CHP'li Şahbaz engelli kotasının arttırılmasını istedi

CHP Genel Başkan Yardımcısı Zeliha Aksaz Şahbaz, 10-16 Mayıs Engelliler Haftası nedeniyle yayımladığı mesajda, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 16'sını, Türkiye'de ise nüfusun yüzde 12,29'unu oluşturan engelli bireylerin, çeşitli nedenlerle toplumsal hayata katılmakta zorlandıklarını ifade etti.

Engelli vatandaşların, sosyal yaşam, eğitim, sağlık, istihdam gibi alanlarda birçok zorlukla mücadele ettiğini vurgulayan Şahbaz, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Engelli olmayan kadınların işsizlik oranı yüzde 16,3 iken engelli kadınlar arasında işsizlik oranı yüzde 32'ye yaklaşmaktadır. Engelli kadınların yüzde 34'ü eşlerinden, yüzde 16'sı babalarından, yüzde 13'ü annelerinden, yüzde 11'i ise çocuklarından şiddet görmekte, engelli kadınlara yönelik şiddetin yüzde 80'i ev içinde gerçekleşmektedir.

TÜİK'in Temmuz 2020 istihdam verilerine göre, Türkiye'de işgücüne katılma oranı yüzde 49,5 iken, çalışabilen engellilerin işgücüne katılım oranı ancak yüzde 22'dir. İş Kanunu'nun 30. maddesinde öngörülen kota sisteminde özel sektörde yüzde 3, kamu sektöründe yüzde 4, devlet memurluğunda ise yüzde 3 oranında zorunlu engelli kotası uygulanmaktadır. Bu kotalar artırılmalı ve uygulanmalıdır."

'Engelliler arasında yoksulluk derinleşmiştir'

Zeliha Aksaz Şahbaz, "Engelli işçi çalıştırma zorunluluğunu yerine getirmeyen işverenlerden kesilen cezalardan oluşan fon, yasa gereği engellilerin iş ve mesleki kazanımları için verilebilmesine rağmen ilgili yönetmelikte yapılan küçük oynamalarla engellilerin bu fondan yararlanmaları nerdeyse olanaksız duruma gelmektedir." ifadesini kullandı.

Okul ve sınıfların erişilebilirlik mevzuatından uzak olduğunu savunan Şahbaz, müfredat içeriğinde ve sunumunda engellilerin esas alınmadığı ve bu nedenle engelli öğrencilerin eğitiminde ciddi aksamalar yaşandığını öne sürdü.

Engelli aylıklarına da değinen Şahbaz, şunları kaydetti:

"2024 yılında yüzde 40-69 arası engelli oranına sahip vatandaşların aylıkları 874 liradan 2 bin 797 liraya, yüzde 70 ve üzeri engelli raporu bulunan vatandaşların aylıkları 2 bin 811 liradan 4 bin 196 liraya yükseltilmiştir. Engelli vatandaşlarımıza açlık sınırının üzerinde yaşayabilecekleri düzeyde bir gelir sağlanmalıdır. Ağır engellilere, özellikle zihinsel engellilere evde bakım sağlayan aileler desteklenmeli, evde bakım hizmetleri artırılmalıdır. Evde bakım yapan aile fertleri mutlaka SGK güvencesi altına alınmalı. Evde bakım hizmeti ücretleri artırılmalıdır. Engellilere yönelik hizmetler ciddi boyutlarda aksamakta, hastaneler, acil durumlar için bile randevu vermemekte, biyonik kulak kullanıcıları pil için randevu alamamakta; kur artışları nedeniyle cihaz, pil, protez, ortez, tekerlekli sandalye, baston fiyatları olağanüstü artmaktadır. Engelliler arasında yoksulluk derinleşmiştir."

'Engelsiz kentler oluşturmaya devam ediyoruz'

Şahbaz, tüm engelli vatandaşlar için 5378 sayılı kanunun ülkenin sosyal ve ekonomik gerçekliğinin farkında olunarak uygulanmasını istediklerini bildirdi.

İş kazasında yaralanarak engelli hale gelen emekçilerin mesleki rehabilitasyonla toplumsal yaşam ve iş dünyasına kazandırılması gerektiğini bildiren Şahbaz, mesajında şu ifadelere yer verdi:

"Engelli vatandaşlarımızın yaşamlarının her alanında eşit fırsatlara sahip olması, sosyal ayrımcılık için farkındalık ve destek çalışmalarının artırılması, eğitim, sağlık ve istihdamda onların toplumsal hayata eşit katılımlarını sağlamak için mücadele etmeye, mevcut tüm yerel yönetimlerimizle engelliler için engelsiz kentler oluşturmaya devam ediyoruz. Engelsiz yaşam engellenemez."