Doğu Türkistan'da ABD yalanı deşifre oldu
Doğu Türkistan'da “Uygurlara ait mezarlıklar yıkıldı” haberinin Amerikan yalanlarından biri olduğu ortaya çıktı. ABD’de yayın yapan CNN'nin yalanlarının aksine, doğal afetler nedeniyle zarar gören mezarlar, Uygur Türklerinin talebiyle aynı bölgedeki 'ekolojik mezarlıklara' taşınmış.
14.01.2020 20:00:00
YENİ MESAJ / DETAY HABER
Tüm dünyaya servis edilen "Uygurlara ait 100'den fazla mezarlık yıkıldı" haberinin Amerikan yalanlarından biri olduğu ortaya çıktı. ABD'de yayın yapan CNN internet sitesindeki yalanların aksine kum fırtınaları ve seller nedeniyle zarar gören mezarlar, Sincan'daki halkın talebiyle aynı bölgede kurulan 'ekolojik mezarlıklara' taşınmış. Halk bu sayede, hem yakınlarının cenaze işlemlerini geleneklerine göre çok daha uygun fiyata yaptırmaya başlamış, hem de mezarların afetlerden zarar görmemesi sağlanmış.
ABD'nin Çin'i karalama kampanyası
Kısa süre önce ABD'de yayın yapan CNN'nin internet sitesinde, "Uydu görüntüleri Uygurlara ait 100'den fazla mezarlığın Çinli yetkililer tarafından yıkıldığını gösteriyor" başlıklı bir makale yayımlanmıştı. Yalanlarla dolu makalede CNN muhabirleri, uydu görüntülerini karşılaştırarak son 2 yıl içinde Uygurlara ait 60'tan fazla mezarlığın yerinde olmadığını fark ettiği belirtiliyordu. CNN muhabirlerinin bir diğer yalanı da Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin Hotan kent merkezinde yer alan ve bin yıllık geçmişe sahip Sultanim Mezarlığı'nın, Nisan 2019'da yerle bir edilerek otopark haline getirildiği şeklindeydi. Ancak sadece uydu görüntülerine dayandırılarak, bölgede araştırma yapmadan yapılan bu haberlerin gerçeği yansıtmadığı anlaşıldı.
CNN'in bu haberinde bahsedilen bölgelerde bambaşka bir manzara var. Bölgede coğrafi koşullar ve iklim nedeniyle halkın ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak hale gelen mezarlıklar, yetkililerce daha modern hale getirilmiş hatta 'ekolojik mezarlıkların' kurularak halkın talebi karşılanmış durumda.
Mezarlar koyboluyordu
Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin Aksu kentine bağlı Yakaruk köyü sakinlerinden Sadir Yasin, 10 yaşındayken kaybettiği dedesinin bölgedeki mezarlıkta toprağa verildiğini belirterek, "Küçükken dedemin mezarını birkaç kez ziyaret etmiştim. Mezarı bulabilmek için yanına bir ağaç dikmiştik, ancak birkaç yıl sonra bulamadık" dedi. 19 yaşındaki Sadir'in karşılaştığı bu durum bölgede çok yaygın. Mezarlık çöl bölgesinde yer aldığı için içindeki mezarlar kum fırtınalarından ve sellerden etkilenerek yıkılıyor, çoğu köylüler de yakınlarının mezarlarını bulamıyordu.
Mezar ücretleri çok pahalıydı
Bununla beraber mezar kazıcılığı son derece pahalı ve istenen ücret bir köylünün yıllık ortalama gelirinin yaklaşık beşte biri olan 3 bin yuana tekabül ettiğinden, köylüler çareyi ölen yakınlarını eski mezarlığa gömmekte bulmuştu. Mezarlık sorunu, Aksu bölgesinde günden güne ciddileşmiş. Cenaze işiyle uğraşanların Uygurların kendilerine has adetleri olmasından faydalanarak fiyatları tekelleştirmesi ise sorunun bir başka boyutu haline gelmiş.
Yetkililer soruna el koydu
Aksu Sivil İşler Bürosu, yerel halkın talebi üzerine 2005 yılında ekolojik mezarlıklar inşa etmeye başladı. 2016 yılında tamamlanan yeni mezarlıkların çoğu hemen eski mezarlıkların kenarında yer alıyor. Bu bakımdan, köylülerin mezarlarını kolaylıkla yeni alana taşımaları mümkün kılındı.
