Bursa'da sendikaya isyan

YENİ MESAJ/BURSATürkiye'nin otomotiv üssü haline gelen Bursa'da, Renault'da başlayan üretimi durdurma eylemi yan sanayiyi de kuşatmaya başladı. Peki, işçilerin talepleri neler? İşte cevabı? Türkiye'nin uzun süredir en fazla ihracat yaptığı sektör olan otomotivin merkezi Bursa'da çarklar 5 gündür dönmüyor. fabrikalarda oluşan günlük üretim zararı yaklaşık 175 milyon lira... Geçtiğimiz hafta Perşembe günü Renault fabrikasında başlayan eylemler, bilahare yan sanayi kuruluşlarına da sıçradı. İşçilerin başlıca 3 talebi bulunuyor: Ücretlerin iyileştirilmesi, çalışma saatlerinin azaltılması ve haklarını savunmadığı için Türk Metal Sendikası'nın fabrikalardan çıkması. Otomotiv fabrikalarında 10 yıldan daha az süreyle çalışan işçiler, ceplerine ayda 1500 ila 1600 TL arasında paranın girdiğini söylüyor. Bu miktara tüm fazla mesailerle birlikte tüm sosyal yardımlar da dahil. Birisi 7, diğeri 1.5 yaşında iki çocuğuyla beraber fabrika önüne eşini görmeye gelen işçi eşiyse, "Çok zor geçiniyoruz. Her şeyden kısıyoruz" diyor.Renault fabrikasında çalışan bir işçi, çalışma koşullarından şikâyet ederek, "Üç kişinin yaptığı işi tek kişi yapıyor. Çalışırken başımızda kronometre tutuluyor. Su içmeye dahi yerimize birini bırakmadan gidemiyoruz" görüşünde. Yeni işe girenlerin iş yüküne dayanamayıp kısa sürede ayrıldığını da söyleyen söz konusu işçi, "Üretim rekorları kırılıyor ama işçiye bir şey yok" diyor.Sendikaya tepkiler neden? İşçiler, buna rağmen fabrikalarını çok sevdiklerini ancak sendikayı istemediklerini anlatıyor. Bir işçi "Sendikayı işçinin kurması lazım, işveren kuruyor" görüşünü seslendiriyor. Türk Metal Sendikası'nı 'örümcek ağına' benzetiyor. İşçiler, iş yeri temsilcilerini kendilerinin seçmediklerini söylüyor. Fabrika yönetimlerine ilettikleri taleplerden bir diğeri, kendi temsilcilerini kendileri seçmek? Başka bir işçi ise sendikaya olan tepkisini şu sözlerle dile getiriyor: "Fabrikamızı çok seviyoruz. Fabrikamızla bir derdimiz yok. Ama sendikayı burada istemiyoruz. Yıllardır bizi sömürdüler. Ben eşime pazar parası 50 lira, çoğu zaman 20 lira veriyorum. Sendika benden her ay 80 lira kesiyor. Hiçbir hayrını da görmedim. Aynı parayı Çocuk Esirgeme Kurumu için kessinler 20 yıl çalışırım." İşçiler Renault'ta sendikadan çıkışın yüzde 100'e, TOFAŞ'ta ise yüzde 50'nin üzerine ulaştığını söylerken, Türk Metal sendikası Bursa Nilüfer Şube Başkanı Ruhi Biçen ise Renault'da sendikadan istifa eden işçi sayısını 2500 olarak veriyor. Bu sayı fabrikada çalışan işçilerin yüzde 50'si civarında.Eylemler neden hızla büyüdü?Aynı grup toplu iş sözleşmesine tabi olan başka fabrikalardan işçiler, vardiya çıkışlarında Renault önüne gelerek gelişmeleri takip ediyor. İşçiler 'Neden şimdi?' sorusuna "Burnumuza kadar geldi" diyerek cevap veriyor.