeği yağı (700 milyon dolar) oldu. Bu 3 ürün, toplam ithalatın yaklaşık yüzde 27,5'ini, yani 4'te 1'inden fazlasını oluşturdu. Ağustos (263 milyon dolar), Eylül (367 milyon dolar) ve Ekim (237 milyon dolar) aylarındaki yüksek buğday ithalatı rakamları dikkat çekti.

Büyük ölçüde yem sektörü tarafından kullanılan soya fasulyesinin Haziran (246.9 milyon dolar), Temmuz (150.6 milyon dolar) ve Ağustos (158.1 milyon dolar) aylarındaki yüksek seviyedeki ithalatı dikkat çekmişti. Bu üründe Mayıs-Ağustos aylarında 800 milyon doların, yıl toplamında ise 1.3 milyar doların üzerinde ithalat yapıldı. Eylül ve Ekim ayında ise önceki aylar kadar yüksek ithalat gerçekleştirilmedi.

 

Irak ana pazar

 

2021'in ilk 10 ayında dış ticaret verileri ülkeler bazında incelendiğinde en çok ihracat yaptığımız 5 ülke Irak (2 milyar 208 milyon dolar), Almanya (1 milyar 449 milyon dolar), Rusya (1 milyar 140 milyon dolar), ABD (962 milyon dolar) ve İtalya (737 milyon dolar) oldu. Bu 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatımızın yüzde 35.8'ini oluşturdu. Ülkelere göre en çok ihraç ettiğimiz ürünler Irak için un, tavuk eti, gofret ve konserve domates; Almanya için ambalajlı fındık, fındık içi ve kiraz; Rusya içinse alabalık, şeftali ve üzüm oldu.

 

İthalatta Rusya açık ara önde

 

Ülke bazında ithalat verileri incelendiğinde, 2021 yılının ilk 10 ayında en fazla ithalat yaptığımız ülkeler Rusya (2 milyar 861 milyon dolar), Brezilya (1 milyar 408 milyon dolar), Ukrayna (908 milyon dolar), ABD (705 milyon dolar) ve Malezya (650 milyon dolar) oldu. Bu 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 48.5'ini oluşturdu. Rusya'dan yapılan ithalatta öne çıkan ürünler buğday, ham ayçiçeği yağı ve dane mısır; Brezilya'dan yapılan ithalatta soya fasulyesi, kahve, tütün; Ukrayna'dan yapılan ithalatta buğday, arpa ve dane mısır oldu. ABD'den ise gıda katkı maddeleri ithal edildi.