Yerel hükümet, yeni mezarlığın en azından gelecek 20 yıl boyunca köylülerin mezar ihtiyacını karşılayabileceğini ifade ediyor. Eski mezarlıklar ise ekili arazilere dönüştürüldü, kumları sabitlemek için kavak ağaçları dikildi, ceviz ve buğday gibi ürünler ekildi. Böylece yoksul aileler hem gelirlerini artırabiliyor, hem de ekili arazileri mezarlıkları korumak için kullanabiliyor.
Tüm dünyaya servis edilen "Uygurlara ait 100'den fazla mezarlık yıkıldı" haberinin Amerikan yalanlarından biri olduğu ortaya çıktı. ABD'de yayın yapan CNN internet sitesindeki yalanların aksine kum fırtınaları ve seller nedeniyle zarar gören mezarlar, Sincan'daki halkın talebiyle aynı bölgede kurulan 'ekolojik mezarlıklara' taşınmış. Halk bu sayede, hem yakınlarının cenaze işlemlerini geleneklerine göre çok daha uygun fiyata yaptırmaya başlamış, hem de mezarların afetlerden zarar görmemesi sağlanmış.
ABD'nin Çin'i karalama kampanyası
Kısa süre önce ABD'de yayın yapan CNN'nin internet sitesinde, "Uydu görüntüleri Uygurlara ait 100'den fazla mezarlığın Çinli yetkililer tarafından yıkıldığını gösteriyor" başlıklı bir makale yayımlanmıştı. Yalanlarla dolu makalede CNN muhabirleri, uydu görüntülerini karşılaştırarak son 2 yıl içinde Uygurlara ait 60'tan fazla mezarlığın yerinde olmadığını fark ettiği belirtiliyordu. CNN muhabirlerinin bir diğer yalanı da Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin Hotan kent merkezinde yer alan ve bin yıllık geçmişe sahip Sultanim Mezarlığı'nın, Nisan 2019'da yerle bir edilerek otopark haline getirildiği şeklindeydi. Ancak sadece uydu görüntülerine dayandırılarak, bölgede araştırma yapmadan yapılan bu haberlerin gerçeği yansıtmadığı anlaşıldı.
CNN'in bu haberinde bahsedilen bölgelerde bambaşka bir manzara var. Bölgede coğrafi koşullar ve iklim nedeniyle halkın ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak hale gelen mezarlıklar, yetkililerce daha modern hale getirilmiş hatta 'ekolojik mezarlıkların' kurularak halkın talebi karşılanmış durumda.
Mezarlar koyboluyordu
Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin Aksu kentine bağlı Yakaruk köyü sakinlerinden Sadir Yasin, 10 yaşındayken kaybettiği dedesinin bölgedeki mezarlıkta toprağa verildiğini belirterek, "Küçükken dedemin mezarını birkaç kez ziyaret etmiştim. Mezarı bulabilmek için yanına bir ağaç dikmiştik, ancak birkaç yıl sonra bulamadık" dedi. 19 yaşındaki Sadir'in karşılaştığı bu durum bölgede çok yaygın. Mezarlık çöl bölgesinde yer aldığı için içindeki mezarlar kum fırtınalarından ve sellerden etkilenerek yıkılıyor, çoğu köylüler de yakınlarının mezarlarını bulamıyordu.
Mezar ücretleri çok pahalıydı
Bununla beraber mezar kazıcılığı son derece pahalı ve istenen ücret bir köylünün yıllık ortalama gelirinin yaklaşık beşte biri olan 3 bin yuana tekabül ettiğinden, köylüler çareyi ölen yakınlarını eski mezarlığa gömmekte bulmuştu. Mezarlık sorunu, Aksu bölgesinde günden güne ciddileşmiş. Cenaze işiyle uğraşanların Uygurların kendilerine has adetleri olmasından faydalanarak fiyatları tekelleştirmesi ise sorunun bir başka boyutu haline gelmiş.
Yetkililer soruna el koydu
Aksu Sivil İşler Bürosu, yerel halkın talebi üzerine 2005 yılında ekolojik mezarlıklar inşa etmeye başladı. 2016 yılında tamamlanan yeni mezarlıkların çoğu hemen eski mezarlıkların kenarında yer alıyor. Bu bakımdan, köylülerin mezarlarını kolaylıkla yeni alana taşımaları mümkün kılındı.
Yerel hükümet, yeni mezarlığın en azından gelecek 20 yıl boyunca köylülerin mezar ihtiyacını karşılayabileceğini ifade ediyor. Eski mezarlıklar ise ekili arazilere dönüştürüldü, kumları sabitlemek için kavak ağaçları dikildi, ceviz ve buğday gibi ürünler ekildi. Böylece yoksul aileler hem gelirlerini artırabiliyor, hem de ekili arazileri mezarlıkları korumak için kullanabiliyor.