Definecilerin ortaya çıkardığı 8 bin yıllık kent

Karabük'ün Eskipazar ilçesinde, 2003 yılında definecilerin kaçak kazı yaptığı sırada jandarma baskını sonrası ortaya çıkan ve yapılan kazı çalışmalarıyla "Batı Karadeniz'in Zeugmas"ı olarak adlandırılan Hadrianopolis Antik Kenti, kentin geçmişine ışık tutuyor.

Tüm Bürokratlar ve İş İnsanları Konfederasyonu (TÜMBİKON) ile İstanbul Karabük Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Cevdet Akay'ın girişimleri ile Eskipazar'daki Hadrianapolis Antik Kenti'nin tanıtımına katkı sağlamak amacıyla program düzenledi.

TÜMBİKON ve KARDERFED Genel Başkanı Cevdet Akay, bulundukları sivil toplum kuruluşları içeresinde bölgenin tanıtımına, gelişmesine katkı sağlamak için çaba sarf ettiklerini söyledi.

Karabük Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş'ın başkanlığında yapılan kazı çalışmalarında, çok sayıda arkeolojik kalıntı, hamamlar, kiliseler, Roma konutu, Roma kalesi, vaftizhane ve çok sayıda mezar kalıntıları ortaya çıktı.

Kazı Başkanı Çelikbaş, Hadrian'ın Milattan Sonra 117-137 yılları arasında Roma İmparatorluğu'nda imparatorluk yapmış ve Roma'nın önemli imparatorlarından birisi olduğunu belirtti.

Hadrian'ın diğer imparatorlardan farklı olarak, imparatorluğun sahip olduğu coğrafyayı karış karış gezen tek imparator olduğunu, Anadolu'ya 3 kez gezi düzenlediğini ve gezi düzenlediği kentlere çok büyük yardımlarda bulunduğunu ifade eden Çelikbaş, "Bundan dolayı şehir Hadrian'ı onurlandırmak için şehirlerin isimlerini genellikle Hadrianopolis'e dönüştürerek imparatoru onurlandırmıştır.

Bundan dolayı sadece Anadolu'da 'Hadrianopolis' isminde 6 tane kent bulunur. Tabi bu kentler Hadrian döneminde kurulduğu anlamına gelmiyor. Hadrian ziyaret ettikten sonra kentin adı değiştiriliyor" dedi.

"Burası bir mozaik okulu sanat merkezi"

Kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan mozaiklerin o dönemde bölgede yaşayan insanlar tarafından yapıldığını anlatan Çelikbaş, "Mozaikleri oluşturan her bir birime biz 'tessera' diyoruz. Tesseralar boya ile oluşturulmuyor.

Bunlar taşların doğal rengi. Bu renkleri oluşturan her taşı biz bu bölgede tespit ettik. Buradan yola çıkarak bu eserleri yapanlar aslında buranın sanatçılarıydı. Bunlar dışarıdan ithal malzemeyle yapılmadı. Bölgenin kendi yerel malzemesiyle yapıldı.

Hemen hemen her yapıda mozaik kalıntısı var. Bunun dışarıdan getirilen ustalarla yaptırılması pek mümkün değil. Bundan dolayı Hadrianopolis'e, özellikle Genç Roma Erken ve Bizans Dönemi'nde burada biz mozaik okulu olduğunu güçlü bir şekilde tahmin ediyoruz" diye konuştu.

"Kaçak kazıyla ortaya çıktı, bölgenin tarihini değiştirdi"

Ellerindeki verilerin Hadrianopolis'in Milattan Önce 1. yüzyılda kurulduğunu gösterdiğini aktaran Çelikbaş, şunları kaydetti:

"Fakat bizim 2021-2022 yıllarında yapmış olduğumuz çalışmalarda kentin kurulduğu tarih değil ama buradaki iskan faaliyetlerinin insanlığa dair yaşam izlerinin Neolitik Döneme kadar gittiğini arkeolojik verilerle kanıtladık.

Bölgenin tarihi yaklaşık olarak günümüzden 8 bin yıl önceye kadar gidiyor. Tabi bu bir kent yerleşimi değil, daha çok höyük yerleşimi. Bizim için önemli olan şu, bölgedeki yaşamın ne kadar daha eskiye gittiğini arkeolojik somut verilerle ortaya çıkarmış olmamız, bölgenin da tarihinin değişmesine neden oldu.

Tarihi kentte ilk arkeolojik bilimsel kazı çalışması 2003 yılında başladı. 2003 yılında şuan içinde bulunduğumuz bu yapıda kaçak kazı gerçekleştiriliyor. Jandarma İstihbaratı buradaki kaçak kazıyı tespit ediyor ve durumu Karadeniz Ereğli Müzesine bildiriyor.

Karadeniz Ereğli Müzesi de burada bir kurtarma kazısı gerçekleştiriyor. Eskipazar ilçesindeki ilk arkeolojik bilimsel kazı bu şekilde gerçekleştirilmiş oluyor" ifadelerine yer verdi. İHA