Buğdayda hasat başladı ancak fiyattan ses seda yok!

RECEP BAHAR / İSTANBUL

Antalya Ticaret Borsası (ATB), buğdayda hasat öncesi Hububat Sektörel Analiz Toplantısı düzenledi. ATB başkan Yardımcısı Halil Bülbül, Antalya'nın sebze ve meyve ağırlıklı tarıma geçse de geçmişte pamuk, nohut, susam ve buğday ekiminin yapıldığı bir bölge olduğunu hatırlatarak, Antalya'da 15 bin ton civarında buğday üretiminin yapıldığını kaydetti. Bülbül, "Borsa olarak hem geçmişimize olan saygı hem de Korkuteli ve Elmalı başta olmak üzere Serik ve Aksu gibi ilçelerimiz için ciddi bir ekonomik gelir kaynağı olması nedeniyle buğdayı önemsiyoruz" dedi.

Buğdayda kıtlık yok!

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Eski Genel Müdürü ve İK Tarım Üssü Kurucusu İsmail Kemaloğlu, buğdayda dünya genelinde 775 milyon ton rekolte beklentisi olduğunu belirtti. Kemaloğlu, Hindistan'daki yağışlar nedeniyle yaşanan kayıplar, Ukrayna'da yaşanan savaş nedeniyle ekim yapılmaması ya da bitkisel mücadelenin yapılamaması nedeniyle yaşanan kayıplar gibi nedenlerle geçen yıla göre buğdayda 4-5 milyon ton azalmanın yaşanacağını savunarak, "Dünyada üretime dayalı bir kıtlık yok" dedi.
Türkiye'de buğday ekilişinde yüzde 10 azalma olduğunu, sertifikalı tohum ve gübre kullanımında azalma belirten Kemaloğlu, 23 Mayıs'taki Bakanlar Kurulu sonrasında üreticinin buğdayda fiyat açıklanmasını beklediğini ancak açıklanmadığını ifade etti. Belirsizliğin giderilmesi için fiyatın bir an önce açıklanması gerektiğini kaydeden Kemaloğlu, buğday fiyatının 6 TL'nin altında açıklanmaması gerektiğini söyledi. Ancak buğdayın kilosu borsalarda zaten bugünlerde 6-6.9 TL arasında işlem görüyor, dolayısıyla 6 TL oldukça düşük kalıyor.


Ekilemeyen alan çok

Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi'nin 3 milyon hektar ekilmeyen boş alan olduğunu açıkladığını anımsatan Kemaloğlu, "Türkiye ekemediği alanı ekse bile buğdayda ithalatı konuşmayacağız, arz fazlasını konuşacağız" dedi. Türkiye'nin ovalarının çok yıllık bitkilere döndüğüne dikkat çeken Kemaloğlu, "Bu tarımımız için büyük bir tehlike. Biz artık ekilen alan değil dikilen tarımla muhatap oluyoruz. Stratejik olan hububat varken; narenciye, muz, fındık gibi bitkilere döndük" dedi. Kemaloğlu, hububat üretiminin hayvancılık sektörü için önemini de belirtirken, üreticinin hem hububat üretimine yönlendirilmesi hem de desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Kemaloğlu, "Ekilen stratejik diyorsun, dikilene destek veriyorsun. Burada analitik düşünmeye ihtiyaç var" dedi.
Ziraat Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Prof. Dr. Dursun Büyüktaş, 1 kilogram buğdayın üretim maliyetinin 4.5 TL olduğunu, üzerine yüzde 25 çiftçi maliyeti koyduğunda 5.5 TL, üzerine bir de tarımsal enflasyon konulduğunda buğday fiyatının 8.5 TL'nin altında açıklanmaması gerektiğini vurguladı. Geçen yıla göre mazotta 3 kat, gübrede 4.5 kat artış olduğuna dikkat çeken Büyüktaş, "Buğdayda 8.5 TL'nin altında açıklanacak fiyat, çiftçiyi küstürür" dedi. ATB 1. Meslek Komitesi Başkanı Yusuf Sarıcalar da artan maliyetler nedeniyle buğday ekiminde de azalış olduğunu kaydederek, "Buğdayda kilogram başına 8 TL fiyat beklentimiz var" diye konuştu.


Devlet çiftçiyi kucaklamalı

Korkuteli Ziraat Odası Başkanı Musa Fikri Büyükçetin, yaylada örtüaltı tarımın arttığını, kuru tarımdan kazanamayan çiftçinin az alandan çok gelir elde etmek için seracılığa yöneldiğini söylerken, çiftçinin ayakta kalabilmek için çare aradığını kaydetti. Büyükçetin, "Devletin çiftçiyi elinden tutması değil, kucaklaması lazım" dedi.


Buğday sorunu çözülmeden tarım sorunu çözülmez

Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Akar, buğdayda erken hasat yapılması halinde ciddi kayıp olacağını belirterek, "Nemli biçilen buğdayda depolama sorunu yaşarız olan buğdayı da kaybederiz" dedi. Akar, bütün bölgeleri dolaştığını ve gübre kullanmamaktan kaynaklı verim ve rekolte kaybı beklendiğini söylerken, "Türkiye buğday sorununu çözmeden tarımın sorununu çözülmeyecek" dedi. Akar, buğday üretiminde suyun kullanımı ve planlamasının önemini vurgularken, "Eğer buğdayı sular ve gübrelersek verim ve rekoltemiz artar. Bu stratejik ürünümüzü, analitik yaklaşımlarla nasıl ileriye götürürüz ona bakmak lazım" dedi. Ziraat Odası Antalya Şube Başkanı Nazif Alp da, çiftçinin büyük çoğunluğunun gübre ve mazot fiyatları nedeniyle ekim yapmadığını belirterek, "Hükümet girdi maliyetleriyle ilgili önlem almazsa seneye ekim daha da azalır" uyarısında bulundu. Tarım ve Orman Müdürlüğü Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Safinaz Arslan ise "Çiftçiyi hububata yönlendirmeye çalışıyoruz" dedi.