Dünyanın önde gelen danışmanlık şirketi Ernst & Young'ın Birleşme ve Satın Alma İşlemleri Raporu'na göre AKP hükümeti, 2010'da Türkiye'de gerçekleştirilen toplam 26.4 milyar dolarlık satışın 15.5 milyar dolarlık kısmına imza attı
RECEP BAHAR - İSTANBUL
Hükümet, 2010 yılında Türkiye genelinde resmi olarak 26.4 milyar dolar, gayri resmi olarak 30 milyar dolar olarak açıklanan satış işlemlerinin 15.5 milyar dolarlık bölümüne imza attı. Yabancı ve Türk yatırımcıların Türkiye'deki özel sektör kuruluşlarını satın almalarının açıklanmış toplam tutarı ise 10.9 milyar dolar. Yabancı yatırımcılar 9.9 milyar dolar işlem hacmiyle toplam işlem hacminin yüzde 37'sini gerçekleştirdi. Dünya genelinde birleşme ve stın alma işlemlerinin 2010 yılındaki tutarı ise 2.4 trilyon dolara ulaştı. Bu alanda en zayıf kıta Avrupa olurken, en hareketli piyasa pekçok alanda olduğu gibi Asya idi. Dünya genelinde işlem hacmi ABD'de yüzde 23, Asya'da yüzde 21, Çin'de yüzde 21, Avrupa'da ise yüzde 10 arttı. Geçen yıl Türkiye'deki en büyük 10 satış işleminin 7'sini enerji dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesi oluşturdu. Garanti Bankası'nın yüzde 24.89'unun 5 milyar 838 milyon dolar karşılığında İspanyol BBVA bankasına satılması, 2010 yılında Türkiye'deki en büyük 'satış' işlemini teşkil ederken, bunu Boğaziçi Enerji Dağıtım Şirketi'nin (BEDAŞ) 2 milyar 990 milyon dolar bedelle İş - Kaya - MMEKA (Mehmet Kazancı - Mehmet Emin Karamehmet Ortaklığı) konsorsiyumu tarafından kamudan satın alınması izledi. Bu satış işlemini sırasıyla Toroslar (2 milyar 75 milyon dolar), Gediz (1 milyar 920 milyon dolar), İstanbul Anadolu Yakası (1 milyar 813 milyon dolar) elektrik dağıtım şirketlerinin özelleştirilmeleri takip etti. Bunları Petrol Ofisi'nin yüzde 54.14 hissesinin Doğan Grubu'ndan Avusturya şirketi OMV'ye 1 milyar 392 milyon dolar karşılığında devri izledi.
Bir yılda 241 satış
Ernst & Young Kurumsal Finansman Bölümü'nün bu yıl dokuzuncusunu hazırladığı Birleşme ve Satın Alma İşlemleri Raporu'na göre, 2010 yılında Türkiye'de 241 birleşme ve satın alma işlemi (satış) gerçekleşti. İşlem sayısı bir önceki yıla oranla yüzde 108'lik bir artış ortaya koydu. İşlemlerin hacmi ise, değeri açıklanan işlemler göz önünde bulundurulduğunda, 26.4 milyar ABD doları olarak açıklandı. Bu sonuç, açıklanan toplam işlem değeri 3.9 milyar ABD doları olan 2009 yılı işlem hacmine göre yüzde 577 gibi yüksek bir artışı ifade ediyor. Değeri açıklanmamış 107 adet satış da dikkate alındığında toplam tutarın yaklaşık 30 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
Seçime rağmen satışlar sürecek
Ernst & Young Kurumsal Finansman Bölümü Başkanı Müşfik Cantekinler, 2011 yılı tahminlerine dönük olarak da "Seçime rağmen 2011 yılında da birleşme ve satın alma işlemlerinin hız kesmeyeceğini düşünüyor ve hacmin yaklaşık 25 milyar dolar civarında olmasını bekliyoruz" dedi. Rapor ayrıca 2010'un 2005'ten sonra en yüksek işlem değerine ulaşılan yıl olduğuna dikkat çekiyor.
Yerliler bir adım önde
Rapora göre 2010 yılı boyunca yerli yatırımcılar, toplam işlem hacminin değer olarak yüzde 63'ünü, işlem adedi olarak ise yüzde 61'ini gerçekleştirdi. 2005 - 2008 döneminde gerçekleşen işlemlerde yabancı yatırımcıların ağırlığı hissediliyordu. Rapor yabancı yatırımcıların özellikle bu sene yapılan elektrik dağıtım ve diğer enerji özelleştirmelerinin hiçbirinde yer almamasına da dikkat çekiyor. İşlem hacmi esas alındığında ise yabancı yatırımcılar arasında İspanya 5.8 milyar ABD doları tutarındaki BBVA - Garanti Bankası işlemiyle birinci sırada yer alıyor. İspanya'yı Avustura şirketi OMV'nin 1.4 milyar ABD doları tutarındaki Petrol Ofisi işlemi ile Avusturya takip ediyor. İşlem adedi bazında bakıldığında ise birleşme ve satın almalarda öne çıkan sektör dünyada olduğu gibi 66 işlem ile yine enerji sektörü. Enerji sektörünü yine dünyada olduğu gibi yiyecek ve içecek sektörü takip ediyor.