İşçiler yıllardır dolduklarını ancak bardağı taşıran son noktanın Bosch fabrikasında MESS ve Türk Metal arasında imzalanan ve işçilere daha yüksek zam veren sözleşme olduğunu söylüyor. İşçiler senelerdir kendilerine olmaz denilen şeyin Bosch'ta olduğunu, bu durumun kendilerini uyandırdığını, 'demek ki oluyormuş' dediklerini söylüyor.Türk Metal Sendikası ise Bosch çalışanlarının yılbaşında imzalanan toplu iş sözleşmesi kapsamı dışında kaldığını, bu nedenle de ayrı bir anlaşmanın imzalandığını söylüyor.Eylemci işçilerden Faruk Akkuş, grup adına yaptığı açıklamada, Türk Metal Sendikası'nın 4 kere sözleşmesini gördüğünü ifade ederek, bu sözleşmelerde sendikanın, işçilerin haklarını savunmadığını ifade etti. Akkuş, şöyle konuştu: "En son başka bir firmayla yapılan toplu sözleşme sonucunda oradakilerle aramızda 500 lira gibi bir fark oluştu. Biz de bu farkın maaşlarımıza yansıtılması için eylem başlattık. TOFAŞ'ta yaklaşık 3 bin 500 işçi Türk Metal Sendikası'ndan istifa etti. Bunu yalanlayabilirler ama elimizde istifa etiğimize dair evrakımız mevcuttur."Dün neler yaşandı?Dün TOFAŞ'a ait fabrikanın önünde eylem yapan işçilerin aralarından seçtiği temsilciler, ikinci kez firma yetkilileriyle görüştü. Daha sonra arkadaşlarına bilgi veren temsilcilerden İbrahim Gürlek, yetkililerle görüşmelerinden beklentilerini karşılayacak bir sonuç çıkmadığını belirterek, şöyle konuştu: "Yetkililer, Salı sabahı işe başlamamız şartıyla hiç kimsenin işten çıkarılmayacağını, maaşlarımızın da aynı şekilde olacağını söyleyerek, işe dönmemizi istedi. Biz de sizlerle yapacağımız görüşmeler sonucu kendilerine cevap vereceğimizi söyledik. İşverenle hiçbir problemimiz yok, sorunumuz sendika yöneticileriyle. Sakin olun, beklemeye devam edelim. Kendi adımıza olumlu sonuç alıncaya kadar beklemeye devam edeceğiz." Firma yetkililerinin teklifini tartışan işçiler, eylemi sürdürmeye karar verdi. OYAK Renault'ya ait fabrikanın önünde de iş bırakma eylemi sürüyor. İşçiler, OYAK Renault çalışanı olmayan, basın mensupları dahil hiç kimseyi eylem yaptıkları alana almıyor.TOFAŞ üretime ara verdiTürk Otomobil Fabrikası AŞ (TOFAŞ), otomotiv sektöründe faaliyet gösteren bazı şirketlerde gerçekleşen işçi eylemleri çözümleninceye kadar tedbir amaçlı olarak üretime ara verdi. TOFAŞ'ın Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda (KAP) yer alan açıklamasında, Bursa'da otomotiv sektöründe faaliyet gösteren bazı şirketlerde gerçekleşen işçi eylemlerinin, fabrikalarında çalışan bazı işçiler ve rutin mesaileri üzerinde de etkili olduğu ifade edildi. Yeniden faaliyete başlamak için henüz bir tarih öngörülmediği için gelişmelerin toplam üretime etkilerinin tahmin edilemediği aktarılan açıklamada, bu aşamada şirket satışları üzerinde herhangi bir etkinin beklenmediği belirtildi. Açıklamada, işçilerin iş akitlerinin feshinin beklenmediği bilgisine yer verildi. Haberin ardından haftaya sert düşüşle başlayan TOFAŞ hisseleri, açılışın hemen ardından etkisini artıran tepki alışları ile kayıplarının önemli bir kısmını telafi etti.