RECEP BAHAR / HABER-ANALİZSuriye'deki gelişmeler konusunda Batıya üstünlük kuran Moskova, Ukrayna konusunda sahada elde ettiği başarısını Cenevre'de masa başında da perçinleyerek, Ukrayna'da dinamikleri elde tuttuğunu ortaya koydu. Avrupa Birliği (AB), ABD, Rusya ve Ukrayna, Ukrayna'daki tansiyonun düşürülmesi konusunda anlaştı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Deşçitsa, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ve AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, yaklaşık dokuz saat süren görüşmelerin ardından basın toplantısı düzenledi. Kerry, bugünkü toplantılar sonunda tansiyonu düşürmek ve Ukraynalıların güvenliğini tekrar sağlamak üzere bazı somut adımlar üzerinde anlaşmaya vardıklarını söyledi. Bakan Kerry, "Bütün tarafların, şiddet kullanmaktan, tehdit etmekten ve provokatif eylemlerden kaçınması gerektiği konusunda anlaştık. Bütün taraflar olarak aşırıcılık, ırkçılık ve anti-Semitizm de (Yahudi karşıtlığı) dahil olmak üzere dini hoşgörüsüzlüğü kınıyor ve reddediyoruz" dedi. Kerry, ardından Ukrayna'daki bütün yasa dışı silahlı grupların silahsızlandırılması konusunda anlaştıklarını bildirdi.Lavrov'dan ikinci basın toplantısıABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin açıklamalarını beğenmeyen ve hatalı bulan Rusya  Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov; Avrupa Birliği, ABD ve Ukraynalı muhataplarıyla yaptığı görüşmelerin ardından tek başına yeni bir basın toplantısı daha düzenledi. Lavrov "Belgeyi onayladık. Söz konusu 17 Nisan tarihli Cenevre Bildirisi'nde Ukrayna'daki gerginliğin önlenmesi ve vatandaş güvenliğinin sağlanmasına yönelik ilk somut adımların atılması gerektiğini kabul ettik" dedi. Lavrov, şunları söyledi: "Kabul edilen belge, gelinen durumda gerginliğin önlenmesi ve güç kullanımına izin verilmemesini de kapsıyor. En önemlisi belgede, Ukrayna'nın güneydoğusu tarafından yeni anayasaya dâhil edilmesi gereken hususların fark edilmesi de belirtildi. Hususlar arasında her şeyden önce merkezi yönetimden vazgeçilmesi; bölgesel yasama ve icra organlarının seçimi dâhil, bölge yönetimlerinin yetkilerinin arttırılması ve Ukrayna toplumunda Rus diline hak ettiği rolün tanınması hususları bulunuyor." Tarafsızlık ihlal edilirse...Ukrayna'da askeri ve siyasi tarafsızlık kanununun yürürlükte olduğun hatırlatan Lavrov, "Söz konusu statünün değiştirilmesi halinde Ukrayna krizinin çözümüne yönelik her alanda gösterdiğimiz işbirliği çabalarının baltalanacağını istişarelerimiz sırasında kesin bir dille ifade ettik" dedi. Görüşmelerde üzerinde anlaşılan konular hakkında bilgi aktaran Lavrov,  Ukrayna'daki yasa dışı silahlı gruplar ve işgal edilen binalar konusunun ülkedeki bütün bölgeleri ilgilendirdiğini söyledi. Lavrov, "Kiev'de darbeyle yönetimi ele geçirenler inisiyatif alarak, bölgelere ellerini uzatmalı, onların kaygılarını dinlemeli ve onlarla müzakere masasına oturmalı" dedi.Rus tarihi ve dili korunsunCenevre'deki görüşmelerin hedefinin Ukraynalılara, ülkelerinin istikrarından sorumlu oldukları mesajını iletmek olduğunu kaydeden Lavrov, bütün bölgelerin tarihi ve dilinin korunması gerektiğini kaydetti. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) misyonunun Ukrayna'da yapacağı çalışmaların çok önemli olduğuna işaret eden Lavrov, kendilerinin bu çalışmaları destekleyeceğini bildirdi. Bir başka soru üzerine de Lavrov, Rusça konuşan Ukraynalıların kaygılarının anayasal reform sürecinde de dikkate alınması gerektiğini belirtti ve açık bir uyarıda bulunarak, "Rusya, Ukrayna'ya asker göndermek istemiyor" dedi.Cenevre'de tarihi kararlar 1. Ukrayna'da başkent Kiev dahil yasadışı işgal edilen tüm kamu binaları, meydanlar ve sokaklar boşaltılmalı, af ilan edilmeli. 2. Rus dili ve kültürü dahil bütün bölgelerin tarihi ve dili korunmalı. Rus diline gereken önem verilmeli. 3. Ukrayna'da bölgelerinin katılımıyla anayasa süreci çerçevesinde zaman kaybedilmeden bir diyalog başlatılmalı. Rusya bu madde üzerinde hassasiyetle duruyordu. 4. Rusça konuşan Ukraynalıların kaygıları anayasal reform sürecinde ele alınmalı.5. Kiev'de darbeyle yönetimi ele geçirenler inisiyatif alarak bölgelere ellerini uzatmalı, onların kaygılarını dinlemeli ve onlarla müzakere masasına oturmalı.